1
00:00:08,141 --> 00:00:13,913
AITORPENA

2
00:00:14,147 --> 00:00:19,753
Lise eta Artur Londonen
kontakizunean oinarritua 

3
00:02:58,578 --> 00:03:01,814
-Berriz etorri al dira?
-Ez, ez.

4
00:03:29,209 --> 00:03:33,379
-Zure autoetako bat da?
-Ez da nire zerbitzukoa.

5
00:03:33,479 --> 00:03:36,816
Ez naiz
goi mailako pertsonez arduratzen.

6
00:03:37,650 --> 00:03:40,086
Segika ari zaizkizu;
hori, ziur.

7
00:03:40,220 --> 00:03:42,388
Haren zerbitzua ote da?

8
00:03:43,323 --> 00:03:45,992
Azalpenen bat egongo da
hark hori egiteko.

9
00:03:46,259 --> 00:03:49,429
Ezin da esan kontuz dabiltzanik.

10
00:03:49,662 --> 00:03:53,032
Zergatik egiten didazu hori?
Zer nahi duzue nigandik?

11
00:03:53,099 --> 00:03:54,834
Berriz hasi da.

12
00:03:55,034 --> 00:03:57,337
-Noiztik?
-Duela hiru egunetik.

13
00:03:57,503 --> 00:03:59,872
-Ziur al zaude?
-Hor daude.

14
00:04:02,375 --> 00:04:04,077
Bagoaz!

15
00:04:17,423 --> 00:04:19,525
Nola dakizu
segurtasuneko auto bat dela?

16
00:04:19,592 --> 00:04:24,397
Ez bada, babestu egin behar nauzue.
Eskubidea dut.

17
00:04:24,430 --> 00:04:27,133
Segika aritu zaizkidanen zenbakiak.

18
00:04:29,836 --> 00:04:31,337
Zoaz Pavelen bila.

19
00:04:32,872 --> 00:04:35,275
Kamaradez ezaxolatzen ari zara.

20
00:04:35,475 --> 00:04:38,111
Ez duzu ulertzen? Nigana etorrita,
zu ere harrapatuko zaituzte.

21
00:04:38,111 --> 00:04:40,747
Eta Espainiako beterano guztiak
ere bai.

22
00:04:40,813 --> 00:04:41,581
Nazkatuta nago.

23
00:04:41,748 --> 00:04:44,617
Zergatik ez naute
Noel Fieldekin aurrez aurre jartzen?

24
00:04:44,751 --> 00:04:48,388
Ez nazazu ergeltzat hartu.
Badakit Hungarian preso dagoela.

25
00:04:48,821 --> 00:04:49,856
Bai!

26
00:05:04,304 --> 00:05:06,739
Nor dago honen guztiaren atzean?

27
00:05:06,839 --> 00:05:10,076
Espainiako Gerrako beteranoei
erasotzen zaie, batik bat.

28
00:05:10,143 --> 00:05:13,780
Okupazioa bitartean
Frantzian edo Londresen zeudenei.

29
00:05:14,213 --> 00:05:15,915
Ihes egingo duzu?

30
00:05:16,082 --> 00:05:19,018
Segurtasunean lan egiten duzulako? 

31
00:05:19,385 --> 00:05:23,022
Loebl, Pavlik eta Feigl… Haiek ere
postu garrantzitsuak zituzten.

32
00:05:23,056 --> 00:05:25,358
Eta preso daude.

33
00:05:25,591 --> 00:05:30,229
Eta bera, segurantzako ministroordea
izatetik alderdiaren eskolara!

34
00:05:30,330 --> 00:05:32,498
Ottok ere bere postua galdu du.

35
00:05:33,232 --> 00:05:35,468
Gaur nire txanda da.

36
00:05:35,535 --> 00:05:36,869
Eta bihar?

37
00:05:39,806 --> 00:05:41,774
Noren txanda?

38
00:05:42,108 --> 00:05:45,645
-Segurtasuneko autoak al dira?
-Bai.

39
00:05:46,346 --> 00:05:48,915
Ez dakizu
zure zerbitzuan zer gertatzen den.

40
00:05:48,948 --> 00:05:50,883
Agindu horiek nondik datozen
kontrolatu behar duzu.

41
00:05:50,950 --> 00:05:55,054
Nik uste dudanarengandik badatoz,
arriskutsua izan baitaiteke.

42
00:05:55,088 --> 00:05:56,956
-Ez daude jakinaren gainean?
-Hobe ezetz.

43
00:05:57,023 --> 00:06:00,893
Zergatik ez?
Haiei ere badagokie eta.

44
00:06:02,595 --> 00:06:04,897
-Elkarrekin etorri zarete?
-Ez. Ustekabean elkartu gara.

45
00:06:05,031 --> 00:06:06,399
Ustekabean.

46
00:06:06,399 --> 00:06:10,970
Ustekaberik ez dago, Espainiako
beteranoak zelatatzen direnean.

47
00:06:11,003 --> 00:06:13,005
Brigadista ohien bilera bat dirudi.

48
00:06:13,072 --> 00:06:16,776
Zelatan egotea, hor dago koxka.

49
00:06:16,976 --> 00:06:19,145
Nik ez daukat inor zelatan.

50
00:06:19,312 --> 00:06:22,382
Zure postua galdu duzu, ez?
Sling preso dago.

51
00:06:22,815 --> 00:06:25,952
Ni, berriz, alderdiaren eskolan.
Dialektika irakasten didate.

52
00:06:26,085 --> 00:06:31,924
Sozialismoa eraiki ahala
nola areagotzen den klase-borroka.

53
00:06:31,958 --> 00:06:37,029
Ministroordeak segika dauka norbait,
eta segurtasun buruak ez daki. 

54
00:06:37,163 --> 00:06:40,433
Errementariaren etxean
zotza burruntzi.

55
00:06:40,666 --> 00:06:43,102
Dimisioa eman ezazu.

56
00:06:43,136 --> 00:06:45,238
Zure postua utzi.
Autokritika egin, badaezpada ere. 

57
00:06:45,271 --> 00:06:48,341
Ukatu egin didate dimisioa.
Eta urrunduta naukate.

58
00:06:48,374 --> 00:06:51,711
Makinaz idatzi hau
departamentu buruen bilerarako.

59
00:06:51,778 --> 00:06:54,480
Bilera gaur goizean izan da eta.

60
00:06:57,016 --> 00:06:58,985
Zer esan nahi du honek?

61
00:07:00,153 --> 00:07:03,656
Ministroak esan du
gaur ez zela beharrezkoa zu egotea.

62
00:07:03,689 --> 00:07:05,691
Eta sinetsi egin diozue denek?

63
00:07:05,758 --> 00:07:08,227
Nik, Gérard,
ez dut jadanik ezer sinesten.

64
00:07:08,294 --> 00:07:11,564
Noraino iritsiko den
galdetzen diot neure buruari.

65
00:07:11,831 --> 00:07:13,800
Alderdiak erabakitzen du.

66
00:07:13,833 --> 00:07:16,936
Alderdiak gaizkiulertu guztiak
argitu ditzake.

67
00:07:17,270 --> 00:07:19,238
Goragotik datorrenean izan ezik.

68
00:07:19,305 --> 00:07:23,676
Fielden kontuagatik zela uste nuen,
baina idazkaritzan ezetz diote.

69
00:07:23,709 --> 00:07:26,679
-Bedrichek esan dit.
-Bedrichena konponduta dago.

70
00:07:26,746 --> 00:07:28,714
Idazkari nagusia…

71
00:07:29,615 --> 00:07:33,052
Hitzordu hori alferrikakoa dela
uste dut.

72
00:07:33,085 --> 00:07:34,821
Ni naiz berriz.

73
00:07:34,954 --> 00:07:39,525
Gérard tematuta dago.
Garrantzitsua omen da berarentzat.

74
00:07:43,396 --> 00:07:46,466
Oso lanpetuta dago orain.
Deituko dizu.

75
00:07:46,999 --> 00:07:50,336
Alderdiaren ikuspegitik,
konponduta dago kontu hori.

76
00:07:50,470 --> 00:07:55,341
Ezagutzen dituzu segurantzakoak.
Eta auzia larria denez, ez dira fio.

77
00:07:55,942 --> 00:08:00,746
Lagunak dituzu han.
Segurtasun burua, adibidez.

78
00:08:00,780 --> 00:08:03,616
Segurtasun buruak ere
buruhausteak ditu.

79
00:08:03,816 --> 00:08:05,952
Hark ere ezagutu zuen Noel Field.

80
00:08:06,619 --> 00:08:09,222
Guk ere geure epaiketa izango dugu.

81
00:08:09,255 --> 00:08:11,924
Ez. Egoera desberdina zen.

82
00:08:12,058 --> 00:08:13,860
Berdina da.

83
00:08:14,060 --> 00:08:19,565
Gugan ere espioiak, traidoreak
eta titistak aurkituko dituzte.

84
00:08:19,799 --> 00:08:21,734
Ez duzu
nire ondorengoarekin hitz egin?

85
00:08:21,801 --> 00:08:25,204
-Haren ministro berria.
-Hari sinesten dio, nonbait.

86
00:08:26,439 --> 00:08:31,110
Zure auzia asko handitzen ari da.
Oraindik ez dugu horrekin bukatu.

87
00:08:31,277 --> 00:08:34,747
Adarrak nonahi ditu:
Polonian, Alemanian…

88
00:08:34,747 --> 00:08:37,884
Berriz hitz egin behar zenuke
harekin.

89
00:08:38,518 --> 00:08:44,490
Ez digute sinetsiko Espainiako
beteranoak omentzeko bildu garela.

90
00:08:47,693 --> 00:08:50,963
Hasi gara errudun sentitzen, ezta?

91
00:08:52,532 --> 00:08:53,900
Ez ahaztu.

92
00:08:54,333 --> 00:08:58,538
"Maitasuna eta astoa urrunago,
orduan eta seguruago".

93
00:09:00,306 --> 00:09:04,310
Zain daude oraindik. Zurekin egoteko
eskatuko diot ministroari.

94
00:09:09,282 --> 00:09:13,986
Gérardek zurekin hitz egin nahi du.
Oso kezkatuta dago.

95
00:09:14,387 --> 00:09:16,155
Datorrela bihar goizean.

96
00:09:16,255 --> 00:09:19,792
Field auziaz geroztik
kakazte-bilduma egiten ari da.

97
00:09:19,825 --> 00:09:24,297
Dozenaka kamarada zeuden Fieldekin
harremanetan Okupazio garaian.

98
00:09:24,397 --> 00:09:27,667
Ez dugu jakin
etsaia gure lerroetan aurkitzen.

99
00:09:27,700 --> 00:09:32,872
Heriotza eta traizioa ezin dira
iraultzatik bereizi. Bagenekien.

100
00:09:32,939 --> 00:09:36,142
Guri dagokigu orain
traizioa eta heriotza ezagutzea…

101
00:09:36,175 --> 00:09:38,210
…iraultzak jarrai dezan.

102
00:09:38,277 --> 00:09:41,581
Hori da garrantzitsuena:
jarrai dezala.

103
00:09:41,714 --> 00:09:44,617
Akabatzen bagaituzte ere.

104
00:09:46,652 --> 00:09:48,854
Joan bihar harengana.

105
00:09:50,256 --> 00:09:55,194
-Zer gehiago egin behar dut?
-Ezer ez. Alderdiaz fio.

106
00:10:02,902 --> 00:10:04,604
Nor da?

107
00:10:04,637 --> 00:10:08,407
<i>Zu al zara andre frantsesa?
Senarra laster urkatuko dizute.

108
00:10:08,541 --> 00:10:10,009
Zer da?

109
00:10:10,743 --> 00:10:13,145
Ezer ez.
Nahasi egin dira.

110
00:11:36,162 --> 00:11:38,497
Nor zarete? Zer nahi duzue?

111
00:11:38,998 --> 00:11:41,333
Aska nazazue!

112
00:12:48,901 --> 00:12:50,603
Nor zarete?

113
00:12:51,637 --> 00:12:53,205
Ixo!

114
00:13:09,054 --> 00:13:10,923
Eskuburdinak.

115
00:13:19,832 --> 00:13:21,901
Alderdiaren arduradun bat 
ikusi nahi dut.

116
00:13:21,934 --> 00:13:24,570
Isildu zaitez. 
Ez duzu zer eskaturik.

117
00:13:25,871 --> 00:13:27,072
Nor zarete zuek?

118
00:13:27,106 --> 00:13:30,409
-Arduradun bat ikusi…
-Ixo!

119
00:13:30,943 --> 00:13:32,912
Erantz ezazu.

120
00:14:08,614 --> 00:14:10,449
Jantz ezazu.

121
00:14:39,979 --> 00:14:42,681
Fakturak, hainbat paper…

122
00:14:43,148 --> 00:14:47,486
-…botoi bat, boligrafo bat…
-Ordularia, giltzak…

123
00:14:47,653 --> 00:14:48,721
Erantzi!

124
00:14:52,992 --> 00:14:54,026
Eraztuna…

125
00:14:57,329 --> 00:14:58,664
Diru-zorroa…

126
00:14:59,765 --> 00:15:01,200
Diru-zorroa…

127
00:15:01,600 --> 00:15:06,805
350 koroa.

128
00:15:08,507 --> 00:15:12,811
Alderdiko bi txartel.

129
00:15:13,946 --> 00:15:15,848
Familia-argazkiak.

130
00:15:20,986 --> 00:15:24,857
-Hona andre frantsesa.
-Eman nire berri familiari.

131
00:15:25,190 --> 00:15:27,493
Ihes egin duzula 
usteko du andreak.

132
00:15:34,199 --> 00:15:36,001
Darex bonuak.

133
00:15:38,070 --> 00:15:40,673
1.200 koroako balioan.

134
00:15:41,473 --> 00:15:44,810
Denda bereziak,
atzerriko diplomatikoek bezala. 

135
00:15:44,877 --> 00:15:49,248
Sozialismoa eraikitzeko 
sakrifikatzen ari garen artean…

136
00:15:49,315 --> 00:15:52,384
…gure gizona
burges bat bezala bizi zen.

137
00:15:57,389 --> 00:15:59,959
Utzi hori!

138
00:16:01,160 --> 00:16:04,697
3.225 da zure matrikula-zenbakia.

139
00:16:04,730 --> 00:16:06,765
Ez ahaztu.

140
00:16:50,009 --> 00:16:51,610
Ibili!

141
00:16:59,084 --> 00:17:04,123
Debekatua duzu esertzea!
Debekatua geldi egotea! Ibili!

142
00:17:41,794 --> 00:17:43,362
Alderdiak arrazoi du beti.

143
00:17:43,462 --> 00:17:46,698
Gaizkiulerturen bat izango da,
eta egia nagusituko da.

144
00:17:46,765 --> 00:17:49,034
Baina horretarako arauak bete
behar dira, gogorrak izan arren. 

145
00:17:49,101 --> 00:17:51,170
Nork bere fede ona frogatzeko 
ez bada ere. 

146
00:18:01,814 --> 00:18:05,384
Gelditzen zaren bakoitzean, ideiak
bere lekuan jarriko dizkizugu!

147
00:18:19,731 --> 00:18:20,833
Ibili!

148
00:18:30,976 --> 00:18:32,244
Ibili!

149
00:18:40,686 --> 00:18:42,588
Zopa!

150
00:18:43,922 --> 00:18:45,057
Zopa!

151
00:18:49,561 --> 00:18:51,563
Horrek ez du eskubiderik.

152
00:18:52,598 --> 00:18:53,732
Ibili!

153
00:19:01,840 --> 00:19:04,910
Ikusi al duzu Gérard
gaur arratsaldean?

154
00:19:05,677 --> 00:19:07,446
Ez al da joan?

155
00:19:27,065 --> 00:19:30,235
Ikusi al duzu Gérard
gaur arratsaldean?

156
00:19:30,736 --> 00:19:32,771
Ez al da joan?

157
00:19:34,273 --> 00:19:36,275
Zavodsky hor al dago?

158
00:19:37,042 --> 00:19:38,510
Mila esker. Barkatu.

159
00:19:42,414 --> 00:19:45,551
-Polizia.
-Zer gertatzen da?

160
00:19:47,619 --> 00:19:49,454
Zer gertatzen da?

161
00:19:49,454 --> 00:19:52,524
Ez! 
Hor umeak lo daude.

162
00:19:52,558 --> 00:19:53,292
Zer esan nahi du honek?

163
00:19:53,392 --> 00:19:56,128
Miatzeko agindu digute.

164
00:19:56,528 --> 00:19:57,963
Miatzeko?

165
00:19:58,096 --> 00:20:02,634
Batzorde zentraleko
idazkariari nagusiari deituko diot.

166
00:20:02,701 --> 00:20:04,970
Ea hark zer dioen.

167
00:20:14,680 --> 00:20:17,816
-Miatze-agindurik baduzu?
-Ez dugu behar.

168
00:20:17,883 --> 00:20:20,752
Esan dizut jadanik 
miatzeko agindu digutela.

169
00:20:20,786 --> 00:20:23,855
Miatze-agindurik gabe
nik ez dizut miatzen utziko.

170
00:20:43,342 --> 00:20:45,744
Tira, ama, zoaz ohera.

171
00:20:49,681 --> 00:20:51,817
Zu, andrea, geratu hor.

172
00:21:09,668 --> 00:21:11,136
Nire seme zaharrena da.

173
00:21:12,938 --> 00:21:17,042
Espetxean jaio zen,
Frantzian, La Roquetten.

174
00:21:17,776 --> 00:21:18,944
Parisko espetxe bat da.

175
00:21:18,977 --> 00:21:20,345
Zergatik egon zinen preso?

176
00:21:20,379 --> 00:21:24,616
1942an alemanek espetxean
sartzen zituztelako komunistak. 

177
00:21:24,883 --> 00:21:29,354
Heriotzara kondenatu ninduten, baina
haurdun nengoelako ez ninduten hil. 

178
00:21:29,388 --> 00:21:33,558
-Luzaroan egon zinen espetxean?
-Ravensbrückera deportatu ninduten.

179
00:21:33,625 --> 00:21:37,729
Nire semea Frantziako
preso politiko gazteena da. 

180
00:21:38,430 --> 00:21:40,832
Nire senarra
Mauthausenera bidali zuten.

181
00:21:40,966 --> 00:21:43,835
"Gaua eta lainoa".
Ezagutzen duzue?

182
00:21:48,974 --> 00:21:52,244
Horiek nire senarraren
Espainiako Gerrako argazkiak dira…

183
00:21:52,311 --> 00:21:55,047
…eta, gero,
Frantziako Erresistentziakoak.

184
00:21:57,082 --> 00:21:59,851
Mesedez, nire alaba da.
Ezkutatu hori. 

185
00:22:00,952 --> 00:22:02,654
Gabon, laztana.

186
00:22:03,455 --> 00:22:05,390
-Aita ez dago etxean?
-Laster etorriko da.

187
00:22:05,424 --> 00:22:07,926
Ministerioko lankideak dira.

188
00:22:08,260 --> 00:22:11,863
-Ondo pasatu duzu afarian?
-Bai.

189
00:22:11,897 --> 00:22:16,268
Zoaz ohera, oso berandu da eta.
Ea txikiak lo dauden.

190
00:22:22,074 --> 00:22:23,575
Kafea nahi?

191
00:22:24,242 --> 00:22:25,677
Horra kafea.

192
00:22:43,061 --> 00:22:44,563
Miatze-agindua!

193
00:22:48,433 --> 00:22:50,202
Naziak bezala ari zarete!

194
00:22:50,369 --> 00:22:51,737
Ez dut agindua ikusi.

195
00:23:19,398 --> 00:23:23,034
Zoaz lanera, beti bezala.
Eta hitzik ez honetaz.

196
00:23:34,980 --> 00:23:39,084
-Ministroarekin hitz egin nahi dut.
-Goizeko 5etan?

197
00:23:41,420 --> 00:23:44,423
Eskolara joan ondoren,
ministeriora joango gara.

198
00:23:53,799 --> 00:23:57,602
Ez dute ezer garrantzitsurik hartu:
gutunak, paperak, argazkiak…

199
00:23:58,503 --> 00:24:01,139
Gure bizitzako 15 urte elkarrekin.

200
00:24:01,139 --> 00:24:05,210
Espainiako oroitzapenak, 
espetxean idatzitako gutunak…

201
00:24:05,277 --> 00:24:08,647
Gérardek ez zeukan
dokumentu ofizialik etxean.

202
00:24:08,680 --> 00:24:13,518
Ez beldurrik izan. Konponduko dugu.
Linea zuzena duzu. Deituidazu. 

203
00:24:24,396 --> 00:24:28,200
Atzo arratsean hitzordua zuen Dymer
doktorearekin, intsuflazioagatik.

204
00:24:28,233 --> 00:24:30,502
Bere pneumotoraxak
tratamendua behar du…

205
00:24:30,535 --> 00:24:34,973
Arduratuko gara horretaz.
Bakartuta dago, besterik ez.

206
00:24:35,474 --> 00:24:38,677
Zuretzat eta zure familiarentzat
ez da ezer aldatu.

207
00:24:38,710 --> 00:24:43,815
Ministerioko txoferra eta autoa
eskura dauzkazu betiere. 

208
00:24:55,260 --> 00:24:56,761
Ministroarekin hitz egin duzu?

209
00:24:56,995 --> 00:24:59,931
Bai, baina 
Gérard ez dago atxilotuta.

210
00:25:00,065 --> 00:25:02,767
Bakartuta dago, besterik gabe,
kamararada batzuekin…

211
00:25:02,834 --> 00:25:05,904
…arazo jakin batzuk argitu arte.

212
00:25:05,937 --> 00:25:07,906
Haren laguntza behar dute.

213
00:25:08,106 --> 00:25:11,576
Alderdiko arazo bat da, 
larria eta konfidentziala.

214
00:25:11,610 --> 00:25:15,580
Esplikatzen uzten badiote, hobe.
Okerrenaren beldur nengoen. 

215
00:25:15,981 --> 00:25:18,250
Zerbait behar baduzu,
hemen naukazu.

216
00:25:18,250 --> 00:25:20,685
Ez omen da ezer aldatu.

217
00:25:26,157 --> 00:25:31,296
Orain ni arduratuko naiz zutaz.
Hau da zure autoa. 

218
00:25:52,384 --> 00:25:54,386
Zure txostenak!

219
00:25:56,454 --> 00:25:59,224
Aurkeztu zeure kexak!

220
00:25:59,558 --> 00:26:01,893
Alderdiaren arduradun bat
ikusi nahi dut.

221
00:26:01,927 --> 00:26:03,461
Zeure burua aurkeztu!

222
00:26:03,795 --> 00:26:05,230
Ministroordea naiz…

223
00:26:05,263 --> 00:26:08,400
Ez zara inor!
Matrikula-zenbakia!

224
00:26:09,968 --> 00:26:11,570
Zenbakia!

225
00:26:12,671 --> 00:26:16,308
3.225 zara!
Ikasten duzunean itzuliko gara.

226
00:26:17,242 --> 00:26:18,243
Ibili!

227
00:27:10,095 --> 00:27:11,963
Jantz ezazu hau.

228
00:27:39,758 --> 00:27:42,694
Ez egon geldirik! Ibili!

229
00:28:56,835 --> 00:29:00,672
Zure krimenak aitortzeko zaude
hemen. Dena aitortu!

230
00:29:02,107 --> 00:29:03,475
Aitortu zer?
Nor zara zu?

231
00:29:03,742 --> 00:29:07,679
Otsailak 1. Aitortu zure krimenak!
Aitortu nor zaren!

232
00:29:07,812 --> 00:29:09,781
Kanpo-harremanetarako ministroordea
naiz.

233
00:29:09,814 --> 00:29:12,917
Zu ez zara ezer! Zenbaki bat baizik!
Zure zenbakia?

234
00:29:13,985 --> 00:29:17,956
-Zure zenbakia!
-3.225.

235
00:29:18,323 --> 00:29:20,091
Galdera zehatzak egin!
Zer leporatzen didazue?

236
00:29:20,125 --> 00:29:23,828
Beste inork baino hobeto dakizu!
Zu bezalako jendeak izen bat du!

237
00:29:23,862 --> 00:29:25,864
-Nola duzu izena?
-Alderdiak ondo daki…

238
00:29:25,930 --> 00:29:28,299
Ez aipatu alderdiaren izena!

239
00:29:28,333 --> 00:29:31,870
Sekula ez aipatu alderdia! Aitortu
egin behar duzu, eta aitor ezazu! 

240
00:29:32,070 --> 00:29:35,473
-Arduradun bat ikusi nahi dut!
-Aitortu zure krimenak!

241
00:29:35,640 --> 00:29:37,475
-Aitortu!
-Galdera zehatzak egin!

242
00:29:37,509 --> 00:29:39,277
-Aitortu egingo duzu.
-Arduradun bat ikusi nahi dut.

243
00:29:39,310 --> 00:29:41,112
Aitorrarazi egingo dizut!
Aitortu egingo duzu!

244
00:29:41,146 --> 00:29:45,850
<i>Hasieran alderdiari lagundu
nahi zaio, argi ikusten lagundu.

245
00:29:45,884 --> 00:29:50,021
<i>Nork bere baitan argi ikusi,
eta zertarako gauden ulertu. 

246
00:29:50,188 --> 00:29:52,791
<i>Prest gaude autokritika egiteko…

247
00:29:52,791 --> 00:29:55,727
<i>…alderdiari kalte egin dioten
akatsak onartzeko prest.

248
00:29:55,794 --> 00:29:59,130
<i>Borroka eta diziplina urteek,
gure heziketa osoak…

249
00:29:59,130 --> 00:30:01,699
<i>…sinetsarazten digu
alderdiak ez duela huts egiten…

250
00:30:01,699 --> 00:30:03,168
<i>…SESBek arrazoi duela beti. 

251
00:30:03,201 --> 00:30:06,504
Auzi honetan ez gaude bakarrik.
Aholkulariak ditugu!

252
00:30:06,538 --> 00:30:09,507
<i>Zenbat aldiz ez ote zaigu esan,
umiltasun horretaz harro,…

253
00:30:09,507 --> 00:30:13,444
<i>…hobe zela alderdiarekin huts egin,
handik kanpo arrazoi izan baino.

254
00:30:13,478 --> 00:30:15,413
Aitortu zure krimenak!

255
00:30:15,480 --> 00:30:16,681
Dena aitortu behar duzu!

256
00:30:16,681 --> 00:30:21,586
Aitortu zer?
Galdera zehatzak egin!

257
00:30:57,589 --> 00:30:58,790
Jan!

258
00:31:08,299 --> 00:31:10,869
Aski jan duzu. Ibili!

259
00:31:21,145 --> 00:31:23,715
Nahikoa jan duzu! Eman!

260
00:31:23,781 --> 00:31:25,283
Ibili!

261
00:31:34,893 --> 00:31:35,827
Ibili!

262
00:31:42,233 --> 00:31:43,668
Zutik!

263
00:31:47,672 --> 00:31:52,410
Akabo etsai-jokabide hori!
Aginduak obedituko dituzu!

264
00:31:53,478 --> 00:31:55,280
Ibili!

265
00:32:28,179 --> 00:32:31,349
Mesedez… Goizeko edo arratsaldeko
ordu biak dira?

266
00:32:40,625 --> 00:32:44,028
Oso arrazoi larri batengatik
zaude hemen.

267
00:32:44,062 --> 00:32:47,165
Alderdiak agindu du zu atxilotzea.

268
00:32:47,198 --> 00:32:49,801
Zu galdekatzea da gure ardura.

269
00:32:49,968 --> 00:32:53,705
Espioitza eta traizio auzi bat da,
nazioartekoa…

270
00:32:53,738 --> 00:32:56,708
…Sobiet Batasunaren
eta gure herriaren aurkakoa. 

271
00:32:56,841 --> 00:33:01,379
Egia finkatzen laguntzea da
zure betebeharra. 

272
00:33:01,412 --> 00:33:04,816
Ez zara auzipetu bakarra.

273
00:33:04,849 --> 00:33:09,554
Goi mailako beste pertsona batzuk 
auzi honetan tarteko dira.

274
00:33:09,587 --> 00:33:12,690
Zu bakarrik salba zaitezke.

275
00:33:12,724 --> 00:33:16,327
Aspalditik zaude alderdian. 

276
00:33:16,361 --> 00:33:20,732
Sobiet Batasunari eta alderdiari
laguntzeko deia egiten dizut. 

277
00:33:20,765 --> 00:33:22,467
Baduzu esateko zerbait?

278
00:33:23,101 --> 00:33:28,606
Behin eta berriz eskatu dut
alderdiak entzun diezadala.

279
00:33:28,673 --> 00:33:30,875
Galdera guztiei erantzuteko
prest naukazue.

280
00:33:30,875 --> 00:33:35,113
Oso ondo.
Txosten bat idatziko dugu.

281
00:33:35,179 --> 00:33:39,083
Asteartea, otsailak 4. 

282
00:33:39,484 --> 00:33:41,019
Adierazten dut…

283
00:33:41,152 --> 00:33:45,289
Noiz hasi zinen lanean estatubatuar 
inteligentzia-zerbitzuekin?

284
00:33:45,356 --> 00:33:48,426
Nola erreklutatu zintuen
Noel Field estatubatuar espioiak?

285
00:33:48,459 --> 00:33:51,696
Beste estatubatuar espioi batzuekin
lanean aritu zara?

286
00:33:51,929 --> 00:33:54,132
Inoiz ez! Inon ez!
Inorekin ez!

287
00:33:54,132 --> 00:33:55,867
Ixo!

288
00:33:56,267 --> 00:33:59,203
Galderei erantzun!

289
00:33:59,504 --> 00:34:04,108
Auzi honek hainbat buru moztuko du!
Badauzkagu froga guztiak! 

290
00:34:04,142 --> 00:34:07,478
Amestu ere egiten ez dituzun
metodoak erabiliko ditugu!

291
00:34:07,545 --> 00:34:09,380
Hitz eginaraziko dizugu!

292
00:34:09,447 --> 00:34:11,649
Zure etorkizuna zeure esku duzu!

293
00:34:11,749 --> 00:34:15,119
Edo aitorpen oso bat eginez
zeure burua salbatu…

294
00:34:15,153 --> 00:34:21,759
…edo Sobiet Batasunaren eta
alderdiaren etsai izaten tematu!

295
00:34:21,926 --> 00:34:23,895
Galderei erantzun!

296
00:34:27,665 --> 00:34:29,067
Ibili!

297
00:34:32,470 --> 00:34:35,273
Akabo! Eman katilua!

298
00:34:41,145 --> 00:34:42,413
Akabo!

299
00:34:48,686 --> 00:34:50,254
Ibili, ba!

300
00:35:42,340 --> 00:35:44,175
Orain lo egin dezakezu.

301
00:36:00,992 --> 00:36:04,162
Bizkarrez: arauzko jarrera.

302
00:36:05,496 --> 00:36:07,031
Besoak aurrean.

303
00:36:11,469 --> 00:36:15,039
Zutik! Zure zenbakia!

304
00:36:15,873 --> 00:36:17,775
Lo egin dezakezu!

305
00:36:20,178 --> 00:36:21,546
Zutik!

306
00:36:26,450 --> 00:36:29,387
Zutik!
Zure matrikula-zenbakia esan!

307
00:36:32,590 --> 00:36:36,127
-Zure matrikula-zenbakia!
-3.225.

308
00:36:36,294 --> 00:36:38,396
Orain lo egin dezakezu.

309
00:36:47,872 --> 00:36:50,541
Matrikula-zenbakia!

310
00:36:52,243 --> 00:36:54,712
Lo egin dezakezu!

311
00:36:54,979 --> 00:36:57,448
Matrikula-zenbakia!

312
00:36:58,482 --> 00:37:01,652
Lo egin dezakezu!

313
00:37:09,427 --> 00:37:10,728
Zutik!

314
00:37:11,329 --> 00:37:12,296
Zutik!

315
00:37:12,496 --> 00:37:14,799
Matrikula-zenbakia!

316
00:37:24,508 --> 00:37:26,978
Aginduak obeditu!

317
00:37:49,000 --> 00:37:52,203
Zu eta zure arraza zikinekoak
berdinak zarete denak. 

318
00:37:52,270 --> 00:37:54,872
Gas-ganberek ez zuten lana bukatu,
baina guk bukatuko dugu. 

319
00:37:54,939 --> 00:37:57,642
Alderdiaren intsignia paparrean, 
ausartzen zara horrela hitz egiten?

320
00:37:58,342 --> 00:38:01,379
Traidorea alaena!

321
00:38:01,679 --> 00:38:05,850
Alderdia kontrolatuko zenutelakoan,
bota egin zaituzte alderdiak!

322
00:38:05,916 --> 00:38:11,322
Gezurra! Ez da posible.
Alderdiaren arauak argiak dira.

323
00:38:11,389 --> 00:38:15,026
Zer da alderdiko demokraziari
buruzko ikuspegi burges txiki hori?

324
00:38:15,059 --> 00:38:18,029
Badakizu batzorde zentralak
larrialdietan erabaki dezakeela. 

325
00:38:19,463 --> 00:38:23,801
Zuen txartelak: 
zurea, Valésena…

326
00:38:23,901 --> 00:38:26,737
…eta Zavodskyrena, 
zeina segurtasun burua baitzen.

327
00:38:27,104 --> 00:38:30,474
Ezagutzen ditugu Espainiako eta
Frantziako zure jarduera kriminalak.

328
00:38:30,808 --> 00:38:33,144
Gure kamarada aholkulariei esker.

329
00:38:33,177 --> 00:38:36,681
Alderditik kanpo zaudete, eta falta
diren karneten bila joango gara.

330
00:38:36,714 --> 00:38:37,982
Ez zarete batzorde zentrala.

331
00:38:38,015 --> 00:38:41,185
Ez! Batzorde zentralaren 
gainetik gaude.

332
00:38:41,686 --> 00:38:45,990
Traidore infiltratuei
mozorroa kentzea da gure zeregina. 

333
00:38:46,590 --> 00:38:50,328
Guk gorpuzten dugu 
langileriaren boterea. 

334
00:38:51,362 --> 00:38:54,932
Babesten ari zaren adiskide guztiak
hemen daude, eta hitz egiten.

335
00:38:56,200 --> 00:38:58,703
Haiek bezala ariko zara zu ere.

336
00:38:58,736 --> 00:39:01,539
Kamarada horien galderei 
erantzungo diezu. 

337
00:39:01,639 --> 00:39:05,276
Zavodskyk bezala,
aitorpen osoa egin baitu.

338
00:39:06,577 --> 00:39:12,950
Segurtasun buruak bazekien
aitortzea zela ihes egiteko bidea.

339
00:39:14,552 --> 00:39:16,420
Zavodskyk?

340
00:39:16,954 --> 00:39:18,923
Aitortu?

341
00:39:22,193 --> 00:39:24,395
Aitortu, zer?

342
00:39:28,566 --> 00:39:32,036
Zu atxilotu bezperan, bilera
klandestino batean egon zinen. 

343
00:39:32,069 --> 00:39:33,537
Zer erabaki hartu ziren?

344
00:39:33,571 --> 00:39:35,439
Zuk deitu zenuen bilera horretara?

345
00:39:35,473 --> 00:39:38,876
Nazioarteko Brigadetako talde
trotskistaren burua baitzinen.

346
00:39:38,876 --> 00:39:41,779
Begiz jota zeundeten.
Zer erabaki hartu ziren?

347
00:39:41,879 --> 00:39:46,450
Nola bideratu zenituen Espainian
zure ideia trotskistak?

348
00:39:46,484 --> 00:39:48,486
Sabotajea egin zenuen?

349
00:39:48,552 --> 00:39:53,324
Rajk ezagutu zenuen Espainian? Hura
zen estatubatuarren zure kontaktua?

350
00:39:53,391 --> 00:39:57,995
Rajk espioitzat epaitu
eta exekutatu zuten Hungarian. 

351
00:39:58,062 --> 00:40:01,766
Zer harreman zenuen Rwal eta
Winkler poloniar traidoreekin? 

352
00:40:01,766 --> 00:40:05,269
Zergatik babestu zenuen Espainian
Dapchevich titista?

353
00:40:05,302 --> 00:40:07,304
Besteak aitortzen ari dira. 

354
00:40:07,304 --> 00:40:12,343
Haiek bezala aitortuz bakarrik
salbatuko duzu bizia. 

355
00:40:12,376 --> 00:40:14,111
Zu zara erantzulea.

356
00:40:14,345 --> 00:40:17,982
Moztu egiten ditugu belar txarrak!

357
00:40:18,082 --> 00:40:21,819
Espainian ezagutu zenuen Rajk?

358
00:40:21,852 --> 00:40:25,423
Hark jarri zintuen
estatubatuarrekin harremanetan?

359
00:40:26,090 --> 00:40:29,994
Bartos ere Espainian egon zen
zurekin. Zer dakizu berataz?

360
00:40:30,161 --> 00:40:31,695
Badakigu desertatu egin zuela.

361
00:40:31,762 --> 00:40:35,299
Jares zure unitatean zegoen.
Gogoratzen zara?

362
00:40:35,533 --> 00:40:40,771
Txosten honek dioenez,
oposizioko joera trotskistak zituen.

363
00:40:40,805 --> 00:40:44,208
Gauza bera zure harreman guztiekin,
hemen eta atzerrian. 

364
00:40:44,542 --> 00:40:48,946
Frantziako eta Italiako alderdi
komunistekin nituen harremanak.

365
00:40:48,979 --> 00:40:50,181
Nondik dator txosten hori?

366
00:40:50,381 --> 00:40:54,285
Den-dena dakigu auzi honetaz.

367
00:40:54,318 --> 00:40:57,321
Sobietar kamarada aholkularien
laguntzak eta esperientziak…

368
00:40:57,354 --> 00:41:02,526
…zu buru zaituen espioi-sarearen
irudi zehatz bat eman digu.

369
00:41:03,494 --> 00:41:05,896
Zavodskyk dena aitortu du.

370
00:41:05,963 --> 00:41:09,867
Zehatz deskribatzen ditu
zure talde trotskistaren jarduerak. 

371
00:41:09,900 --> 00:41:13,037
Gezurra da. Zadovskyk ez luke
sekula horrelakorik esango. 

372
00:41:13,070 --> 00:41:19,376
Ez al da hau haren sinadura?
Orri bakoitza sinatu du!

373
00:41:23,514 --> 00:41:28,052
Ez da posible.
Marseillan, ez.

374
00:41:28,085 --> 00:41:31,889
Bai! "Estatubatuarrentzat
lan egin nuen Marseillan".

375
00:41:32,189 --> 00:41:35,025
Ezagutuko duzu haren idazkera?

376
00:41:43,667 --> 00:41:49,206
Zavodskyk eta besteek ziria sartu
dizute, eta zu konturatu ez. 

377
00:41:51,342 --> 00:41:55,279
Zure fede ona frogatzeko,
dakizun guztia esan behar duzu. 

378
00:41:55,346 --> 00:41:57,448
Zure aitorpenek
alderdiari lagunduko diote.

379
00:41:57,515 --> 00:42:00,684
Aitortu, zer?
Espioia nintzela?

380
00:42:00,718 --> 00:42:04,121
Gauzen 
oso ikuspegi subjektiboa duzu.

381
00:42:07,057 --> 00:42:11,161
Zure ondoren atxilotua izan arren,
Zavodskyk berehala aitortu du.

382
00:42:11,295 --> 00:42:14,598
Eta segitzen du, bai baitaki 
hori dela irtenbide bakarra. 

383
00:42:14,665 --> 00:42:17,134
Dena gezurra da, ordea.

384
00:42:17,134 --> 00:42:19,603
Frantses alderdia, 
Erresistentziako erakundeak…

385
00:42:19,603 --> 00:42:23,207
…nire dokumentu ofizialak…
nire jarduera egiazta dezakezue.

386
00:42:23,207 --> 00:42:28,078
Ezin duzu ezer egin aitorpen honen
kontra. Eta aitorpen gehiago daude.

387
00:42:28,279 --> 00:42:32,716
Sinetsidazu.
Hemen mundu guztiak aitortzen du. 

388
00:42:32,750 --> 00:42:36,153
Eta zu haien burua zarenez,
ez duzu hori saihesteko aukerarik. 

389
00:42:36,220 --> 00:42:39,890
Pentsa ezazu zeure familian, 
zer gerta dakiokeen. 

390
00:42:39,924 --> 00:42:46,630
"Estatu Batuen espioia izan naiz
errejimena iraultzeko asmoz". 

391
00:42:46,697 --> 00:42:51,001
"Jarduera kriminal horretan, 
nire buruzagia izan da…"

392
00:42:51,268 --> 00:42:55,673
Begira. Zure izena, 
zurian beltz idatzia.

393
00:42:55,873 --> 00:42:58,509
Zer egin dezakezu horren aurka?

394
00:42:58,576 --> 00:43:00,744
Egarriak zaude?

395
00:43:03,147 --> 00:43:07,451
Gizon batek krimen handiak aitortu
ditu, zure aginduz eginak, nonbait.

396
00:43:07,484 --> 00:43:09,954
Epaitegi baten aurrean, 
nori sinetsiko diote?

397
00:43:09,987 --> 00:43:11,755
Zuri, dena ukaturik…

398
00:43:11,956 --> 00:43:15,292
…edo berari, 
bere burua salaturik?

399
00:43:16,060 --> 00:43:19,463
-Ez du hitz egiten bukatu.
-Ez baita egia.

400
00:43:19,964 --> 00:43:22,800
Aitorpenek dute garrantzia. 

401
00:43:23,000 --> 00:43:26,303
Zadovskyk zergatik aitortzen ditu 
lepoa galaraz diezaioketen gauzak?

402
00:43:26,303 --> 00:43:30,808
Bizia salbatzeko. Badaki gauza
bakarra egin behar duela: aitortu.

403
00:43:30,841 --> 00:43:34,612
Lagundu egin nahi diot alderdiari,
baina ez dut zer aitorturik.

404
00:43:34,645 --> 00:43:37,681
Ez ezazu alderdiaren izena aipatu!

405
00:43:37,848 --> 00:43:43,387
Debekatzen dizut ura ematea. Ez da
kamarada bat, traidore bat baizik.

406
00:43:43,454 --> 00:43:47,124
<i>Alderdiak, adiskideek eta kamaradek
abandonatua…

407
00:43:47,291 --> 00:43:49,793
<i>…inork ezin du zalantzan jarri
erruduna naizela. 

408
00:43:49,827 --> 00:43:53,397
<i>Neuk ere horrela erreakzionatu nuen
Moskuko eta Rajken epaiketetan.

409
00:43:53,397 --> 00:43:56,033
<i>Zer komunista ez litzateke
aztoraturako?

410
00:43:56,033 --> 00:44:00,471
<i>Alderdia hutsezina denez
eta denen gainetik dagoenez…

411
00:44:00,471 --> 00:44:03,040
<i>…nola sinetsi errugabeak 
aitortzera behartuko dituela?

412
00:44:03,073 --> 00:44:05,576
<i>Baina aitortu, zer?
Zergatik?

413
00:44:05,643 --> 00:44:09,413
Garbi erakutsiko diegu zuen
traizioa alderdiari eta herriari.

414
00:44:09,413 --> 00:44:12,650
Zadovskyk ba omen zuen estatubatuar
espioiekiko zure harremanen berri.

415
00:44:12,683 --> 00:44:17,154
Berak Gestaporekin lotura izan zuela
bazenekielako ezkutatu zituen.

416
00:44:17,655 --> 00:44:24,328
Britainiar poliziari lagundu izana
aitortu du Vales zure lagunak. 

417
00:44:24,361 --> 00:44:28,899
Judua izanagatik, bizirik atera
zinen kontzentrazio-esparruetatik.

418
00:44:29,500 --> 00:44:31,735
Gestaporekin lan egin zenuelako.

419
00:44:31,835 --> 00:44:35,739
Estatubatuarren espioi buruak
Gestaporen zerrendak hartu zituen.

420
00:44:35,739 --> 00:44:38,275
Horrela erreklutatu zintuzten.

421
00:44:51,255 --> 00:44:52,890
Ibili!

422
00:44:59,463 --> 00:45:04,702
Egunero bidaltzen diogu alderdiari
atxilotuen jarreraren berri. 

423
00:45:22,319 --> 00:45:26,256
-3.225 zenbakia. Hemen nago.
-Ozenago!

424
00:45:26,557 --> 00:45:29,927
3.225 zenbakia. Hemen nago.

425
00:45:51,849 --> 00:45:55,652
Zer egin duzu?
Zergatik zaude hemen?

426
00:45:55,686 --> 00:45:57,421
Ez dakit.

427
00:45:58,188 --> 00:46:01,091
Ez didate lo egiten uzten.
Kiratsa dago.

428
00:46:01,592 --> 00:46:04,328
Ez dut ez jan, ez edan.

429
00:46:04,361 --> 00:46:05,295
Errugabea naiz.

430
00:46:06,864 --> 00:46:08,632
Itxaron.

431
00:46:11,502 --> 00:46:16,874
Aginduak eman dizkigute zuretzat.
Kasu berezi bat zara. 

432
00:46:28,318 --> 00:46:31,688
Ez esan inori, 
zigortu egingo naute eta.

433
00:46:35,058 --> 00:46:40,364
Alderdiko arduradun bat ikusi nahi
dut. Krimen bat egiten ari zarete.

434
00:46:40,697 --> 00:46:44,535
10 egun daramatzat lo egin gabe,
jan gabe eta edan gabe.

435
00:46:44,668 --> 00:46:49,473
Arduradun batek galdera zehatzak
egin, eta hari erantzungo diot.

436
00:46:49,740 --> 00:46:52,309
Ez duzu ez lo egin eta ez jan?

437
00:46:52,509 --> 00:46:54,511
Hori ikusi beharko dut.

438
00:46:54,545 --> 00:46:57,181
Zaindariak
beren kabuz ibiltzen dira. 

439
00:46:57,581 --> 00:46:59,483
Horra! Holdos hemen dago.

440
00:46:59,516 --> 00:47:03,086
Espainiako beteranoen taldea
osorik dago. 

441
00:47:03,387 --> 00:47:06,190
Gurean, eta Hungarian, Polonian 
eta Alemanian.

442
00:47:06,190 --> 00:47:10,360
Nazioarteko Brigada guztiei dagokie 
auzi hau. 

443
00:47:17,668 --> 00:47:22,439
Rajki bere epaiketan
egin zizkioten galdera berak dira.

444
00:47:22,506 --> 00:47:25,008
Aztertua duzu, nonbait,
epaiketa hori.

445
00:47:25,509 --> 00:47:30,380
Jakina: haren aitorpen bakoitzak
gero eta ageriago uzten zintuen.

446
00:47:30,480 --> 00:47:35,285
Baina epaiketa hura onartu zenuen, 
zu hobeto ezkutatu ahal izateko. 

447
00:47:35,352 --> 00:47:39,790
Hungariarrak bezala ariko gara, Rajk
eta beretarrak garbitu baitzituzten.

448
00:47:39,790 --> 00:47:43,427
Erabaki hau hartzea
proposatzen dizuet:

449
00:47:43,460 --> 00:47:47,731
László Rajk espioia eta traidorea
kondenatzea…

450
00:47:47,764 --> 00:47:50,767
…hungariar gure kamaradek 
hari mozorroa kendu ondoren. 

451
00:47:50,801 --> 00:47:53,737
Bat datozenek altxa dezatela eskua.

452
00:47:58,375 --> 00:48:01,311
Espainiako beterano asko daude
prozesu horretan. 

453
00:48:01,378 --> 00:48:04,047
Espainian denak ez ziren
gu bezain onak. 

454
00:48:04,081 --> 00:48:06,250
Zuhaitzak ez ahal du
basoa ezkutatuko!

455
00:48:06,283 --> 00:48:08,585
Laburtu dezagun.

456
00:48:09,019 --> 00:48:12,990
"Hutsegite batzuk egin ditut
neure lanean…

457
00:48:13,056 --> 00:48:15,626
…zaintzen ez egoteagatik".

458
00:48:16,260 --> 00:48:20,397
"Harremanak izan ditu
Kohnovárekin…

459
00:48:20,430 --> 00:48:25,235
…Vasela, Pavlik eta Feiglekin…

460
00:48:25,269 --> 00:48:28,238
…horiek guztiak Field espioiarekiko
harremanagatik kondenatuak jadanik".

461
00:48:28,272 --> 00:48:31,441
Ez, Vasela ez zuten kondenatu.

462
00:48:31,475 --> 00:48:33,911
Bere burua hil zuen
instrukzioa bitartean.

463
00:48:34,111 --> 00:48:36,480
Vasela, ez.

464
00:48:36,513 --> 00:48:42,119
"Estatubatuar inperialisten dirua
onartu nuen nire isileko lanagatik".

465
00:48:44,021 --> 00:48:45,756
Hori da dena. Sinatu.

466
00:48:50,027 --> 00:48:52,296
Horrela ez al da hobe?

467
00:48:53,063 --> 00:48:55,933
Orain lo egin dezakezu.

468
00:49:19,189 --> 00:49:21,625
Ez nengoen neure onean.
Nire sinadura ezeztatzen dut.

469
00:49:21,625 --> 00:49:24,361
-Indarka atera didate aitorpena.
-Zer?

470
00:49:24,361 --> 00:49:26,063
Bai, indarka!

471
00:49:26,129 --> 00:49:31,969
Txosten hau aitorpen bat dela
uste duzu? Autokritika ere ez da!

472
00:49:32,002 --> 00:49:37,007
Askoz gehiago sinatuko dituzu!
Has gaitezen berriz!

473
00:49:37,374 --> 00:49:41,745
Nahitaez hitz egin behar du!
Bestela, kontu hau bukatuko dugu!

474
00:49:44,481 --> 00:49:49,419
Tira. Zure bizitza, lehenik.
Ibili.

475
00:49:51,722 --> 00:49:53,323
Ibili!

476
00:49:57,427 --> 00:50:00,664
Hasieratik kontatuko didazu
zeure bizitza.

477
00:50:00,731 --> 00:50:03,500
Noiz jaio zinen?

478
00:50:05,202 --> 00:50:07,004
Noiz jaio zinen?

479
00:50:07,437 --> 00:50:10,941
1915eko otsailaren 1ean,
Ostravan.

480
00:50:11,708 --> 00:50:13,443
Aita trenbideko langilea zen. 

481
00:50:13,510 --> 00:50:16,546
Zergatik deitzen dizute Gérard
eta ez zure benetako izenez?

482
00:50:16,747 --> 00:50:19,850
Gérard zen nire ezizena 
frantses Erresistentzian. 

483
00:50:19,883 --> 00:50:22,886
Atzerriko herri batean 
egin zenuen erresistentzia?

484
00:50:22,886 --> 00:50:26,523
Komunista eta judua zara.
Gestapok harrapatu zintuen…

485
00:50:26,590 --> 00:50:31,628
…eta onik atera zinen.
Susmagarria da hori. Segi.

486
00:50:31,695 --> 00:50:34,531
Semea espetxean jaio zen.

487
00:50:35,599 --> 00:50:40,070
Gérard zuen izena, haren amak ez
zekielako ea berriz elkartuko ginen.

488
00:50:40,070 --> 00:50:41,705
Nire izena eman zion.

489
00:50:41,938 --> 00:50:44,207
Ez saiatu ni hunkitzen.

490
00:50:44,374 --> 00:50:45,742
Segi!

491
00:50:47,677 --> 00:50:50,280
Gure aita bosgarrena zen
zortzi senideren artean.

492
00:50:50,280 --> 00:50:53,216
Haren aita trenbideetako langilea
zen Morabian…

493
00:50:53,583 --> 00:50:55,385
…austro-hungariar monarkiaren
garaian.

494
00:50:55,485 --> 00:50:57,888
Gero Suitzara joan zen.

495
00:50:58,321 --> 00:51:01,324
Eta mendearen hasieran 
Estatu Batuetara ontziratu zen.

496
00:51:02,159 --> 00:51:05,662
Oso bizkor ikasi zuen ingelesa.

497
00:51:06,430 --> 00:51:10,100
Buruz errezitatzen zituen 
Withmanen poemak…

498
00:51:10,133 --> 00:51:13,303
…Paineren edo Jeffersonen orriak.

499
00:51:14,204 --> 00:51:19,276
New Yorken gure ama ezagutu zuen,
emigrantea hura ere. 

500
00:51:19,443 --> 00:51:22,312
Elkarrekin etorri ziren
gure herrira.

501
00:51:22,345 --> 00:51:25,749
Andaria izan zen I Mundu Gerran.

502
00:51:25,782 --> 00:51:28,085
Errusiar presoekiko
harremanaren bitartez…

503
00:51:28,151 --> 00:51:31,521
…boltxebikeekin kidetu zen. 

504
00:51:31,755 --> 00:51:36,259
Hark aipatu zizkidan lehendabizikoz
Rosa Luxemburg… 

505
00:51:36,660 --> 00:51:42,099
…espartakistak, Lenin,
Kantongo Komuna. 

506
00:51:42,866 --> 00:51:47,304
Hark irakurrarazi zidan
Heinrich Heine.

507
00:51:48,472 --> 00:51:53,643
Aitak erakutsi zidan
Gazteria Komunistaren bidea. 

508
00:51:56,546 --> 00:52:01,017
1930ean Ostravako prefektura 
leherrarazi nahi izan genuen. 

509
00:52:01,618 --> 00:52:05,355
Leherrarazi zenuten, bai edo ez?

510
00:52:05,455 --> 00:52:08,558
Bart gauean kontrakoa esan zenion
nire kideari. 

511
00:52:08,625 --> 00:52:10,894
Ez, 15 urte genituen.

512
00:52:11,061 --> 00:52:15,232
Oihartzun handiko ekintza zelakoan,
hura leherraraztea amestu genuen.

513
00:52:15,298 --> 00:52:19,469
Amestu?
Gaur goizean kontrakoa esan didazu.

514
00:52:19,536 --> 00:52:24,474
Hiru bertsio dituzu: goizerako,
arratsalderako eta gauerako.

515
00:52:24,708 --> 00:52:30,547
Hasi berriz hasieratik.
Ea laugarren bertsio bat baduzun. 

516
00:52:30,580 --> 00:52:33,150
Entzuten naukazu.

517
00:52:33,950 --> 00:52:36,987
Ostravan jaio nintzen, 
otsailaren 11n.

518
00:52:37,654 --> 00:52:42,225
Zure adiskide Wagner 1935ean
Moskun desagertu zela esan zenigun.

519
00:52:42,459 --> 00:52:45,495
Herenegun esan zenigun
ez zenekiela zer gertatu zitzaion!

520
00:52:45,495 --> 00:52:47,230
Zer bertsio sinetsi?

521
00:52:47,397 --> 00:52:48,865
Hasi berriz.

522
00:52:51,101 --> 00:52:54,571
Moskun ezagutu nuen Wagner,
Txinatik zetorren…

523
00:52:54,771 --> 00:52:58,742
Ez! Hasieratik hasi.
Jaiotza-data?

524
00:52:59,543 --> 00:53:01,578
Segi! Segi!

525
00:53:01,611 --> 00:53:06,016
Aitak Heinrich Heine
irakurrarazten omen zizun. 

526
00:53:06,082 --> 00:53:07,551
Zer gehiago?

527
00:53:07,817 --> 00:53:10,053
Heinrich Heine.

528
00:53:11,121 --> 00:53:14,858
Aitak erakutsi zidan 
Gazteria Komunistaren bidea. 

529
00:53:16,426 --> 00:53:20,197
Saco-Vanzetti auziak
sutu egiten zuen aita.

530
00:53:20,230 --> 00:53:23,066
Aitarekin manifestatzen nintzen 
Ostravako kaleetan. 

531
00:53:25,202 --> 00:53:28,738
Bakuninen kemen fisikoa
errespetatzen zuen…

532
00:53:29,072 --> 00:53:33,243
…eta begirune handia zion
Kropotkini. 

533
00:53:33,276 --> 00:53:36,213
Eta haren idatzi guztiak
ezagutzen zituen.

534
00:53:36,279 --> 00:53:42,118
Baina ez zuen aintzat hartzen
anarkismoaren oinarrizko ideologia.

535
00:53:42,819 --> 00:53:46,556
Ezker sozialistako kidea zen
aspalditik…

536
00:53:46,590 --> 00:53:50,493
…bere hiriko alderdi komunistaren
sortzaileetako bat izan zen. 

537
00:53:52,062 --> 00:53:57,434
Goi mailako jendeak eta komunitate
juduak boikota egin zioten…

538
00:53:59,135 --> 00:54:03,974
…traidoretzat zeukatelako,
ateoa baitzen…

539
00:54:04,874 --> 00:54:09,246
…eta erlijioaren aurkako
erakundeetako militantea baitzen.

540
00:54:09,312 --> 00:54:12,249
Eta, beraz,
nekez aurkitzen zuen lanik.

541
00:54:12,482 --> 00:54:15,018
Familiak ere ez zion laguntzen.

542
00:54:15,285 --> 00:54:20,590
Osaba Sigmundek bakarrik, 
zeinak sermoiak egiten baitzizkion.

543
00:54:20,957 --> 00:54:26,329
Moskun, 1935eko udan,
ikusi nuen azkenekoz aita. 

544
00:54:26,963 --> 00:54:29,699
Oso zahartuta zegoen.

545
00:54:29,899 --> 00:54:36,306
Moldatu zen hona bidaian etortzeko…

546
00:54:36,473 --> 00:54:41,478
…berarekin zegoen jendearekin.

547
00:54:41,678 --> 00:54:45,148
Nire emaztea ezagutu nahi zuen.

548
00:54:45,682 --> 00:54:48,351
Dena interesatzen zitzaion.

549
00:54:48,385 --> 00:54:53,056
Nik erantzuten ez nekizkien
galderak egiten zizkidan batzuetan.

550
00:54:55,725 --> 00:54:59,129
Nik erantzuten ez nekizkienak.

551
00:55:00,397 --> 00:55:03,033
Moskun ez zitzaion dena gustatu.

552
00:55:03,867 --> 00:55:07,037
Gauza batzuk ez zituen ulertzen.

553
00:55:10,040 --> 00:55:12,842
Baina bete zuen bere ametsa:

554
00:55:13,243 --> 00:55:18,415
Plaza Gorria eta
Lenin bere mausoleoan ikustea.

555
00:55:19,349 --> 00:55:24,187
Joan zenean, triste zegoen.

556
00:55:24,788 --> 00:55:28,491
Elkar berriz noiz ikusiko genuen 
galdetzen zuen. 

557
00:55:28,825 --> 00:55:31,761
Ez nuen sekula berriz ikusi.

558
00:55:32,395 --> 00:55:36,266
Ez bera, ez ama, 
ez anaia Jean. 

559
00:55:37,033 --> 00:55:39,402
Ez arreba Juliette.

560
00:55:39,469 --> 00:55:43,206
Deportazioan hil ziren.

561
00:55:46,876 --> 00:55:50,347
Lau bider bosteko
bulego batean gaude. 

562
00:55:51,348 --> 00:55:55,385
Armairu gris berde bat dago.

563
00:55:55,518 --> 00:55:58,188
Eta idazmakina bat.

564
00:55:58,655 --> 00:56:05,528
Garagardo-edalontzi hustu bat,
eta kafe-kikara bat. 

565
00:56:05,595 --> 00:56:06,529
Ogia…

566
00:56:06,896 --> 00:56:09,432
Traidore zikina!

567
00:56:09,466 --> 00:56:10,800
Alde hemendik!

568
00:56:11,468 --> 00:56:13,570
Hitz egingo dugu honetaz.

569
00:56:13,603 --> 00:56:15,772
Zatozte. Buka dezagun.

570
00:57:01,351 --> 00:57:05,922
Nazkante zikina!
Bidelapur trotskista!

571
00:57:05,955 --> 00:57:10,026
Moskun hasia zinen
zeure lan zikinean.

572
00:57:10,059 --> 00:57:11,327
Tira!

573
00:57:22,739 --> 00:57:25,141
Urkatu egin behar naute.

574
00:57:25,275 --> 00:57:27,343
Hitz egiten ez badu,
akabatu egingo dugu!

575
00:57:27,577 --> 00:57:30,947
Desagerrarazi egingo naute, 
Wagner Moskun bezala. 

576
00:57:30,980 --> 00:57:33,683
Alderdiko txartela kendu didate.
Trotskista naizela diote!

577
00:57:33,683 --> 00:57:37,787
Kontzientzia txarrez
neure burua hil dudala esango dute. 

578
00:57:37,987 --> 00:57:41,224
Bere burua hil du. Ez du izan
bere krimena aitortzeko kemenik. 

579
00:58:10,420 --> 00:58:14,491
Zorioneko zaude. 
Baina urkamendian bukatuko duzu. 

580
00:58:14,657 --> 00:58:17,560
Eta gure herria mendekatuko dugu. 

581
00:58:17,594 --> 00:58:20,530
Aginduak nik uste dudanarenak
badira, oso arriskutsua izan liteke.

582
00:58:22,899 --> 00:58:26,035
Kamarada aholkulariek
bizirik nahi zaituzte epaiketarako. 

583
00:58:27,604 --> 00:58:34,110
Sobietar aholkulariei diplomatikoen
estatusa eta abantailak emaizkiezue.

584
00:58:34,177 --> 00:58:36,379
Poliziak dira, 
ez diplomatikoak.

585
00:58:36,412 --> 00:58:40,183
Moskuko epaiketetako
haien esperientziaz baliatuko gara. 

586
00:58:41,518 --> 00:58:44,888
Aholkularien presentzia 
normala iruditzen zitzaigun.

587
00:58:44,921 --> 00:58:50,226
Sobiet Batasunak herri sozialistei 
emandako laguntzaren parte zen. 

588
00:58:50,260 --> 00:58:53,296
Epaiketa abuztuan izango da. Bost
hilabete ditut zuri aitorrarazteko. 

589
00:58:53,863 --> 00:58:57,800
Radekek hiru hilabete izan zituen
Moskun. Errekor bat da.

590
00:58:57,867 --> 00:58:59,569
Astia badut, beraz.

591
00:58:59,569 --> 00:59:02,872
Gauero kamarada batzuk desagertzen
dira. Epaiketa handi bat datorkigu.

592
00:59:02,906 --> 00:59:05,942
Azkar aitortzen ez baduzu, 
ateak itxirik epaituko zaituzte. 

593
00:59:05,975 --> 00:59:08,444
20 lekuko edukiko ditut 
zu urkatzeko!

594
00:59:08,478 --> 00:59:11,781
Nire biografia idatzarazi, eta
desberdintasun bat aurkitu zuten.

595
00:59:11,781 --> 00:59:14,584
Ahaztutako kontu zahar bat.

596
00:59:19,155 --> 00:59:22,458
Aitor ezazu trotkista zarela!
Aitor ezazu!

597
00:59:23,893 --> 00:59:28,898
Moskun, 1936an, harremanetan
zeunden jada espioi trotskistekin.

598
00:59:28,965 --> 00:59:32,068
Agerian ez geratzeko, 
Espainiara ihes egin zenuen.

599
00:59:32,168 --> 00:59:35,939
Wagnerek urte asko zeramatzan 
Kominternen.

600
00:59:35,972 --> 00:59:39,108
Gorki kaleko hoteleko gelara 
etorri zitzaidan. 

601
00:59:39,142 --> 00:59:41,344
Ahaztutako zera horregatik 
biografia guztiak miatu dizkidate.

602
00:59:41,444 --> 00:59:45,014
Eta dena kendu didate: paperak,
alderdiko txartela, lana, hotela…

603
00:59:45,682 --> 00:59:48,084
Ez da posible. Stalin ez da
jakinaren gainean egongo.

604
00:59:48,117 --> 00:59:51,020
Stalin ez da
jakinaren gainean egongo.

605
01:00:06,669 --> 01:00:09,339
Kitto, nagusi.
Hasi da aitortzen.

606
01:00:09,539 --> 01:00:10,907
Hona zer adierazpen ederra.

607
01:00:11,040 --> 01:00:13,309
<i>…aitortzen hasi da.

608
01:00:13,443 --> 01:00:16,045
<i>Esaldi bat zebilkidan gogoan.

609
01:00:16,112 --> 01:00:20,683
<i>"Erruduna izan gabe,
erruduntzat daukatelako estualdian…

610
01:00:20,717 --> 01:00:21,718
<i>…errudun bihurtzen da gizabanakoa". 

611
01:00:21,718 --> 01:00:23,953
Hona zer adierazpen ederra.

612
01:00:24,253 --> 01:00:25,555
"Hona zer dudan esateko…

613
01:00:25,555 --> 01:00:29,692
…brigadetako boluntario ohien
talde trotskistaren jardueraz". 

614
01:00:29,726 --> 01:00:32,795
Horren gainean, lan egin daiteke. 

615
01:00:33,296 --> 01:00:34,797
Tonda zure adiskidea da.

616
01:00:34,831 --> 01:00:38,234
Gaizkiulertu guztiak
alderdiak argitzen ditu. 

617
01:00:38,301 --> 01:00:41,671
Talde trotskista!
Zure laguna hizketan ari da!

618
01:00:42,105 --> 01:00:45,341
<i>Hiru astetik gora lo egin gabe, 
ia jan gabe.

619
01:00:45,375 --> 01:00:47,910
Dena aitortu du!

620
01:00:47,910 --> 01:00:51,247
-Ez dago sinatuta.
-Kopia da!

621
01:00:52,281 --> 01:00:54,384
Ondo da, baina gure lagunek
erabaki dutenez…

622
01:00:54,384 --> 01:00:58,655
…formulazio hau behar dugu: 
"Espioi erakunde trotskista".

623
01:00:58,821 --> 01:01:01,424
Hori sinatu behar du.

624
01:01:02,692 --> 01:01:06,529
Zuk ere sinatuko duzu, 
buruzagia zarenez. 

625
01:01:08,097 --> 01:01:10,733
Alderdiko kamaradek
eragotziko dizuete. 

626
01:01:10,767 --> 01:01:12,869
Zer egin zenuen
gu milaka desagertzen ginenean?

627
01:01:16,372 --> 01:01:18,174
Burua galdu du.

628
01:01:21,477 --> 01:01:22,745
Zer egingo zenuke nire lekuan?

629
01:01:24,347 --> 01:01:27,550
-Aitortu!
-Zer? Espioitzan ari naizela?

630
01:01:30,987 --> 01:01:32,855
Zer egingo zenuke nire lekuan,
Gérard?

631
01:01:38,027 --> 01:01:39,862
Uztazu. 
Jota dago.

632
01:01:40,530 --> 01:01:44,701
Kapitalik baliotsuena gizona dela
erakutsi digu Stalinek. 

633
01:01:44,801 --> 01:01:47,570
Gizona itotzen ari denean, uretatik
ateratzen lagundu behar zaio. 

634
01:01:53,710 --> 01:01:55,311
Jan ezazu.

635
01:02:09,092 --> 01:02:13,329
<i>"Uztazu" esaten entzun diot
Smolari.

636
01:02:13,963 --> 01:02:17,567
<i>Lurrean utzi naute, eta
ikuspegi zoragarri bat izan dut. 

637
01:02:18,167 --> 01:02:22,739
<i>Montecarloko hondartza eder batean
nengoen, nahiz ez naizen han egon.

638
01:02:32,548 --> 01:02:38,421
Frantziara heldu, eta lehenik hona
etorri naiz paisaia hau ezagutzera.

639
01:02:38,654 --> 01:02:42,658
Medikuek klima hau
aholkatzen didate, biriketarako. 

640
01:02:42,759 --> 01:02:45,661
-Kontatu egin behar da.
-Zer?

641
01:02:45,695 --> 01:02:48,765
Hau dena.
Jakinarazi egin behar da.

642
01:02:48,765 --> 01:02:50,600
-Nori?
-Liburu bat idatzi.

643
01:02:50,666 --> 01:02:52,301
Editore batzuk ezagutzen ditut.

644
01:02:52,769 --> 01:02:55,338
-Idatzi, norentzat?
-Guretzat.

645
01:02:56,072 --> 01:03:00,443
Komunistak ez daude
egia horiek ulertzeko prestatuta. 

646
01:03:00,676 --> 01:03:05,148
Arropa zikina etxean garbitu ordez
etsaiaren alde ariko omen naiz.

647
01:03:05,181 --> 01:03:09,318
Batzuek gehiago esango dute:
ez dagoela kerik surik gabe.

648
01:03:09,352 --> 01:03:11,854
"Ezagun du 
ez duela alderdiaren sena". 

649
01:03:12,688 --> 01:03:14,957
Goizegi da, objektiboki. 

650
01:03:14,991 --> 01:03:18,327
Hala ere, liburu hori
idatzi behar duzula uste dut. 

651
01:03:18,361 --> 01:03:20,530
Epaiketa hori egin dutenak 
agintean daude oraindik. 

652
01:03:20,563 --> 01:03:23,399
Ez dute horrelako lekukotasunik 
argitaratzen utziko. 

653
01:03:23,466 --> 01:03:27,170
-Hemen argitaratu, frantsesez.
-Ez. Lehenengo, han.

654
01:03:27,203 --> 01:03:30,239
Egoeraren eboluziotik atera
behar du horrelako liburu batek. 

655
01:03:30,306 --> 01:03:31,808
Isildu, beraz?

656
01:03:32,275 --> 01:03:36,145
Ez dut kontu pertsonalik konpondu
beharrik. Arazo orokor bat da. 

657
01:03:36,179 --> 01:03:37,180
Hain zuzen ere.

658
01:03:37,246 --> 01:03:40,082
Eta nork hitz egingo du
hil diren guztien izenean?

659
01:03:40,383 --> 01:03:44,854
Eta gurean? Nork hitz egin zuen
gure izenean 1952an?

660
01:03:45,321 --> 01:03:47,156
Zuk?

661
01:03:47,456 --> 01:03:50,693
Gogoratzen zara zer esaten zenuten
epaiketa garaian?

662
01:03:50,726 --> 01:03:55,264
Zakur amorratuak ginen, 
espioi titistak, lapur trotskistak. 

663
01:03:55,331 --> 01:03:58,701
Alderdiak ondo ezagutzen zuen
Frantziako nire jarduera osoa.

664
01:03:58,734 --> 01:04:00,269
Baina inork ez zuen hitz egin. 

665
01:04:00,403 --> 01:04:01,871
Zuk zer egin zenuen?

666
01:04:02,038 --> 01:04:03,439
Ezer ez.

667
01:04:03,606 --> 01:04:05,908
-Zergatik ez?
-Alderditik botako nindutelako.

668
01:04:05,942 --> 01:04:09,846
Errazegia da. Baina
zuk erruduntzat zeneuzkan edo ez?

669
01:04:09,879 --> 01:04:14,417
Ez genuen informaziorik. 20.
Kongresuan jakin genuen, 1956an. 

670
01:04:14,450 --> 01:04:18,354
Kongresuaren zain egon gabe, aski
zen prentsa burgesa irakurtzea…

671
01:04:18,387 --> 01:04:21,090
…epaiketa hura faltsututa zegoela
jakiteko. 

672
01:04:21,123 --> 01:04:24,794
Baina zuek unibertso itxi eta balio
erlijiosozko batean bizi zineten.

673
01:04:24,861 --> 01:04:26,762
Alderditik kanpo, salbamenik ez. 

674
01:04:26,896 --> 01:04:29,799
Zuen historiak ez dit 
ezer funtsezkorik irakasten:

675
01:04:29,799 --> 01:04:32,535
Xehetasunak bakarrik,
infernu horren mekanismoa. 

676
01:04:32,535 --> 01:04:34,270
Baina gauza jakina zen
existitzen zela. 

677
01:04:34,270 --> 01:04:37,373
Senatari ezagun batek
garai hartan idatzi zuenez:

678
01:04:37,373 --> 01:04:40,743
"Pragako epaiketak oroitarazten
digu infernuak bere logika duela".

679
01:04:40,776 --> 01:04:43,880
Indotxinako gerra justifikatzeko
esaldi ederrak aurkitu zituen…

680
01:04:43,980 --> 01:04:47,617
…eta Algeriakoa ere bai, milioi bat
hildako eragin bazituen ere. 

681
01:04:47,783 --> 01:04:52,822
Horrek guztiak "nola" esplikatzen
du, baina ez "zergatik".

682
01:04:52,889 --> 01:04:56,826
Stalinek onenak eta argienak
akabatu zituen. 

683
01:04:56,893 --> 01:05:02,164
Stalin, zeina ez zegoen bakarrik, 
apaizgai ohia zen. 

684
01:05:02,465 --> 01:05:06,168
Jendaurreko aitorpena, 
bekatariaren umiliazioa. 

685
01:05:06,202 --> 01:05:09,238
Gainera, hutsezina zen.

686
01:05:11,574 --> 01:05:15,912
1949an Gerra Hotza zen oraindik.
Herri-demokraziak ez dira sendoak…

687
01:05:16,078 --> 01:05:19,015
…sobietarren garaipen militarretik 
sortuak dira…

688
01:05:19,081 --> 01:05:21,150
…eta ez benetako iraultza batetik.

689
01:05:21,183 --> 01:05:23,786
Arazo ekonomiko eta sozial larriak
daude. 

690
01:05:23,819 --> 01:05:26,088
Stalinek ez ditu begiko
botere sozialista independenteak.

691
01:05:26,122 --> 01:05:30,226
Ez da Titoz fio, ez baitu errusiar
eredu sozialista imitatu nahi.

692
01:05:30,826 --> 01:05:33,796
Hortaz, inperialismoaren agente
izendatu dute Tito.

693
01:05:34,030 --> 01:05:37,667
Eta "titista" hitza
"espioiaren" sinonimo bihurtu da. 

694
01:05:38,634 --> 01:05:42,538
Gauza bera egin zen lehenago
"trotskista" hitzarekin. 

695
01:05:42,805 --> 01:05:44,173
Hortaz?

696
01:05:44,473 --> 01:05:46,943
Hungarian Rajk epaitu ondoren…

697
01:05:46,943 --> 01:05:49,779
…alderdiaren zuzendaritzak
errusiar aholkulariak bidali zituen.

698
01:05:49,812 --> 01:05:52,481
Konfiantza-froga
iruditzen zait hori. 

699
01:05:52,715 --> 01:05:58,621
Lan talde berezi bat zarete, 
aholkularien gidaritzapean. 

700
01:05:58,988 --> 01:06:01,624
Haiei bakarrik
eman behar zaie kontu…

701
01:06:01,657 --> 01:06:06,095
…Errepublikako lehendakariari
eta alderdiaren idazkariari. 

702
01:06:06,262 --> 01:06:10,833
Alderdiko ezein instantzia ez da
jarduera hau kontrolatzeko gai. 

703
01:06:11,267 --> 01:06:14,370
<i>Handik hilabetera, 
berriz lekualdatu ninduten. 

704
01:06:14,370 --> 01:06:17,206
<i>Otsaila bukaera zen.

705
01:06:17,340 --> 01:06:19,542
<i>Ez, auto horiek modernoagoak dira.

706
01:06:19,542 --> 01:06:24,180
<i>1951n, Tatraplan zen autoa,
atzean aleroi bat zuena.

707
01:06:37,026 --> 01:06:41,364
<i>Espetxe normal batean egoteak 
itxaropena itzultzen dit. 

708
01:06:41,397 --> 01:06:43,366
Etzan zaitezke.

709
01:07:20,936 --> 01:07:26,175
Zeure burua ikusiko bazenu,
ikaratu egingo zinateke. 

710
01:07:26,409 --> 01:07:27,543
Gaur martxoak 6 da.

711
01:07:27,576 --> 01:07:30,813
35 egun daramatzazu
gurekin kolaboratu gabe.

712
01:07:31,480 --> 01:07:36,285
Alderdiari egunero jakinarazten
zaio zure jarrera negatiboa. 

713
01:07:36,786 --> 01:07:40,556
Hasieratik hasiko gara berriz.

714
01:07:40,923 --> 01:07:42,992
Erantzungo dizut, 
baldintza batekin…

715
01:07:43,059 --> 01:07:46,228
Zer baldintza?
Bizia arriskuan duzu!

716
01:07:46,262 --> 01:07:50,166
Aukera bakarra duzu! Zutaz
eta besteez den-dena aitortzea!

717
01:07:51,901 --> 01:07:54,236
Eramazue.

718
01:07:54,270 --> 01:07:57,440
Eta galdeketarako presta zaitez.

719
01:08:10,186 --> 01:08:13,189
Lau orduz lo egiteko
eskubidea duzu.

720
01:08:13,789 --> 01:08:17,460
Erantzi arropa.
Arauzko jarrera!

721
01:08:26,502 --> 01:08:29,371
Zeure erruduntasuna
onartu behar duzu!

722
01:08:29,438 --> 01:08:33,709
Alderdiko kide diziplinatua
zarenez, men egin behar diozu.

723
01:08:34,043 --> 01:08:36,512
Espioi trotskista bat banaiz…

724
01:08:36,512 --> 01:08:40,049
…zergatik esaten didazue 
komunista diziplinatua naizela?

725
01:08:40,182 --> 01:08:42,985
Komunista ona banaiz,
zer ari naiz hemen?

726
01:08:45,221 --> 01:08:47,490
Komandantea, telefonoa.

727
01:08:49,458 --> 01:08:51,794
Zaindu ezazue.

728
01:08:58,501 --> 01:09:00,503
Pasillokoa al da?

729
01:09:03,005 --> 01:09:04,840
Zer nekatuta egon behar duen!

730
01:09:04,874 --> 01:09:06,842
Azala gogorra du, 
baina onik aterako da.

731
01:09:08,677 --> 01:09:11,347
Eta ni, onik aterako al naiz?

732
01:09:11,380 --> 01:09:14,717
Estatuaren baserri batera
lanera bidaliko zaitugu 4-5 urtez.

733
01:09:14,717 --> 01:09:16,752
Auzi hau ahazten den artean.

734
01:09:19,455 --> 01:09:23,559
<i>Zavodsky 1954an exekutatu zuten,
beste guztien ondoren.

735
01:09:28,030 --> 01:09:31,433
Zure emaztearen gutun bat
jaso dugu.

736
01:09:32,067 --> 01:09:36,772
"Ez da erraza, noski, 
familia mantentzea…

737
01:09:36,839 --> 01:09:41,844
…baina, alderdiaren laguntzaz,
moldatuko naiz".

738
01:09:43,679 --> 01:09:47,783
Ez du sen txarrik.
Arbuiatu egin zaitu, gainera.

739
01:09:48,817 --> 01:09:52,621
Harritzen al zaitu?
Ez da lehen aldia.

740
01:09:53,355 --> 01:09:58,627
Bi urte dira zure lagun baten
maitalea dela. Aitortu egin du.

741
01:09:58,694 --> 01:10:00,296
Putakumea!

742
01:10:06,335 --> 01:10:10,105
Dena hemen dago!
Txotxolo!

743
01:10:10,873 --> 01:10:14,043
Mordo bat dira 
zure lagun trotskistak!

744
01:10:14,076 --> 01:10:17,446
Emakumea frantsesa da,
baina gizona!

745
01:10:17,479 --> 01:10:20,950
Gizonaren bulegoan 
harrapatu zituzten!

746
01:10:22,418 --> 01:10:25,254
Andrea gizonaren sorbaldan
bermatua zegoen.

747
01:10:27,656 --> 01:10:32,494
"Zure sorbaldan bermatua bazegoen,
harreman intimoak izango zenituen".

748
01:10:32,628 --> 01:10:36,632
Erantzuna:
"Intimoa, ez; oso adiskidetsua". 

749
01:10:36,665 --> 01:10:40,469
Galdera: "Zure sorbaldan
bermatua zegoen, bai ala ez?"

750
01:10:40,536 --> 01:10:42,471
Erantzuna: "Bai".

751
01:10:42,805 --> 01:10:47,676
"Horrek frogatzen du zuen arteko
harremana intimoa zela". 

752
01:10:47,910 --> 01:10:51,113
Erantzuna: "Intimoa, hortaz". 

753
01:10:51,247 --> 01:10:53,949
Andrea bere maitalea zuela
aitortu zuen. 

754
01:10:54,083 --> 01:10:56,118
Nor da hori asmatu duen zitala?

755
01:10:56,151 --> 01:10:59,622
Asma ezazu!
Guri bost axola!

756
01:10:59,655 --> 01:11:04,526
Arbuiatu egin zaitu, eta alderdiaren
eskuetan jarri du bere burua. Horra!

757
01:11:04,627 --> 01:11:07,663
-Albiste berriak?
-Egunero bezala.

758
01:11:07,696 --> 01:11:09,331
Azeleratu egin behar dugu.

759
01:11:09,331 --> 01:11:14,870
Gérarden dokumentu guztiak
aurrean ikusi nahi ditut une oro. 

760
01:11:18,374 --> 01:11:21,977
Hortaz? 
Zer gertatzen da nire senarrarekin?

761
01:11:22,011 --> 01:11:24,680
Gutun gehiegi idazten dituzu.

762
01:11:24,713 --> 01:11:29,318
Zer uste duzu? Kamaradek ez dutela
zu irakurtzea beste zereginik?

763
01:11:29,351 --> 01:11:33,055
Idazkaritzak zu hartzeko
eskatu dit.

764
01:11:33,389 --> 01:11:34,623
Zer nahi duzu?

765
01:11:34,757 --> 01:11:38,160
Bi hilabete hauetan
zer gertatu zaion jakitea. 

766
01:11:39,461 --> 01:11:44,667
Zeharo inplikatua dirudi. 
Hau dena berari dagokio.

767
01:11:45,301 --> 01:11:48,070
Atxilotuta dago, bai edo ez?

768
01:11:48,137 --> 01:11:51,206
Hala bada, jakiteko eskubidea dut,
eta zergatia jakiteko ere bai.

769
01:11:51,307 --> 01:11:52,408
Haren emaztea
eta alderdiko kidea naiz.

770
01:11:52,474 --> 01:11:55,044
Ez dago haren kontrako akusaziorik.

771
01:11:55,311 --> 01:11:59,148
Baina kontu itsusi batzuk 
argitu beharra dago.

772
01:11:59,181 --> 01:12:02,618
Gérarden bizitza argia da. Badakit, 
16 urte baitaramatzagu elkarrekin.

773
01:12:02,718 --> 01:12:03,552
Ez dakizu ezer.

774
01:12:03,552 --> 01:12:07,323
Bat-batean zerbait aurkitu, eta
argi zirudiena ilundu egiten da. 

775
01:12:07,589 --> 01:12:10,025
-Gérardi, ez.
-Maite duzu eta.

776
01:12:10,259 --> 01:12:14,897
Langile-mugimenduan beti izan dira 
traidoreak eta poliziak.

777
01:12:14,930 --> 01:12:18,701
Eta sekula ez dituzte
haien emazteek agerian utzi. 

778
01:12:19,068 --> 01:12:22,938
1941ean, "zure" alderdian…

779
01:12:23,272 --> 01:12:27,743
…antolamendu-idazkaria
akabatu behar izan zenuten.

780
01:12:29,445 --> 01:12:32,448
-Gittonez ari zara?
-Gittonez.

781
01:12:33,215 --> 01:12:36,919
Poliziaren salataria izan zen
urte askoan.

782
01:12:36,952 --> 01:12:39,621
Antolamendu-idazkaria…

783
01:12:40,823 --> 01:12:45,794
Azkenaldian
ez al zegoen arraro samar?

784
01:12:45,994 --> 01:12:49,765
Zu bakarrik utzirik,
ez al zen desordutan etxeratzen?

785
01:12:49,798 --> 01:12:54,603
Bere bizitza pribatuagatik atxilotu
al du alderdiak? Bakartu, alegia?

786
01:12:54,636 --> 01:12:58,474
Esan dizut 
ez dagoela akusatuta.

787
01:12:58,741 --> 01:13:03,045
Frantziara itzuli behar zenuke
familiarekin.

788
01:13:03,145 --> 01:13:07,883
Hara!
Neuk kondenatu behar nuke lehenik?

789
01:13:08,083 --> 01:13:13,055
Nik errudun dela uste izateko, 
berak esan beharko dit. 

790
01:13:13,122 --> 01:13:16,458
Zaila izango da zuretzat bizitza. 

791
01:13:16,492 --> 01:13:22,231
Irratiko zerbitzua utzi behar
duzula esan beharrean naukazu.

792
01:13:22,264 --> 01:13:23,932
Zergatik?

793
01:13:24,066 --> 01:13:27,970
Frantsesezko saioetako kazetaririk
onena izendatu berri naute.

794
01:13:28,003 --> 01:13:32,274
Berdin dio. Ezin duzu jadanik
zerbitzu ofizialetan lan egin.

795
01:13:32,274 --> 01:13:33,976
Baina fabrika daukazu.

796
01:13:34,243 --> 01:13:36,578
Fabrika zigorra al da?

797
01:13:36,979 --> 01:13:42,484
Horra gaitzespenezko iritzi bat
langileentzat, boterean egonik ere.

798
01:13:42,518 --> 01:13:44,420
Ez dut nik erabaki.

799
01:13:44,453 --> 01:13:47,556
Horrela konpontzen dira kasu hauek
Sobiet Batasunean. 

800
01:13:47,856 --> 01:13:52,961
Ama, gure gauzak eraman dituzte!
Ezin izan ditut geldiarazi!

801
01:13:53,695 --> 01:13:55,264
Zer ari zarete?

802
01:13:58,333 --> 01:14:01,103
Tori, aita, zure egunkaria.

803
01:14:03,172 --> 01:14:04,173
Zer esan nahi du honek?

804
01:14:04,206 --> 01:14:07,009
Ministroaren agindua.
Villa utzi beharra dago.

805
01:14:07,176 --> 01:14:10,112
-Beste bizileku bat izango duzue.
-Non?

806
01:14:10,379 --> 01:14:12,448
Hemen da.

807
01:14:19,888 --> 01:14:21,557
Okerragoa izan zitekeen.

808
01:14:22,124 --> 01:14:25,527
Hemen jar ditzakezu umeak.

809
01:14:27,296 --> 01:14:29,164
Nor da emakume hori?

810
01:14:29,264 --> 01:14:31,533
Adiskide bat.

811
01:14:32,201 --> 01:14:35,971
Haren anaia aitarekin dago.
Elkarrekin lan egingo dugu. 

812
01:14:36,004 --> 01:14:39,241
Haren anaia espetxean dago,
aita bezala?

813
01:14:41,043 --> 01:14:44,480
-Nork esan dizu hori?
-Eskolan denek esaten dute.

814
01:14:57,059 --> 01:14:58,994
Zu al zara Londonova?

815
01:14:59,027 --> 01:15:01,396
Bai.
Ezagutzen duzu nire senarra?

816
01:15:01,430 --> 01:15:04,566
Haren berri dut 
berarekin zeuden kideen bitartez.

817
01:15:04,867 --> 01:15:09,571
Lan bila nabil, 
eta presa handia dut.

818
01:15:09,738 --> 01:15:10,873
Ez dakit ezer egiten.

819
01:15:10,939 --> 01:15:13,275
Berdin dio.
Erakutsiko dizugu.

820
01:15:13,342 --> 01:15:16,512
-Eta zu?
-Lana aurkitu dut Autorenova-n.

821
01:15:16,545 --> 01:15:20,415
Oso ondo. Hemen ondoan da.
Auzoak izango zarete.

822
01:15:21,016 --> 01:15:24,620
Nahi baduzu,
hilabete amaieran has zaitezke.

823
01:15:24,686 --> 01:15:27,589
Oso ondo. Eskerrik asko.

824
01:15:27,689 --> 01:15:30,592
-Elkarrekin egon nahi genuke.
-Ahal bada.

825
01:15:30,626 --> 01:15:33,862
Saiatuko gara hori konpontzen.

826
01:15:47,242 --> 01:15:49,478
Zatoz, ba!

827
01:15:53,749 --> 01:15:56,818
-Ihes eginarazi diezu.
-Ez, ez.

828
01:15:56,885 --> 01:16:00,923
Bai, ba. Ohituta nago.
Etengabe gertatzen zait.

829
01:16:01,223 --> 01:16:04,927
Ikusi duzu? Alderdiko
idazkari nagusia atxilotu dute. 

830
01:16:04,960 --> 01:16:07,930
Noraino joango ote dira?

831
01:16:07,930 --> 01:16:12,501
Gérardez hitz egiteko idatzi nion,
ez ninduen sekula hartu.

832
01:16:12,568 --> 01:16:16,605
Bukatu da.
Atxilotze honek dena argituko du. 

833
01:16:16,638 --> 01:16:18,273
Zer diote zure egunkarian?

834
01:16:18,307 --> 01:16:21,443
Atxilotze guztien erantzulea
bera omen dela.

835
01:16:21,476 --> 01:16:24,413
Eta Gérarden atxilotzearena ere bai.

836
01:16:24,446 --> 01:16:27,082
Bere politika ekonomiko penagarria 
ezkutatzeko…

837
01:16:27,082 --> 01:16:31,753
…purga bat egin zuen gaitzesten
zituen arduradunen artean. 

838
01:16:31,787 --> 01:16:36,525
Badakit zer diodan. 
Jakingo bazenu nola jazarri nauten!

839
01:16:37,159 --> 01:16:41,029
Ikusiko duzu.
Laster askatuko dute Gérard.

840
01:16:41,296 --> 01:16:44,766
<i>Alderdiaren egunkariko
erredaktoreburua zen.

841
01:16:44,800 --> 01:16:47,603
Handik aste batzuetara, 
atxilotu egin zuten hura ere. 

842
01:16:47,636 --> 01:16:52,608
<i>Aitortu, eta estatuaren aurkako
konspirazioaz salatu zuten.

843
01:16:52,708 --> 01:16:54,977
<i>Kondenatu,
eta exekutatu egin zuten.

844
01:16:58,814 --> 01:17:00,515
Hona hemen.

845
01:17:04,820 --> 01:17:07,322
Atsegin handia opa dizut.

846
01:17:18,900 --> 01:17:20,502
Eseri.

847
01:17:22,738 --> 01:17:24,606
Eseri, eseri.

848
01:17:30,078 --> 01:17:33,682
6 hilabetetan dozena bat
galdetzaile nekatu dituzu.

849
01:17:33,749 --> 01:17:38,820
Komandantea bera ere 
nazkatu duzu azkenean. 

850
01:17:39,588 --> 01:17:43,025
Ez kezkatu, ordea, 
ez dio axolarik.

851
01:17:43,058 --> 01:17:46,695
Hasieratik hasiko gara berriz.

852
01:17:48,430 --> 01:17:53,735
Galdetzaile asko ditugu oraindik, 
eta, batez ere… denbora asko. 

853
01:17:53,769 --> 01:17:56,538
Zuri dena aitorrarazteko
behar den denbora. 

854
01:17:56,538 --> 01:17:57,606
Urtebete…

855
01:17:57,673 --> 01:17:59,107
Gehiago, behar izanez gero.

856
01:17:59,174 --> 01:18:01,009
Bost hilabete ditut
zuri aitorrarazteko. 

857
01:18:01,343 --> 01:18:03,679
Beraz, ez dut presarik.

858
01:18:03,879 --> 01:18:08,517
Ez dakizu zer-nolako katramila
daukazun zain. 

859
01:18:13,922 --> 01:18:15,057
Jantzi hau.

860
01:18:25,434 --> 01:18:28,403
Altxa zaitez, mesedez.

861
01:18:32,874 --> 01:18:34,076
Ibili.

862
01:18:37,279 --> 01:18:38,580
Ibili.

863
01:18:42,951 --> 01:18:44,219
<i>Gerora jakin nuenez…

864
01:18:44,219 --> 01:18:48,156
<i>…Kohoutek, antzinako erregimenean
eta nazien okupazioa bitartean,…

865
01:18:48,156 --> 01:18:52,894
<i>…polizia izan zen, errepresio
antikomunistaren arduraduna.

866
01:18:53,228 --> 01:18:59,301
"1947an harremanak izan nituen
Genevan Noel Fieldekin".

867
01:18:59,401 --> 01:19:01,937
Sinatu hau, mesedez.

868
01:19:01,970 --> 01:19:04,406
Baina alderdiak badaki.
Txosten bat egin nuen horretaz.

869
01:19:04,940 --> 01:19:07,943
Hobeto, ba. Sinatu.

870
01:19:10,779 --> 01:19:12,814
Alderdiak ondo daki hori.

871
01:19:14,583 --> 01:19:18,120
"Harreman horietarako…

872
01:19:19,121 --> 01:19:24,159
…Noel Fieldek ordaindu zidan…

873
01:19:24,192 --> 01:19:25,260
Zenbat ordaindu zizun?

874
01:19:25,293 --> 01:19:30,632
"Harreman horietarako", ez;
"harreman horiek bitartean"…

875
01:19:30,665 --> 01:19:34,803
Erietxeko gastuak ordaintzeko zen.
Alderdiak baimena eman zidan. 

876
01:19:34,836 --> 01:19:37,939
Nork dio ezetz?
Beraz, dirua eman zizun?

877
01:19:37,973 --> 01:19:39,875
-Bai.
-Zenbat?

878
01:19:39,975 --> 01:19:42,377
Ez naiz gogoratzen.
Orain dela 5 urte izan zen.

879
01:19:42,444 --> 01:19:43,145
Ibili.

880
01:19:43,178 --> 01:19:45,847
Dirua ez zidan, ordea, 
harreman horiengatik eman!

881
01:19:45,881 --> 01:19:49,785
Nazien eremuetan gaixotutako
nire birikak sendatzeko baizik!

882
01:19:50,352 --> 01:19:55,190
Alderdiak bazekien Fielden zerbitzua
deportatu ohientzat zela!

883
01:20:10,405 --> 01:20:11,840
Segi.

884
01:20:25,921 --> 01:20:31,560
Zenbat diru eman zizun Fieldek?
300 suitzar libera? Gutxiago?

885
01:20:31,893 --> 01:20:34,029
-Gehiago.
-Zenbat?

886
01:20:35,864 --> 01:20:38,333
-Bizpahiru bider gehiago.
-Hormari begira.

887
01:20:38,366 --> 01:20:40,335
Demagun 800 libera. Bai?

888
01:20:40,735 --> 01:20:45,674
Gertaera bat finkatu dugu, ba.
Gertaerak interesatzen zaizkit niri.

889
01:20:46,208 --> 01:20:48,677
"1947an…

890
01:20:48,710 --> 01:20:50,212
Hurbildu zaitez.

891
01:20:50,245 --> 01:20:57,786
…Noel Fieldek
800 suitzar libera eman zizkidan". 

892
01:21:00,355 --> 01:21:02,591
Sinatuko al duzu? 

893
01:21:05,026 --> 01:21:07,629
-Alderdiak ondo daki hori, ordea…
-Mesedez.

894
01:21:10,899 --> 01:21:14,803
Szöny hiltzera kondenatu zuten 
Rajken epaiketan…

895
01:21:14,803 --> 01:21:17,906
…eta hark 300 libera baizik
ez zituen jaso.

896
01:21:17,939 --> 01:21:20,942
-Baina nik…
-Zure erietxerako zen, badakit.

897
01:21:20,976 --> 01:21:23,912
Inork ez du kontrakoa esan.

898
01:21:26,615 --> 01:21:29,084
"1947an, Suitzan nengoela…

899
01:21:29,084 --> 01:21:32,387
…Noel Field estatubatuar
espioiarekin harremana izan nuen".

900
01:21:32,420 --> 01:21:33,922
Sina ezazu hau.

901
01:21:33,955 --> 01:21:38,393
Ez. 1947an ez nekien
Noel Field espioia zenik. 

902
01:21:38,660 --> 01:21:42,297
Noel Field
estatubatuar espioi bat al da?

903
01:21:42,464 --> 01:21:43,298
Bai.

904
01:21:43,331 --> 01:21:48,169
Rajk traidorearen epaiketan argi
geratu zen Field espioi bat zela?

905
01:21:48,236 --> 01:21:49,104
Bai.

906
01:21:49,571 --> 01:21:55,110
Alderdiaren ebazpen honetan
Rajk traidorea kondenatzen duzu.

907
01:21:55,143 --> 01:21:59,114
-Ebazpen hori sinatu zenuen?
-Bai. 

908
01:21:59,147 --> 01:22:01,483
-Ezkutatzeko azpijoko bat…
-Ez!

909
01:22:03,084 --> 01:22:08,657
Rajken epaiketak argi finkatu zuen
1947an Field espioi bat zela. 

910
01:22:08,823 --> 01:22:13,662
Bai, baina 1947an ez genekien 
Field espioia zela. 

911
01:22:13,762 --> 01:22:19,301
1947an Necker espioiarekin
harremanetan jarri zinen…

912
01:22:19,334 --> 01:22:23,104
-…zeina 1949an harrapatu baitzuten?
-Bai. 

913
01:22:23,138 --> 01:22:24,806
Esazu, ba.

914
01:22:27,208 --> 01:22:31,513
"1947an, Suitzan nengoen artean, 
harremanetan egon nintzen…

915
01:22:31,546 --> 01:22:33,715
…Noel Field
estatubatuar espioiarekin".

916
01:22:33,715 --> 01:22:39,054
Bai, baina 1947an ezin nuen jakin
1949an agerian geratuko zena. 

917
01:22:39,120 --> 01:22:43,158
1947an inork ezin zuen aurrez jakin
Noel Field espioia zela!

918
01:22:57,973 --> 01:22:59,708
Oso ondo.

919
01:23:00,475 --> 01:23:05,714
Gertaera bakoitza objektiboki
balioztatu beharra dago. 

920
01:23:05,714 --> 01:23:09,150
Gero balioztatuko dugu
alde subjektiboa. 

921
01:23:10,552 --> 01:23:13,922
Noel Field estatubatuar espioi bat
zen.

922
01:23:13,922 --> 01:23:18,326
-Harremanetan egon zinen harekin.
-Bai, zeren eta…

923
01:23:18,360 --> 01:23:21,429
-Zer-nolako harremanetan?
-Zeren eta…

924
01:23:21,496 --> 01:23:25,266
Espioi-harremanetan.

925
01:23:25,333 --> 01:23:27,769
-Ez horixe!
-Bere izenez izendatu gauzak.

926
01:23:27,836 --> 01:23:31,673
Ez horixe! Gaixorik 
eta dirurik gabe nengoen…

927
01:23:31,706 --> 01:23:34,242
…eta hura erietxe baten
zuzendaria zen Genevan!

928
01:23:34,275 --> 01:23:37,278
Ez naiz gizarte-laguntzaile bat.

929
01:23:44,119 --> 01:23:47,856
Nola egin zenituen
espioi-harremanak Noel Fieldekin?

930
01:23:47,889 --> 01:23:50,458
Ez zen espioi-harremana.

931
01:23:50,558 --> 01:23:53,428
Hau sinatua duzu.

932
01:23:53,461 --> 01:23:55,530
"1947an, 
Suitzan nengoen artean…

933
01:23:55,563 --> 01:23:59,868
…Noel Field estatubatuar
espioiarekin harremana izan nuen". 

934
01:23:59,901 --> 01:24:05,940
"1947an, Suitzan, Noel Fieldek 
800 suitzar libera eman zizkidan".

935
01:24:05,974 --> 01:24:07,942
Gertaera horiek lot itzazu.

936
01:24:08,376 --> 01:24:09,978
Erietxerako!

937
01:24:10,045 --> 01:24:13,548
Estatubatuar espioi batek buruzagi
komunista bati erietxea ordaindu?

938
01:24:13,782 --> 01:24:16,885
Gertaerak aipatzen 
besterik ez gara ari. 

939
01:24:16,918 --> 01:24:21,589
Berriz diotsut: 
alderdi subjektiboak…

940
01:24:22,557 --> 01:24:26,261
…geroztikako fase batean 
landuko dira. 

941
01:24:29,097 --> 01:24:32,600
"1947an Noel Fieldekin
harremanetan jarri nintzen". 

942
01:24:32,634 --> 01:24:34,836
"Field estatubatuar espioia zenez…

943
01:24:34,936 --> 01:24:38,306
Modurik zuretzat onenean
laburbildu dut.

944
01:24:38,339 --> 01:24:44,179
…espioi-harremanak izateaz
objektiboki erruduna naiz". 

945
01:24:44,245 --> 01:24:48,316
"Garai hartan, Noel Fieldek 
800 suitzar libera eman zizkidan".

946
01:24:48,583 --> 01:24:51,352
Horra. Sinatu nahi baduzu…

947
01:24:51,419 --> 01:24:55,657
Ikusten duzunez, alderdi subjektibo
guztiak kendu ditut. 

948
01:24:55,790 --> 01:24:56,958
Barkatu.

949
01:25:07,135 --> 01:25:11,106
Kopia ere bai.
Itzulpenerako da.

950
01:25:16,377 --> 01:25:19,280
Kamarada aholkularientzat.

951
01:25:20,615 --> 01:25:22,684
Ahaztu egin zait.

952
01:25:25,386 --> 01:25:30,291
Emaztearen gutun bat daukat
zuretzat.

953
01:25:32,694 --> 01:25:35,463
Gero, lo pixka bat egingo duzu.

954
01:25:43,004 --> 01:25:44,973
Arauzko jarrera. 

955
01:26:02,323 --> 01:26:03,525
Eseri.

956
01:26:04,359 --> 01:26:07,562
Nagusiari ahaztu egin zaio
eranskin txiki hau zuri sinaraztea.

957
01:26:07,595 --> 01:26:10,331
"Nazioarteko Brigadetako
boluntario ohiek aitortzen dute…

958
01:26:10,365 --> 01:26:12,567
…trotskistak eta traidoreak direla…

959
01:26:12,567 --> 01:26:17,605
…eta haien buru izateak haien
mailan jartzen nau, objektiboki".

960
01:26:17,672 --> 01:26:18,706
Sinatu.

961
01:26:20,108 --> 01:26:23,878
Gero, nahi baduzu, zeure familiari 
idatzi ahal izango diozu. 

962
01:26:28,082 --> 01:26:36,257
"Gazteria Komunistan, Smirkovskyren
gidaritzapean lan egina nintzen".

963
01:26:36,291 --> 01:26:43,131
"Haren iragan 
trotskista ondo ezaguna da".

964
01:26:43,565 --> 01:26:44,899
Ez dut sekula hori esan.

965
01:26:45,466 --> 01:26:47,635
Ez zenuen Smirkovskyrekin lan egin?

966
01:26:47,769 --> 01:26:50,038
Bai, baina ez dut sekula esan 
trotskista denik.

967
01:26:50,939 --> 01:26:54,209
Hori berak esan zuen.

968
01:26:56,711 --> 01:26:59,881
-Haren sinadura ezagutzen duzu?
-Ez.

969
01:26:59,914 --> 01:27:05,053
Harena da, ba. Baieztatu besterik
ez duzu egingo haren aitorpena. 

970
01:27:10,558 --> 01:27:15,230
Konbentzituta gaude Espainiara
joan aurretik trotskista zinela. 

971
01:27:15,263 --> 01:27:17,332
Nondik atera duzu hori?

972
01:27:17,632 --> 01:27:19,334
Hau idatzi behar da.

973
01:27:19,400 --> 01:27:24,639
1936an, ostatu eman zenion
Moskuko zure hotelean…

974
01:27:24,672 --> 01:27:29,577
…Wagner delako trotskista bati,
alderditik boteari. 

975
01:27:29,611 --> 01:27:33,281
Zalantzak zenituen
Moskuko epaiketaz.

976
01:27:34,349 --> 01:27:38,119
Zerbait sartu beharra daukat
galdera honetan. 

977
01:27:38,152 --> 01:27:40,121
Hurbildu zaitez.

978
01:27:41,556 --> 01:27:46,628
"Moskun, trotskista asko atxilotu
zituzten hotel batean bizi nintzen".

979
01:27:46,661 --> 01:27:52,600
Errepublikako lehendakaria eta
alderdiko idazkaria poztuko dira.

980
01:27:52,634 --> 01:27:54,836
Hotel berean bizi izan ziren. 

981
01:27:54,936 --> 01:28:00,875
Hain zuzen ere. 
Alderdiko idazkari nagusi ohia…

982
01:28:01,476 --> 01:28:03,378
…hemen dago.

983
01:28:04,279 --> 01:28:10,118
Ez egin ilusiorik. Horrek
ez zaitu errugabetuko. Aitzitik. 

984
01:28:10,151 --> 01:28:12,820
Postu garrantzitsuetan jarri
zintuztetela frogatzen du horrek…

985
01:28:12,854 --> 01:28:16,357
…estatubatuar inperialisten
mesedetan. 

986
01:28:16,591 --> 01:28:20,962
-Zuk diozu hori.
-Ez, berak esango du.

987
01:28:20,995 --> 01:28:24,399
Eta zuk hark esandakoa
baieztatuko duzu. Hasia da jadanik. 

988
01:28:24,699 --> 01:28:26,868
Ez dut sekula halakorik sinatuko.

989
01:28:28,336 --> 01:28:32,373
Bai. Sinatuko duzu.
Besteek bezala.

990
01:28:35,243 --> 01:28:38,746
Zer uste duzu, alderdiak arinkeriaz
atxilotu duela idazkari nagusia?

991
01:28:40,815 --> 01:28:44,686
Idazkariak gutun asko trukatzen
zituen Zilliacus britainiarrarekin.

992
01:28:44,752 --> 01:28:48,923
Posta diplomatikoz bidaltzen ziren
gutunak: zure zerbitzutik, alegia.

993
01:28:48,990 --> 01:28:50,491
Zenbat gutun?

994
01:28:50,525 --> 01:28:52,527
Zilliacusek
bake-mugimenduan ziharduen.

995
01:28:52,593 --> 01:28:55,763
"Intelligent Service"ko agentea zen
Zilliacus.

996
01:28:55,830 --> 01:29:01,002
Erantsi. "Adierazten dut 
jaso eta bidali nituela…"

997
01:29:01,035 --> 01:29:04,572
-Zenbat gutun? Lau? Bost?
-Ez, bi.

998
01:29:06,708 --> 01:29:07,942
"Bost".

999
01:29:11,879 --> 01:29:15,216
Itzultzera eramango dut.
Gero sinatuko duzu.

1000
01:29:26,961 --> 01:29:29,097
Jantzi hori berriz!

1001
01:29:29,697 --> 01:29:31,933
Eta ibili. Ibili!

1002
01:29:34,502 --> 01:29:38,272
Itzulita dago.
Orain sina dezakezu.

1003
01:29:43,111 --> 01:29:45,480
Gero lotara joango zara.

1004
01:29:46,614 --> 01:29:48,116
Zer!

1005
01:29:48,149 --> 01:29:50,651
Ez da berdina. 
Itxaron, irakurri egingo dut.

1006
01:29:50,718 --> 01:29:52,487
Kopia da.

1007
01:29:52,820 --> 01:29:54,655
Ez, ez da gauza bera!

1008
01:29:54,722 --> 01:29:56,391
Bai. Nekatuta zaude.

1009
01:29:56,457 --> 01:29:58,826
-Ez duzu kopia idatzi.
-Bai, ba.

1010
01:29:58,893 --> 01:30:01,562
-Ez.
-Zoaz lotara.

1011
01:30:06,000 --> 01:30:09,337
Zuk sinatutako galdeketa batzuen
ondorioz…

1012
01:30:09,404 --> 01:30:11,639
…eta hala baieztatzen dute
hainbat lekukotasunek…

1013
01:30:11,639 --> 01:30:15,143
…zuk entregatu zenion Gestapori
batzorde zentral klandestinoa…

1014
01:30:15,143 --> 01:30:18,813
…eta Fuciken heriotza
eragin zenuen hala, zeharka. 

1015
01:30:18,846 --> 01:30:22,683
Lekukotasunak?
Zer da zikinkeria hori?

1016
01:30:22,750 --> 01:30:25,686
Material hori guztia 
laburtu behar dugu. 

1017
01:30:25,753 --> 01:30:31,292
"Frantzian paper faltsuak eman, eta
Klecanen itzulera antolatu nuen".

1018
01:30:31,793 --> 01:30:35,530
Klecan Espainiako zuen talde
trotskistako burua zela esan zenuen.

1019
01:30:35,596 --> 01:30:38,800
Eta talde horren buruzagitzat
aitortu duzu hemen zeure burua.

1020
01:30:38,833 --> 01:30:41,836
-Zer egin esan zidaten…
-Eserita egon.

1021
01:30:41,869 --> 01:30:45,940
Zer egin esan zidaten.
Klecan Frantzian zegoen.

1022
01:30:45,940 --> 01:30:50,344
Espetxetik atera genuen,
eta paper faltsuak eman…

1023
01:30:50,378 --> 01:30:54,282
Klecanek entregatu zizkion Fuck
eta batzorde zentrala Gestapori?

1024
01:30:54,315 --> 01:30:57,385
-Klecanek ez zion torturari eutsi.
-Nola dakizu? Han al zeunden?

1025
01:30:57,452 --> 01:30:59,887
-Esan egin zidaten.
-Ez dago frogatuta.

1026
01:30:59,954 --> 01:31:03,624
Baina zure talde trotskistako
batzuek diote entzun zizutela…

1027
01:31:03,624 --> 01:31:06,627
…batzorde zentrala Gestapori
entregatzeko Klecani agintzen.

1028
01:31:06,627 --> 01:31:09,230
-Klecan…
-Lekukotasunak dauzkagu.

1029
01:31:09,330 --> 01:31:12,033
Batzorde zentral klandestinoaren 
kontu hori…

1030
01:31:12,200 --> 01:31:15,470
…Reicinen galdeketan dago, 
eta sinatu du dagoeneko. 

1031
01:31:16,304 --> 01:31:18,873
Tori. Alda itzazu.

1032
01:31:21,375 --> 01:31:26,247
"Espainian, begikoago nituen 
buruzagi anarkistak…

1033
01:31:26,814 --> 01:31:28,916
…alderdikoak baino". 

1034
01:31:28,983 --> 01:31:31,018
Ez, ez dut hori sinatuko.

1035
01:31:31,018 --> 01:31:36,190
Espainian, Pasionaria eta Durruti
bezalako buruzagiak miresten nituen.

1036
01:31:44,499 --> 01:31:46,701
Ibili.

1037
01:31:56,043 --> 01:31:58,412
Ibiltzeko esan zaizu!

1038
01:31:58,880 --> 01:32:01,716
Hainbat egun daramatzagu
kontu honekin trabatuta.

1039
01:32:01,749 --> 01:32:04,519
Nire irteera atzeratu ere
egin behar izan dut.

1040
01:32:05,620 --> 01:32:08,289
Zure gaztaroko jarduera anarkista
kontuan hartuta…

1041
01:32:08,356 --> 01:32:10,591
-Ez dut jarduera anarkistarik izan.
-Bai!

1042
01:32:10,591 --> 01:32:12,960
Prefektura bat
leherrarazi nahi izan zenuen. 

1043
01:32:13,094 --> 01:32:14,762
15 urte nituen, ordea.

1044
01:32:14,795 --> 01:32:17,398
Joerak gorpuzten diren garaia da.

1045
01:32:17,465 --> 01:32:20,101
Hau formala hutsa da.
Eskuburdinak.

1046
01:32:20,134 --> 01:32:22,803
Ezin zaitugu
oinarri horrekin epaitu.

1047
01:32:24,272 --> 01:32:27,241
Txosten administratibo hutsak dira.

1048
01:32:27,275 --> 01:32:31,212
Alderdiak material gutxirekin zigor
zorrotz batera kondena zaitzake…

1049
01:32:31,212 --> 01:32:34,282
…edo material askorekin
zigor txiki batera. 

1050
01:32:34,482 --> 01:32:38,586
Alderdiaz erabat fidatzea da
zure aukera bakarra. 

1051
01:32:43,424 --> 01:32:48,896
Horra. Oporrak hartu
ahal izango ditut, beraz. 

1052
01:32:50,498 --> 01:32:53,334
"Albaceten, Nazioarteko Brigaden
Egoitza Nagusian…

1053
01:32:53,334 --> 01:32:57,405
-…Dapchevith titista ezagutu nuen".
-Ez.

1054
01:32:57,438 --> 01:32:59,273
Zuk aurretik esandakoa 
laburtzen ari naiz.

1055
01:32:59,307 --> 01:33:05,947
Ez! Dapchevitch ezagutu nuen,
eta baita ere Luigi Longo, Pajetta…

1056
01:33:06,013 --> 01:33:08,282
Hormari begira!

1057
01:33:08,983 --> 01:33:11,185
Hori ez zaigu oraindik interesatzen.

1058
01:33:11,252 --> 01:33:13,988
Ez dut sekula "titista" hitza esan.

1059
01:33:14,021 --> 01:33:16,090
Ez da hitz bat!

1060
01:33:16,123 --> 01:33:20,094
Gure etsaiak definitzeko
kontzeptu politiko bat da!

1061
01:33:20,127 --> 01:33:23,664
Baina 1937an, Espainian,
jugoslaviar komunistak zeuden…

1062
01:33:23,664 --> 01:33:25,099
…ez zegoen titistarik.

1063
01:33:25,099 --> 01:33:29,870
Ministroordea izan zara? Ez dakizu
dialektikaren hastapena ere. 

1064
01:33:29,937 --> 01:33:36,143
Alderdiak gaur ezarritako egien
argitan epaitu behar da iragana.

1065
01:33:36,310 --> 01:33:38,980
Ba al dakizu titismoa zer den?

1066
01:33:39,146 --> 01:33:41,782
Esan ezazu!

1067
01:33:42,883 --> 01:33:45,453
Titismoaren salaketa onartu nuen.

1068
01:33:45,486 --> 01:33:48,122
Ez aipatu onarpen hori!

1069
01:33:48,155 --> 01:33:51,726
Dapchevich titista da, 
Titoren ministroa denez.

1070
01:33:54,862 --> 01:33:59,400
Eguna ikusten duzu? Ez zara
hau sinatu aurretik oheratuko!

1071
01:33:59,967 --> 01:34:01,235
Egun on.

1072
01:34:02,003 --> 01:34:05,973
-Zer moduz oporrak?
-Sasoian etorri naiz.

1073
01:34:06,007 --> 01:34:08,709
Premia dugu.
Hemen, zaharrak berri.

1074
01:34:08,876 --> 01:34:12,713
Bazterrak nahasten betiere. 
Ezagun du judua dela.

1075
01:34:13,080 --> 01:34:17,485
Emazteari Frantziara itzultzeko 
esanez aholku ona eman diozu.

1076
01:34:17,518 --> 01:34:19,754
Hori zuen onena.

1077
01:34:19,820 --> 01:34:21,322
Ikusi duzu?

1078
01:34:22,857 --> 01:34:26,327
Zer ba? Ez al diozu idatzi?

1079
01:34:28,029 --> 01:34:30,398
Eseri, eseri.

1080
01:34:32,833 --> 01:34:36,070
Alderdiko zuzendaritzak 
txosten bat eskatu du…

1081
01:34:36,203 --> 01:34:38,873
…honen guztiaren laburpena
izango dena…

1082
01:34:38,906 --> 01:34:41,909
…eta zure jarduera guztiak 
islatuko dituena. 

1083
01:34:41,942 --> 01:34:47,214
Kamarada aholkulariei bururatu zaie
hori, denbora irabazteko.

1084
01:34:47,348 --> 01:34:50,084
-Urkatu egingo naute.
-Ez horixe.

1085
01:34:50,117 --> 01:34:54,689
Txostena ez da epaitegiarentzat, 
barruko lan-txosten bat da. 

1086
01:34:55,589 --> 01:34:58,859
Zurekin akusatutakoek sinatu dute
jadanik berena.

1087
01:34:58,893 --> 01:35:00,961
Zureak baino askoz larriagoak dira.

1088
01:35:01,028 --> 01:35:04,598
"1947an, Genevan, espioi-harremanak 
izan nituen Noel Fieldekin…

1089
01:35:04,699 --> 01:35:06,701
…estatubatuar agente ezagunarekin".

1090
01:35:06,734 --> 01:35:11,906
"Nik emandako informazioa 800
suitzar liberarekin ordaindu zidan".

1091
01:35:11,939 --> 01:35:15,042
Nik emandako informazioa ordaindu?

1092
01:35:15,810 --> 01:35:17,978
Ezinezkoa da, baina!

1093
01:35:18,312 --> 01:35:21,916
Alderdiak formulazio hori
onartu du.

1094
01:35:21,949 --> 01:35:25,820
Berak bezala egizu.
Komunista ona zarela erakuts ezazu.

1095
01:35:25,886 --> 01:35:27,922
Espioi trotskista naizela 
sinarazi nahi didazu?

1096
01:35:27,922 --> 01:35:33,127
Oraindik komunista zarelako lortu
duzu zeure hutsegiteak aitortzea.

1097
01:35:35,296 --> 01:35:40,067
Aitorpenak dira
autokritikaren formarik gorena. 

1098
01:35:40,067 --> 01:35:46,574
Eta autokritikaren sena da
komunistaren bertute nagusia.

1099
01:35:51,912 --> 01:35:54,682
Zuzenketak eskatzen dituzte.

1100
01:35:54,682 --> 01:36:00,287
Hajdu zure adiskideaz. "Sionista"
jarri "trotskista"ren ordez.

1101
01:36:00,321 --> 01:36:02,656
Judua da, ez sionista.

1102
01:36:02,690 --> 01:36:05,126
Herri-demokrazia batean gaude.

1103
01:36:05,126 --> 01:36:08,229
"Judu" hitza laido bat da.
"Sionista" idatziko dugu.

1104
01:36:08,596 --> 01:36:11,499
"Sionista" 
kalifikatzaile politiko bat da.

1105
01:36:11,532 --> 01:36:15,703
"Judu" hitza debekatuta dago
Errusian. "Hebrear" esaten da.

1106
01:36:15,703 --> 01:36:19,039
"Hebrear" esan, ba.
"Sionista" ez da gauza bera.

1107
01:36:19,039 --> 01:36:21,542
"Hebrear" hitzak ez du
belarrira ondo ematen.

1108
01:36:21,609 --> 01:36:25,212
"Sionista" idatziko dugu.
Hala agindu digute.

1109
01:36:28,449 --> 01:36:30,351
Horra. Goazen aurrera.

1110
01:36:30,384 --> 01:36:34,288
Itxaron.
Hau fiskalaren prozedura da.

1111
01:36:34,321 --> 01:36:39,894
Gero, defentsarena idatziko dugu, 
zuk diktatuta. 

1112
01:36:44,498 --> 01:36:48,202
<i>Sekula ez zen
defentsarako txostenik egin.

1113
01:36:49,336 --> 01:36:52,807
"Trotskista", "titista", "burges",
"nazionalista" entzutearen poderioz…

1114
01:36:52,807 --> 01:36:54,909
…hitz horiek
zentzu guztia galtzen dute. 

1115
01:36:54,975 --> 01:36:56,310
Behartu izan banindute esatera…

1116
01:36:56,310 --> 01:37:01,315
…"Nire seme Michel trotskistak
urtebete du", sinatu egingo nukeen.

1117
01:37:01,348 --> 01:37:03,517
Irtenbide bakarra nuen:
suizidioa.

1118
01:37:03,551 --> 01:37:05,419
Bi aldiz saiatu nintzen.

1119
01:37:05,486 --> 01:37:08,455
Eta komunista zara, hala ere.
Ez dut ulertzen.

1120
01:37:08,522 --> 01:37:10,558
Edo bai. Fedea da.

1121
01:37:10,591 --> 01:37:12,459
Eliza maite ez duten
fededunak zarete.

1122
01:37:12,526 --> 01:37:13,761
Zein?

1123
01:37:13,828 --> 01:37:18,365
Asko daude. Eta Jainkoa hilik dago.
Orain izan gaitezke komunista.

1124
01:37:18,532 --> 01:37:20,501
Zer gertatu zitzaion Field hari?

1125
01:37:21,068 --> 01:37:26,240
1955ean, Hungarian, espetxetik
irten, eta birgaitu egin zuten.

1126
01:37:26,273 --> 01:37:29,176
Hungarian dago oraindik ere. Ez du 
mendebaldera etorri nahi izan. 

1127
01:37:29,276 --> 01:37:33,013
Zer zen, azken finean? Estatubatuar
agentea edo errusiar agentea?

1128
01:37:33,180 --> 01:37:35,082
Bere oroimenak idatziko ditu,
beharbada.

1129
01:37:35,249 --> 01:37:37,017
Zergatik aukeratu zuten
rol hura jokatzeko?

1130
01:37:37,751 --> 01:37:39,854
Espainiako gerra ondoren… 

1131
01:37:39,854 --> 01:37:43,023
…estatubatuarren zerbitzu bat
zuzendu zuen iheslariei laguntzeko…

1132
01:37:43,057 --> 01:37:44,291
…Marseillan eta Genevan.

1133
01:37:44,291 --> 01:37:48,329
Han ezagutu zituen
Europako Erdialdeko komunista asko.

1134
01:37:48,395 --> 01:37:51,799
Aldi berean Allen Dullesekin 
harremanetan segitzen zuen…

1135
01:37:51,799 --> 01:37:54,735
…zeina estatubatuarren informazio
sare baten burua baitzen. 

1136
01:37:54,768 --> 01:37:59,473
Ez da hain sinplea. Sobiet Batasuna
eta Estatu Batuak aliatuak ziren.

1137
01:37:59,540 --> 01:38:01,275
Gero, Gerra Hotza etorri zen. 

1138
01:38:01,475 --> 01:38:03,878
Orduan estatubatuarrek
Field beren zerbitzutik bota zuten…

1139
01:38:03,878 --> 01:38:05,980
…komunista gehiegi 
ezagutzen zituelako.

1140
01:38:05,980 --> 01:38:09,483
Eta estatubatuar agentetzat
aurkeztu zuten sobietarrek. 

1141
01:38:09,550 --> 01:38:14,822
20 hilabete daramatzazu, ba, 
espetxean eta galdeketetan.

1142
01:38:15,189 --> 01:38:19,360
Buruz ikasi hau:
galderak eta erantzunak. 

1143
01:38:19,426 --> 01:38:21,328
Eramazue.

1144
01:38:22,396 --> 01:38:25,132
Benda jar ezazu.

1145
01:38:26,133 --> 01:38:30,738
"Estatuaren kontrako konpirazioaren
zure jardunaz den-dena esan duzu?"

1146
01:38:30,771 --> 01:38:34,241
"Bai, ez dut ezer ezkutatu
ez instrukzioan eta ez epaitegian". 

1147
01:38:34,241 --> 01:38:38,012
"Aitortzen dut
konspirazioan parte hartu dudala". 

1148
01:38:45,920 --> 01:38:48,122
Zure testua esazu 
hark hitz egiten bukatzean.

1149
01:38:48,122 --> 01:38:50,758
Entsaiatu dugun bezala.

1150
01:38:56,764 --> 01:38:59,166
-Hemen zaudete.
-Badaki bere testua.

1151
01:38:59,199 --> 01:39:00,935
Kendu hau.

1152
01:39:02,269 --> 01:39:07,107
Ez duzu itxura onik. Zenbat aldiz
astean ateratzen zara patiora?

1153
01:39:07,141 --> 01:39:08,976
Sekula ez 21 hilabetetan. 

1154
01:39:09,009 --> 01:39:13,547
Sekula ez? 
Eskerrak amaierara heldu garen!

1155
01:39:14,715 --> 01:39:18,552
Ez da beti erraza izan. 
Jarri berriz hau. 

1156
01:39:18,819 --> 01:39:24,124
Zure buruzagiaren eta gaizkideen
aurrez aurre jarriko zaitugu orain.

1157
01:39:24,825 --> 01:39:30,164
Aurrez aurreko honetako jarreraz
txostena eskatu digu alderdiak. 

1158
01:39:33,968 --> 01:39:35,469
Kendu benda.

1159
01:39:38,706 --> 01:39:40,507
Eseri hor.

1160
01:39:41,709 --> 01:39:45,045
…maiz bidaiatzen zuen
herri-demokrazietara.

1161
01:39:45,079 --> 01:39:49,416
…hemen nirekin harremanetan zegoen,
Polonian Gomulkarekin…

1162
01:39:49,483 --> 01:39:52,319
…Jugoslavian
Titorekin eta haren faxistekin…

1163
01:39:52,419 --> 01:39:55,622
…Hungarian Rajkekin,
eta Bulgarian Kostovekin. 

1164
01:39:55,756 --> 01:39:59,860
<i>Elkarrekin geunden, azkenean, 
tranpa berean harrapatuak.

1165
01:39:59,893 --> 01:40:03,497
<i>Alderdiko idazkari nagusia,
lehen atxiloketak agindu zituena…

1166
01:40:03,731 --> 01:40:07,267
<i>…eta segurtasun-ministroa, 
epaiketa bideratu zuena…

1167
01:40:07,334 --> 01:40:09,370
<i>…sobietar aholkulariekin batera.

1168
01:40:09,403 --> 01:40:14,208
Estatuaren aurkako konspirazioa
hainbat elementurekin eraiki nuen. 

1169
01:40:14,208 --> 01:40:17,444
<i>Gero jakin nuen idazkari nagusia
bere burua hiltzen saiatu zela…

1170
01:40:17,444 --> 01:40:19,780
<i>…buruarekin horma joz.

1171
01:40:19,847 --> 01:40:23,317
<i>Berriz egin ez zezan,
bigungarriak jarri zizkioten ziegan.

1172
01:40:23,417 --> 01:40:26,020
<i>Beste batean, bakarrik zegoela…

1173
01:40:26,186 --> 01:40:29,723
<i>…atea giltzaz itxi, eta
bere burua urkatu nahi izan zuen.

1174
01:40:29,757 --> 01:40:32,726
<i>Atea bota,
eta doi-doi salbatu zuten.

1175
01:40:32,726 --> 01:40:35,396
<i>Haren salbatzaileari domina bat
eman zioten balentria harengatik.

1176
01:40:35,429 --> 01:40:38,766
…gerra aurretik eta bitartean
mendebaldean bizi izandako gizonak.

1177
01:40:38,766 --> 01:40:43,937
Hala sartu nuen alderdian Bedrich
Geminder nazionalista burgesa…

1178
01:40:43,971 --> 01:40:47,608
…eta, segurtasunean,
Josef Pavel eta Karel Šváb…

1179
01:40:47,608 --> 01:40:50,444
…kanpo-harremanetan,
ministroordea…

1180
01:40:50,644 --> 01:40:53,714
<i>Zergatik hemen ezeztatu?
Inork ez du jakingo.

1181
01:40:53,747 --> 01:40:57,217
Aurrez aurreko honetako jarreraz
txostena eskatu digu alderdiak. 

1182
01:40:57,284 --> 01:40:59,453
Ezeztatu egiten baduzu, 
ateak itxita izango da epaiketa.

1183
01:40:59,453 --> 01:41:03,323
Bizirik iraun behar da. 
Epaiketan esango duzu egia. 

1184
01:41:05,793 --> 01:41:08,495
Hau dena sinatu duzu.

1185
01:41:11,331 --> 01:41:14,768
Estatuaren aurkako konspirazioan
parte hartu nuen…

1186
01:41:14,902 --> 01:41:17,671
…alderdiko idazkari nagusiaren 
gidaritzapean. 

1187
01:41:17,971 --> 01:41:22,476
Talde trotskistaren ardura nuen
kanpo-harremanetarako ministerioan.

1188
01:41:25,746 --> 01:41:29,583
Ondo egin duzu 
guk emandako testuari atxikiz. 

1189
01:41:29,616 --> 01:41:33,520
Horri esker,
epaiketa publikoan agertuko zara. 

1190
01:41:34,455 --> 01:41:39,526
Idazkari nagusiak zuzendaritza
ideologikora mugatzen du bere rola. 

1191
01:41:39,827 --> 01:41:44,698
Moskun Bukharinek gauza bera egin,
baina lepoa galdu zuen.

1192
01:41:44,698 --> 01:41:50,003
Orain hau dena ikasi behar duzu.

1193
01:41:50,037 --> 01:41:52,306
Ez kezkatu.
Bera hor egongo da.

1194
01:41:52,339 --> 01:41:58,512
"Espioitzari buruzko zenbat gutun
bidali zenizkion Zilliacusi?"

1195
01:41:58,779 --> 01:42:00,447
Erantzuna.

1196
01:42:00,814 --> 01:42:06,787
"Bi, edo bost. Ez nituen
erregistratu, aztarnarik ez uzteko".

1197
01:42:06,820 --> 01:42:10,424
Fiskala: "Zehatzagoa izan. 
Hamar gutun omen ziren". 

1198
01:42:10,591 --> 01:42:11,792
Erantzuna.

1199
01:42:11,859 --> 01:42:15,162
"Onartzen dut
hamar izan zitezkeela".

1200
01:42:21,869 --> 01:42:23,370
Injekzioa.

1201
01:42:27,241 --> 01:42:29,309
Kaltzioa da.

1202
01:42:30,744 --> 01:42:32,813
Berotu egiten zaitu, ezta?

1203
01:42:32,846 --> 01:42:37,918
Gazta bat bezain zuri zaude.
Konpondu egin beharko da hori.

1204
01:42:38,719 --> 01:42:42,723
"Nire sen burgesaren eraginez, 
karrera egiteko helburuz…

1205
01:42:42,723 --> 01:42:43,824
Ez!

1206
01:42:45,826 --> 01:42:48,595
"Nire sen burgesaren eraginez, 
karrera egiteko helburuz…

1207
01:42:48,662 --> 01:42:52,366
Ez. "Neurekoia."
"Burgesa eta neurekoia".

1208
01:42:54,568 --> 01:43:01,175
"Nire sen burges eta neurekoiaren
eraginez, karrera egiteko helburuz…

1209
01:43:01,208 --> 01:43:04,411
…mendebaldean bizi izan nintzenean
kosmopolita bihurtu nintzen…

1210
01:43:04,444 --> 01:43:07,347
…eta alde burgesera joan nintzen.

1211
01:43:07,381 --> 01:43:09,516
Oso ondo dago.

1212
01:43:09,550 --> 01:43:12,252
Ez, ez dago batere ondo.

1213
01:43:12,986 --> 01:43:15,889
Testua ondo dago.

1214
01:43:15,923 --> 01:43:19,459
Ez duzu inor konbentzituko 
erruduna zarela. 

1215
01:43:19,893 --> 01:43:22,930
Ikasi 15 orri hauek ostegunerako.

1216
01:43:22,963 --> 01:43:27,801
Egiatasun handiagoz
hitz egin behar duzu.

1217
01:43:28,435 --> 01:43:31,872
Ez dakizu zer suertea duzun
epaiketa horretan egoteaz.

1218
01:43:31,872 --> 01:43:34,775
Ez zara jadanik akusatu nagusia.

1219
01:43:34,808 --> 01:43:38,011
-Injekziorako da?
-Bai, 5 baizik ez dira geratzen.

1220
01:43:38,245 --> 01:43:41,248
Ondo dago hori.
Kolorea ematen du.

1221
01:43:42,082 --> 01:43:43,951
Kendu hori.

1222
01:43:47,888 --> 01:43:50,824
Novak doktorea,
Estatuko Epaitegiko lehendakaria.

1223
01:43:50,891 --> 01:43:54,261
Kondenatua izan zara?

1224
01:43:54,294 --> 01:44:00,634
Bai, bi aldiz. 1931n eta 1933n.
Gero Parisen, 1942an.

1225
01:44:00,834 --> 01:44:02,936
Zer arrazoirengatik?

1226
01:44:02,970 --> 01:44:05,939
Lehenengoan,
jarduera komunistagatik.

1227
01:44:05,973 --> 01:44:09,743
Bigarrenean, nazien kontrako
borrokan parte hartzeagatik. 

1228
01:44:10,077 --> 01:44:12,079
Ez ezazu hori idatzi.

1229
01:44:12,312 --> 01:44:14,581
Ba al duzu abokaturik?

1230
01:44:14,615 --> 01:44:16,016
Ez, eta ez dut nahi.

1231
01:44:16,083 --> 01:44:19,319
Legeak hala eskatzen du.
Estatuak bat jarriko dizu.

1232
01:44:20,454 --> 01:44:22,489
Ruzick jauna, zure abokatua.

1233
01:44:27,194 --> 01:44:31,765
Zure kasua larria den arren, 
ondo zaintzen zaitu estatuak.

1234
01:44:31,932 --> 01:44:33,767
Mimatu ere bai.

1235
01:44:33,800 --> 01:44:36,637
Bazkatu egiten nau,
antzara bat bezala.

1236
01:44:36,637 --> 01:44:39,139
-Zer diozu?
-Larria omen da nire kasua?

1237
01:44:39,172 --> 01:44:41,275
Heriotza-zigorraren
arriskuan zaude.

1238
01:44:41,308 --> 01:44:45,545
Zigor hori merezi duzu, 
hala aurreikusten du legeak.

1239
01:44:45,712 --> 01:44:49,616
Bide bakarra duzu
zigor arinago bat izateko…

1240
01:44:49,616 --> 01:44:52,753
…zure burua errudun aitortzea
eta epaitegian jarrera ona izatea.

1241
01:44:52,886 --> 01:44:55,889
"Zein zen zure rola
konspirazio-zentroan?"

1242
01:44:55,956 --> 01:44:59,793
"Aitortzen dut konspiratzaile gisa
negoziatu egin nituela…

1243
01:44:59,793 --> 01:45:03,297
…alderdiaren idazkari nagusiak
eta Zilliacus agente britainiarrak…

1244
01:45:03,297 --> 01:45:04,798
…izan zituzten espioi-harremanak…

1245
01:45:04,831 --> 01:45:08,168
…eta nire ministerioko
posta diplomatikoa erabili nuela". 

1246
01:45:08,201 --> 01:45:12,572
"Gainera, harremanetan nengoen Noel
Field estatubatuar espioiarekin…

1247
01:45:12,572 --> 01:45:14,574
…eta espioi-informazioa
jakinarazi nion". 

1248
01:45:14,641 --> 01:45:17,044
Fiskalarekin hitz egin berri dut.

1249
01:45:18,912 --> 01:45:21,982
Haren ustez, zure kasua da
larritasun gutxienekoa.

1250
01:45:23,350 --> 01:45:25,719
15 urte, gehienez.

1251
01:45:25,752 --> 01:45:29,523
Esan nizun, 
epaiketa hau zure aukera da.

1252
01:45:29,589 --> 01:45:34,494
Ondo portatu. Desbideratzen bazara,
zure familiak jasango du.

1253
01:45:36,563 --> 01:45:41,702
Kamarada segurtasun-ministroak
ikusi egin nahi zaitu. 

1254
01:45:48,208 --> 01:45:50,844
Alderdiaren eta errepublikako
lehendakariaren izenean…

1255
01:45:50,877 --> 01:45:53,046
…arren eskatzen dizut:

1256
01:45:53,046 --> 01:45:55,549
Epaitegiaren txostenari
atxiki behar zakizkio. 

1257
01:45:55,949 --> 01:45:58,719
Zerbitzu handi bat egingo diozu
horrela alderdiari. 

1258
01:45:58,752 --> 01:46:01,555
Egoera larria da.
Gerra arriskua dago.

1259
01:46:01,722 --> 01:46:05,225
Bere interesak gidatuta jokatuko
duzula espero du zugandik alderdiak.

1260
01:46:05,258 --> 01:46:07,394
Kontuan hartuko zaizu.

1261
01:46:07,427 --> 01:46:10,263
Zure familia
alderdiaren babespean dago.

1262
01:46:10,297 --> 01:46:13,233
Ez du
epaiketa honen ondoriorik jasango. 

1263
01:46:14,534 --> 01:46:19,439
<i>Epaiketa bezperan, traje
berri baten bila joan ziren etxera. 

1264
01:46:25,979 --> 01:46:27,314
Ez ahaztu gorbata.

1265
01:46:30,050 --> 01:46:32,819
-Hauek?
-Bai.

1266
01:46:40,060 --> 01:46:43,563
-Laster askatuko dute?
-Ez dakit, andrea.

1267
01:46:44,564 --> 01:46:46,133
Etorriko al da?

1268
01:46:46,166 --> 01:46:50,904
Anaiaren gauzen bila ere etorri
dira. Gaur etxeratuko dira, agian.

1269
01:46:50,937 --> 01:46:53,340
Eskolara, umeok.

1270
01:47:35,615 --> 01:47:37,784
"Bi errugabe salbatu
Sacco eta Vanzetti"

1271
01:49:03,270 --> 01:49:06,706
<i>Gerora jakin genuen ezen
Golkhin kontseilariaren gizonek…

1272
01:49:06,740 --> 01:49:09,743
<i>…exekutatutako gizonen errautsak
desagerraraztean…

1273
01:49:09,776 --> 01:49:14,080
<i>…errepidea izoztuta aurkiturik,
han sakabanatu zituztela errautsak.

1274
01:49:14,114 --> 01:49:17,217
<i>Eta txoferra
txantxetan aritu zen.

1275
01:49:19,586 --> 01:49:23,089
Aurreneko aldia da 14 lagun
nire Tatraplanen daramatzadana.

1276
01:49:23,089 --> 01:49:25,825
Gu hirurok 
eta poltsako hamaika.

1277
01:50:39,532 --> 01:50:41,534
Hasi da ekitaldia.

1278
01:50:41,568 --> 01:50:43,336
Akusatuei mintzatzen natzaie.

1279
01:50:43,370 --> 01:50:48,008
Errespetatu al da
legeak aurreikusitako epea?

1280
01:50:48,341 --> 01:50:49,075
Bai.

1281
01:50:49,809 --> 01:50:55,181
Akusatuei aholkatzen diet erne
entzun dezatela akusazio-akta…

1282
01:50:55,281 --> 01:50:59,853
…eta eskatzen diet erabil dezatela
beren iritzia adierazteko eskubidea.

1283
01:50:59,886 --> 01:51:05,458
Nahi duten bezala bideratu dezakete 
akusatuek beren defentsa.

1284
01:51:06,326 --> 01:51:09,896
Kamarada fiskalari
ematen diot hitza.

1285
01:51:13,066 --> 01:51:17,170
Errepublikako segurtasun-
ministerioak egindako ikerketak…

1286
01:51:17,203 --> 01:51:20,573
…argitu du ezen 
estatubatuar inperialistek…

1287
01:51:20,607 --> 01:51:23,677
…mundua menderatuko dutela
ziurtatzeko…

1288
01:51:23,710 --> 01:51:26,880
…antolatu zutela,
II Mundu Gerra ondoren,…

1289
01:51:26,880 --> 01:51:29,182
…herrien bakearen aurkako
konspirazio bat.

1290
01:51:29,516 --> 01:51:31,918
Herri-demokrazietako
herrialde guztietan…

1291
01:51:31,918 --> 01:51:36,356
…zentro klandestinoak sortu
zituzten, elementu ustelduekin.

1292
01:51:36,356 --> 01:51:37,390
Akusatzen ditut…

1293
01:51:37,390 --> 01:51:43,096
…traidoreak, trotskistak, titistak,
sionistak, nazionalista burgesak…

1294
01:51:43,096 --> 01:51:44,898
…herriaren etsaiak direnez…

1295
01:51:44,931 --> 01:51:48,368
…konspirazio-zentro bat
sortu izanaz…

1296
01:51:48,368 --> 01:51:50,103
<i>…estatubatuar inperialisten
zerbitzura…

1297
01:51:50,103 --> 01:51:53,907
<i>…eta mendebaldeko informazio
-agentzien gidaritzapean…

1298
01:51:53,940 --> 01:51:59,579
<i>…herria Sobiet Batasunarekiko 
adiskidetasunetik aldentzeko…

1299
01:51:59,612 --> 01:52:01,448
<i>…erregimena erorarazteko…

1300
01:52:01,448 --> 01:52:04,084
<i>…sozialismoaren eraikuntza
geldiarazteko…

1301
01:52:04,084 --> 01:52:07,220
<i>…eta kapitalismoa berrezartzeko.

1302
01:52:07,887 --> 01:52:12,292
Baina nahiz konspiratzaileek 
eta haien buruzagiek…

1303
01:52:12,325 --> 01:52:17,497
…alderdian eta estatuan posizio 
garrantzitsuak lortu dituzten…

1304
01:52:17,564 --> 01:52:21,401
…ez dute erdietsi,
Titok Jugoslavian bezala,…

1305
01:52:21,434 --> 01:52:25,972
…boterea usurpatzea
eta beren helburu kriminala iristea.

1306
01:52:25,972 --> 01:52:30,076
Gure herriak Sobiet Batasunari dion
leialtasun hautsezinari esker…

1307
01:52:30,110 --> 01:52:33,079
…azpiratu egin da konspirazioa.

1308
01:52:33,246 --> 01:52:38,017
Aipatutako gertaeretan oinarrituta,
akusatuak:

1309
01:52:38,418 --> 01:52:41,821
Alderdiko idazkari nagusi ohia,
jatorriz judua.

1310
01:52:41,855 --> 01:52:45,825
Alderdiko nazioarteko harreman 
saileko buruzagi ohia…

1311
01:52:45,859 --> 01:52:47,293
…jatorriz judua.

1312
01:52:47,327 --> 01:52:51,197
Sail ekonomikoko buruzagi ohia,
jatorriz judua.

1313
01:52:51,364 --> 01:52:55,201
Txekiarra, alderdiko
idazkari nagusi ohiaren albokoa.

1314
01:52:55,268 --> 01:52:58,438
Eslovakiarra, kanpo-harremanetarako 
ministro ohia. 

1315
01:52:58,505 --> 01:53:03,176
Jatorriz judua, defentsa
nazionaleko ministroorde ohia.

1316
01:53:03,209 --> 01:53:06,112
Txekiarra,
segurtasun-ministroorde ohia…

1317
01:53:06,212 --> 01:53:07,847
…jatorriz judua.

1318
01:53:08,348 --> 01:53:12,986
Jatorriz juduak, biak, kanpo-
harremanetarako ministroorde ohiak.

1319
01:53:13,019 --> 01:53:14,287
Jatorriz judua…

1320
01:53:14,320 --> 01:53:19,325
Jatorriz juduak, biak,
merkataritzako ministroorde ohiak.

1321
01:53:19,359 --> 01:53:22,996
Jatorriz judua,
finantza-ministroorde ohia.

1322
01:53:23,029 --> 01:53:27,167
Jatorriz judua, alderdiko
eskualde batzordeko idazkari ohia.

1323
01:53:27,300 --> 01:53:32,071
Jatorriz judua, alderdiko
egunkariaren erredakzioburu ohia.

1324
01:53:32,138 --> 01:53:36,075
Horiek guztiak akusatzen ditut…

1325
01:53:36,142 --> 01:53:39,512
<i>Akusazio-aktaren irakurketak 
iraun zuen hiru orduetan…

1326
01:53:39,512 --> 01:53:42,048
<i>…erabateko isiltasuna dago
aretoan.

1327
01:53:42,415 --> 01:53:44,050
<i>Filmatu egiten gaituzte…

1328
01:53:44,050 --> 01:53:47,587
<i>…eta hala izango gara 
areto ilunetan ikuskizun.

1329
01:53:48,888 --> 01:53:51,090
Ekitaldia eten egin da.

1330
01:54:08,708 --> 01:54:10,176
Eserita gelditu.

1331
01:54:11,678 --> 01:54:13,046
Zigarro bat?

1332
01:54:14,948 --> 01:54:16,015
Kafea?

1333
01:54:18,384 --> 01:54:19,619
Ondo al zaude?

1334
01:54:19,686 --> 01:54:21,955
-Bitaminak.
-Eseri.

1335
01:54:24,090 --> 01:54:25,558
Ondo al zaude?

1336
01:54:27,794 --> 01:54:28,928
Zigarro bat?

1337
01:54:38,238 --> 01:54:39,405
Irentsi.

1338
01:54:41,941 --> 01:54:44,277
Epaiketa politiko bat da.
Alderdiak ez du hildakorik nahi.

1339
01:54:44,310 --> 01:54:47,647
Ireki ahoa. Bitaminak dira.
Irentsi.

1340
01:54:49,148 --> 01:54:51,551
Zerbaiten beharra duzu?

1341
01:54:54,087 --> 01:54:58,057
Lehendakariak epaiketa ondo
ateratzea nahi du. Zuen esku dago.

1342
01:55:03,596 --> 01:55:05,732
Kafea eman al diozu?

1343
01:55:27,353 --> 01:55:30,156
-Zer moduz?
-Ondo.

1344
01:55:33,326 --> 01:55:35,929
Albiste bila joan naiz.

1345
01:55:36,863 --> 01:55:39,432
Ez da heriotza-zigorrik izango.

1346
01:55:39,465 --> 01:55:42,001
Alderdiak ez du hildakoen beharrik, 
epaiketa bat behar du…

1347
01:55:42,001 --> 01:55:44,270
…goi maila politikoko epaiketa bat.

1348
01:55:44,304 --> 01:55:49,609
Heriotza-zigor bat edo bi badaude,
forma hutsekoak izango dira. 

1349
01:55:50,276 --> 01:55:52,812
Baina norbaitek epaitegiaren
aurrean bere burua ezeztatzen badu…

1350
01:55:52,812 --> 01:55:56,716
…mikroa eten,
eta ez zaio aretoan entzungo. 

1351
01:55:57,450 --> 01:56:00,954
Eta akusazioaren 20 lekukoei
deituko zaie. 

1352
01:56:22,408 --> 01:56:23,910
Nirea da.

1353
01:56:29,349 --> 01:56:30,917
Ekitaldia zabalik dago.

1354
01:56:35,021 --> 01:56:37,924
Zuzenean emititzen ari gara berriz…

1355
01:56:37,924 --> 01:56:41,661
…estatuaren aurkako
konspirazio-zentroaren epaiketa.

1356
01:56:41,694 --> 01:56:46,899
Segurtasun-ministro oiharen 
lekukotasuna entzungo duzue.

1357
01:56:46,933 --> 01:56:49,836
Noel Field estatubatuar espioiak…

1358
01:56:49,836 --> 01:56:53,206
…zeina agerian utzi baitzuen
Hungariako epaiketak…

1359
01:56:53,373 --> 01:56:55,708
…adierazi zuen 
bere lekukotasunean…

1360
01:56:55,742 --> 01:56:59,178
…espioitza-sare bat antolatu zuela
gure herrian. 

1361
01:56:59,212 --> 01:57:02,048
Nola ezkutatu zenuen 
horri buruz zenekiena?

1362
01:57:02,081 --> 01:57:06,185
Haren lekukotasuna
ezin ezabatu genuenez…

1363
01:57:06,219 --> 01:57:10,923
…ikerketa ofiziala egiteko agindua 
eman nuen.

1364
01:57:10,957 --> 01:57:14,961
Auzitan zeudenei abisatu nien, 
beren defentsa presta zezaten.

1365
01:57:15,528 --> 01:57:20,366
Testu-aldaketa txiki bat dago
hemen. Ikasi egin behar duzu.

1366
01:57:24,637 --> 01:57:26,472
Gero zure txanda izango da.

1367
01:57:26,539 --> 01:57:29,442
Zure lekukotasunaren hasiera 
errepasatuko dugu.

1368
01:57:29,475 --> 01:57:31,944
-Badakit, ziur esaten dizut.
-Galdera:

1369
01:57:32,378 --> 01:57:35,948
"Zerk eraman zintuen errepublikaren
etsai gisa lana aktiboki egitera?"

1370
01:57:36,382 --> 01:57:40,887
"Giro burgesean hazi nintzen, masa
langileak arrotzak zitzaizkidan…"

1371
01:57:40,920 --> 01:57:44,257
-Interprete bat nahi duzu?
-Ez.

1372
01:57:44,791 --> 01:57:48,127
Galderak ulertzen dituzu, eta
gai izango zara haiei erantzuteko?

1373
01:57:48,161 --> 01:57:48,728
Bai.

1374
01:57:48,895 --> 01:57:51,798
Zein eskolatan egon zinen?

1375
01:57:51,931 --> 01:57:54,133
Ostravako eskola alemanean.

1376
01:57:54,600 --> 01:57:58,304
-Zein hizkuntza dakizu ondo?
-Alemana.

1377
01:57:58,471 --> 01:58:01,641
Ondo-ondo dakizu alemana?

1378
01:58:01,674 --> 01:58:04,444
Aspaldi ez naizela
alemanez mintzatu.

1379
01:58:04,811 --> 01:58:08,481
Berez, ez duzu ezein hizkuntza
behar bezala hitz egiten. 

1380
01:58:08,514 --> 01:58:11,350
Kosmopolita tipiko bat zara.

1381
01:58:11,417 --> 01:58:14,487
Zer jarrera zenituen langileekiko?

1382
01:58:14,587 --> 01:58:16,289
Ni…

1383
01:58:18,758 --> 01:58:20,359
Axolagabea nintzaien.

1384
01:58:26,466 --> 01:58:28,801
Ondo ulertu al duzu galdera?

1385
01:58:29,469 --> 01:58:35,108
Zer jarrera zenituen langileekiko?

1386
01:58:51,224 --> 01:58:53,960
<i>Axolagabea nintzen
herri langilearen interesekiko.

1387
01:58:53,960 --> 01:58:55,862
<i>Ez naiz sekula egon…

1388
01:58:57,330 --> 01:59:01,868
Axolagabea nintzen
herri langilearen interesekiko.

1389
01:59:01,901 --> 01:59:05,071
Ez naiz sekula egon hari atxikia.

1390
01:59:05,138 --> 01:59:08,474
Haren interes nazionalak 
arrotzak izan zaizkit beti. 

1391
01:59:08,841 --> 01:59:10,843
Zure txanda izango da.

1392
01:59:10,877 --> 01:59:14,313
Gogora ezazu: zure jarreraren
araberakoa izango da dena. 

1393
01:59:14,347 --> 01:59:17,016
Giro burges batean hazi nintzen.

1394
01:59:18,050 --> 01:59:21,487
Langile masak 
arrotzak izan zaizkit beti. 

1395
01:59:21,521 --> 01:59:25,858
Eta nire sen burgesari
utzi nion neure burua gidatzen. 

1396
01:59:25,992 --> 01:59:27,660
Sen burges eta neurekoiari.

1397
01:59:27,727 --> 01:59:30,196
<i>Nire karrera
eta bizitza pertsonala, alegia.

1398
01:59:30,196 --> 01:59:33,399
<i>Mendebaldean 11 urtez egindako 
egonaldiak aldatu ninduen. 

1399
01:59:33,432 --> 01:59:37,737
<i>Kosmopolita bihurtu, eta
alde burgesera aldatu nintzen.

1400
01:59:37,770 --> 01:59:40,907
<i>Aitortzen dut erruduna naizela,
parte hartu bainuen…

1401
01:59:41,073 --> 01:59:45,711
<i>…1948tik
atxilotu ninduten eguna arte…

1402
01:59:45,745 --> 01:59:48,915
<i>…estatuaren aurkako 
konspirazio-zentroan. 

1403
01:59:48,948 --> 01:59:51,350
<i>Nire erabateko erruduntasuna
aitortzen dut…

1404
01:59:52,418 --> 01:59:56,088
Irratian aipatzen duten gizona 
ez da nire aita, ezta?

1405
01:59:56,088 --> 01:59:59,792
-Ez, maitea.
-Hori esan diet eskolako lagunei.

1406
02:00:02,028 --> 02:00:03,863
Zoaz ohera zu ere.

1407
02:00:08,034 --> 02:00:12,705
<i>…espioi-harremanak
Zilliacus britainiar agentearekin…

1408
02:00:12,738 --> 02:00:19,212
<i>…eta, horretarako, ministerioaren 
posta diplomatikoa erabili izana. 

1409
02:00:19,445 --> 02:00:23,883
<i>Horrez gainera, nik neuk
espioi-harremanak izan nituen…

1410
02:00:23,883 --> 02:00:27,486
<i>…Noel Field
estatubatuar agentearekin…

1411
02:00:27,553 --> 02:00:30,356
<i>…eta espioi-informazioak
jakinarazi nizkion. 

1412
02:00:35,328 --> 02:00:39,232
<i>Emazteak lehendakariari
idatzi zion, ezaguna baitzuen…

1413
02:00:39,232 --> 02:00:44,136
<i>…nire aitorpenak sortu zion
txundimena eta etsipena adierazteko.

1414
02:00:44,737 --> 02:00:47,306
<i>Londonovaren gutuna
irakurriko dizugu.

1415
02:00:47,440 --> 02:00:51,577
<i>Epaitegian epaitutako traidoreetako
baten emaztea da…

1416
02:00:51,577 --> 02:00:54,480
<i>…eta errepublikako lehendakariari
bidali dio gutuna.

1417
02:00:54,614 --> 02:00:58,618
<i>"Gottwald lehendakariari:
nire senarra atxilotu ondoren…

1418
02:00:58,651 --> 02:01:03,155
<i>…haren bizitzaz eta jardueraz 
neuzkan elementuekin…

1419
02:01:03,189 --> 02:01:05,458
<i>…traidore batzuen biktima izan zela
uste nuen…

1420
02:01:05,458 --> 02:01:10,363
<i>…senarraz baliatu baitziren beren
jarduera kriminalak ezkutatzeko.

1421
02:01:10,429 --> 02:01:16,335
<i>Baina akusazio-akta eta
haren aitorpenak entzun ondoren…

1422
02:01:16,369 --> 02:01:18,871
<i>…nire itxaropenek lur jo dute.

1423
02:01:18,938 --> 02:01:23,509
<i>Nire senarra ez zen biktima izan,
traizio egin zion bere alderdiari…

1424
02:01:23,542 --> 02:01:25,044
<i>…traizio egin zion bere herriari.

1425
02:01:25,111 --> 02:01:28,314
<i>Handia da nire pena, 
gizakia naizenez. 

1426
02:01:28,347 --> 02:01:33,152
<i>Baina komunista gisa, pozten naiz
herriaren eta bakearen interesez…

1427
02:01:33,185 --> 02:01:36,322
<i>…estatuaren konspirazio-zentroa
agerian geratu delako. 

1428
02:01:36,355 --> 02:01:38,658
<i>Eta bat egiten dut
gure herriko jende zintzoarekin…

1429
02:01:38,691 --> 02:01:42,662
<i>…epaitzen ari zareten traidoreen 
bidezko zigorra eskatzeko. 

1430
02:01:55,675 --> 02:01:59,512
Fabrikako zuzendaria ez naizenetik,
lehenago joan naiteke.

1431
02:02:00,880 --> 02:02:02,515
Niregatik.

1432
02:02:03,182 --> 02:02:05,418
Kontratatu ez baninduzun…

1433
02:02:05,484 --> 02:02:09,088
Ez, ez. 
Jatorriz ez naiz langile girokoa…

1434
02:02:09,155 --> 02:02:12,391
…eta mendebaldean egon nintzen
gerra garaian.

1435
02:02:13,859 --> 02:02:20,199
Entzun: ez zaitut gaitzesten. 
Badakit egiaz ari zarela. 

1436
02:02:20,199 --> 02:02:22,435
Baina hutsegite bat egin duzu
gutun hori idazten.

1437
02:02:22,501 --> 02:02:27,873
Hasteko, lehendakariari idatzia da,
eta ez irratian irakurtzeko. 

1438
02:02:27,907 --> 02:02:31,544
Entzun zenion, ez?
Errudun aitortu zuen bere burua.

1439
02:02:31,577 --> 02:02:33,879
Gehiegi entzun nuen.

1440
02:02:33,879 --> 02:02:38,050
Lekukotasunak, akusazio-akta,
aitorpenak… gezurra da dena.

1441
02:02:38,050 --> 02:02:43,122
Buruz ikasi dutela dirudi.
Ez dut epaiketa hori sinesten.

1442
02:02:43,289 --> 02:02:47,226
Alderdiak zergatik egingo luke
epaiketa hori, egia ez balitz?

1443
02:02:47,259 --> 02:02:50,730
-Aurrekariak izan dira.
-Hain zuzen ere.

1444
02:02:50,930 --> 02:02:54,100
Akusazio-aktari eta eztabaidei
antisemitismo kutsua darie. 

1445
02:02:54,100 --> 02:02:55,801
Onartezina da.

1446
02:02:56,802 --> 02:02:59,638
Bezperako heroiak
espioi eta traidore bihurtzen dira. 

1447
02:02:59,705 --> 02:03:00,973
Ez dut ulertzen.

1448
02:03:00,973 --> 02:03:02,241
Ez nago konforme.

1449
02:03:02,541 --> 02:03:05,878
Nire alderdi-txartela itzultzea
erabaki dut.

1450
02:03:05,911 --> 02:03:08,781
Badakizu zer arriskatzen duzun?

1451
02:03:09,548 --> 02:03:14,553
Zergatik aitortuko ote zuen 
bera bezalako gizonak?

1452
02:03:14,820 --> 02:03:16,155
Berak, ordea… 

1453
02:03:18,224 --> 02:03:20,893
Egun batean esango digula
espero dut. 

1454
02:03:23,796 --> 02:03:26,932
Akusazio-akta entzun ondoren…

1455
02:03:26,966 --> 02:03:32,104
…berriz aztertu nuen
Reicinen okupazio garaiko jarduera…

1456
02:03:32,405 --> 02:03:36,976
…eta ondorioztatu nuen
hark Gestapori entregatu ziola…

1457
02:03:37,009 --> 02:03:41,080
…Julius Fucik
eta batzorde zentral klandestinoa. 

1458
02:03:41,113 --> 02:03:44,483
Batzorde zentral klandestinoaren
kontu hori? Baztertu.

1459
02:03:44,517 --> 02:03:47,853
Reisingen txostenean jarri genuen
hori. Sinatu du jadanik.

1460
02:03:47,920 --> 02:03:52,458
Amaitzeko, Fuciken azken hitzak
esan nahi nizkizueke.

1461
02:03:54,360 --> 02:03:58,497
"Etorkizunaren alde 
leial bizi izan dena…

1462
02:03:58,531 --> 02:04:03,869
…eta bere edertasunagatik eroria,
harrian landutako irudi bat da".

1463
02:04:03,936 --> 02:04:07,206
"Baina iraganaren hautsaz
nahi izan duenak…

1464
02:04:07,206 --> 02:04:10,443
…presa bat jaso
iraultzaren korrontearen kontra…

1465
02:04:10,443 --> 02:04:12,812
…zur ustelduzko txotxongilo bat
besterik ez da…

1466
02:04:12,878 --> 02:04:16,182
…sorbaldak 
galoiz josita bazeuzkan ere". 

1467
02:04:16,282 --> 02:04:20,219
"Gizonak, 
hainbeste maite zintuztedan…

1468
02:04:20,352 --> 02:04:23,122
…erne egon!"

1469
02:04:30,729 --> 02:04:35,167
Fucikova, erresistentziako
heroiaren alargunaren adierazpenak…

1470
02:04:35,201 --> 02:04:38,971
…epaileek aise ahaztuko ez duten
zirrara eragin du. 

1471
02:04:39,071 --> 02:04:42,541
Konspirazio buruak hauxe esan du
alargunak baino lehenago:

1472
02:04:42,541 --> 02:04:47,179
"Gure konspirazio-zentroak
ehunka lagun zituen".

1473
02:04:47,213 --> 02:04:48,380
Lana emango die epaileei.

1474
02:04:48,414 --> 02:04:49,882
-Etorriko zara?
-Bai.

1475
02:04:49,915 --> 02:04:51,584
Segituko dut, kamarada.

1476
02:04:51,650 --> 02:04:53,719
Hiru aulki soil dardarka dauzka…

1477
02:04:53,719 --> 02:04:58,157
…traizioaren banpiro horiek
egindako krimenen zamak.

1478
02:04:58,190 --> 02:05:00,993
Herritar guztiek beren buruzagia
ikusi behar lukete. 

1479
02:05:01,160 --> 02:05:05,030
<i>Ile gorria, garondo agresiboa, 
Judasen bekain iletsuak…

1480
02:05:05,030 --> 02:05:10,402
<i>…bere krimenez eraikitako
teilatupe ikaragarrian dago orain. 

1481
02:05:10,436 --> 02:05:14,940
<i>Gizon hila da. 
Zakurrei, zakur-heriotza.

1482
02:05:16,342 --> 02:05:18,210
Ireki da ekitaldia

1483
02:05:18,244 --> 02:05:23,549
1939an, espioi-harremanak
egin nituen Londresen. 

1484
02:05:23,582 --> 02:05:25,050
Norekin?

1485
02:05:25,084 --> 02:05:27,920
Emmanuel Troska
estatubatuar agentearekin. 

1486
02:05:28,020 --> 02:05:32,224
Emigrazioko alderdi komunistari
buruzko informazioa eman nion…

1487
02:05:32,224 --> 02:05:35,594
…eta alderdiak Ingalaterran
zituen buruzagiena.

1488
02:05:35,628 --> 02:05:37,196
Segi, segi.

1489
02:05:37,229 --> 02:05:43,269
Harremanak izan nituen ere bai
Hamson britainiar agentearekin.

1490
02:05:43,602 --> 02:05:48,574
Azken horrek deitu ninduen
1944ko abenduan…

1491
02:05:48,607 --> 02:05:54,046
…informazio-ministerioko
elkarrizketa batera. 

1492
02:06:14,900 --> 02:06:18,070
…britainiar informazio-ministerioan…

1493
02:06:18,103 --> 02:06:22,841
…nire jarduera subertsiboa zela eta…

1494
02:06:23,776 --> 02:06:25,644
…gure herrian…

1495
02:06:36,956 --> 02:06:41,460
…nire herrian, 
hura askatu orduko.

1496
02:07:00,980 --> 02:07:03,782
Zoaz zeure lekura!

1497
02:07:05,517 --> 02:07:08,287
Ekitaldia eten egin da.

1498
02:07:41,153 --> 02:07:43,922
Barregarri utzi nahi izan duzu 
justizia…

1499
02:07:43,922 --> 02:07:47,426
…eta zure nagusi inperialisten
jokoan zabiltza oraindik. 

1500
02:07:49,061 --> 02:07:51,263
Biziarekin ordainduko duzu.

1501
02:07:52,231 --> 02:07:54,266
Saldua!

1502
02:07:54,900 --> 02:07:56,568
Ez ezazu askatu.

1503
02:07:58,504 --> 02:08:01,373
Bizia arriskuan jarri du 
egin duenarekin.

1504
02:08:05,110 --> 02:08:08,213
Nahita egin du.
Borondate txarra izan du beti.

1505
02:08:08,247 --> 02:08:11,817
Epaiketari barre egin nahi dio,
baina larrutik ordainduko du. 

1506
02:08:30,135 --> 02:08:31,970
Zabaldu da ekitaldia.

1507
02:08:32,905 --> 02:08:35,474
Jarri zutik 
sententzia entzuteko.

1508
02:08:39,611 --> 02:08:44,283
Estatuko epaitegiak entzun ditu
1952ko azaroaren 20tik 27ra…

1509
02:08:44,383 --> 02:08:48,120
…konspirazio-zentroko buruzagien
estatuaren aurkako auzi kriminalari…

1510
02:08:48,120 --> 02:08:50,389
…buruzko eztabaidak.

1511
02:08:51,056 --> 02:08:52,958
Errepublikaren izenean…

1512
02:08:52,991 --> 02:08:55,994
…heriotza-zigorrera
kondenatu dira…

1513
02:08:56,161 --> 02:08:58,063
…heriotza-zigorrera…

1514
02:08:58,097 --> 02:08:59,998
…heriotza-zigorrera…

1515
02:09:00,065 --> 02:09:01,667
…heriotza-zigorrera…

1516
02:09:01,667 --> 02:09:03,402
…heriotza-zigorrera…

1517
02:09:03,435 --> 02:09:05,104
…heriotza-zigorrera…

1518
02:09:05,137 --> 02:09:06,772
…heriotza-zigorrera…

1519
02:09:06,805 --> 02:09:08,574
…heriotza-zigorrera…

1520
02:09:09,775 --> 02:09:13,278
Errepublikaren izenean 
kondenatu dira…

1521
02:09:13,278 --> 02:09:17,516
…betiereko espetxe-zigorrera…

1522
02:09:17,750 --> 02:09:19,585
…betiereko espetxe-zigorrera…

1523
02:09:19,618 --> 02:09:21,286
…betiereko espetxe-zigorrera…

1524
02:09:24,123 --> 02:09:27,860
Gogoetarako epe bat 
emango diet akusatuei.

1525
02:09:27,926 --> 02:09:30,996
Abokatuei kontsultatu
eta erabaki ahal izango dute…

1526
02:09:31,029 --> 02:09:33,699
…ea ezarri zaien zigorra 
onartzen duten. 

1527
02:09:33,766 --> 02:09:38,203
Epaitegiak gordea du orobat bere
ikuspegiak adierazteko eskubidea. 

1528
02:09:38,270 --> 02:09:40,606
Amaitu da ekitaldia.

1529
02:10:08,367 --> 02:10:10,235
Non dago nire galdetzailea?

1530
02:10:13,205 --> 02:10:15,507
Non daude gure galdetzaileak?

1531
02:10:15,674 --> 02:10:18,310
Non daude gure galdetzaileak?

1532
02:10:22,648 --> 02:10:24,716
Non dago nire galdetzailea?

1533
02:10:24,850 --> 02:10:26,385
Non daude nire galdetzailea?

1534
02:10:27,686 --> 02:10:31,523
Nire galdetzailea ikusi nahi dut.
Zoazte haren bila.

1535
02:10:32,424 --> 02:10:33,859
Zergatik ez daude hemen
gure galdetzaileak?

1536
02:10:33,926 --> 02:10:35,928
Non daude galdetzaileak?

1537
02:10:37,329 --> 02:10:38,397
Apelazioa egin nahi dut.

1538
02:10:38,430 --> 02:10:40,098
Apelazioa egin nahi dut nik ere.

1539
02:10:40,165 --> 02:10:42,534
Orain apelazioa egingo dut.

1540
02:10:42,568 --> 02:10:43,936
-Nik ere bai.
-Hala behar du.

1541
02:10:44,002 --> 02:10:45,504
Horra zuen abokatuak.

1542
02:10:52,211 --> 02:10:56,748
Eskari bete kamioi daude
heriotza-zigorra zuentzat eskatuz.

1543
02:10:57,049 --> 02:10:59,585
Nazioarteko egoera
okerragotzen ari da.

1544
02:10:59,585 --> 02:11:01,720
Mundu-gerraren zorian gaude. 

1545
02:11:01,854 --> 02:11:05,257
Estatu Batuetan Eisenhower hautatu
ondoren, alderdiak zure premia du. 

1546
02:11:05,290 --> 02:11:09,862
Apelazioa egiten baduzu, 
fiskalak ere apelazioa egingo du. 

1547
02:11:10,696 --> 02:11:12,631
Eta urkamendia izango da.

1548
02:11:13,031 --> 02:11:16,468
Herrialde osotik datoz eskariak 
zuen heriotza eskatuz. 

1549
02:11:16,535 --> 02:11:21,940
Epaitegiaren erabakia onartzen
baduzue, barkatu egingo zaizue.

1550
02:11:21,974 --> 02:11:25,444
Alderdiak epaiketa behar du, 
eta ez zuen biziak. 

1551
02:11:26,812 --> 02:11:28,714
Zabaldu da ekitaldia.

1552
02:11:29,047 --> 02:11:32,985
Akusatuei mintzo natzaie.
Sententzia onartzen duzue?

1553
02:11:33,585 --> 02:11:38,323
Kondena onartzen dut 
eta ez dut errekurtsorik jarriko.

1554
02:11:38,423 --> 02:11:42,828
Kondena onartzen dut 
eta ez dut errekurtsorik jarriko.

1555
02:11:42,794 --> 02:11:44,663
Kondena onartzen dut 
eta ez dut errekurtsorik jarriko.

1556
02:11:45,564 --> 02:11:46,765
Kondena onartzen dut.

1557
02:11:47,766 --> 02:11:49,434
Kondena onartzen dut.

1558
02:11:49,568 --> 02:11:50,335
Onartzen dut.

1559
02:11:50,736 --> 02:11:51,737
Onartzen dut.

1560
02:11:51,904 --> 02:11:52,571
Onartzen dut.

1561
02:11:53,405 --> 02:11:54,239
Onartzen dut.

1562
02:11:54,406 --> 02:11:54,907
Onartzen dut.

1563
02:11:55,440 --> 02:11:56,608
Onartzen dut.

1564
02:11:57,075 --> 02:11:57,843
Onartzen dut.

1565
02:11:58,310 --> 02:11:59,778
Kondena onartzen dut.

1566
02:12:00,078 --> 02:12:01,847
Kondena onartzen dut…

1567
02:12:01,914 --> 02:12:04,082
…eta ez dut errekurtsorik jarriko.

1568
02:12:29,708 --> 02:12:34,146
1963an denok birgaitu gintuzten
zigorraren aldetik.

1569
02:12:34,479 --> 02:12:37,683
Baina batzuk ez dituzte oraindik 
politikoki birgaitu. 

1570
02:12:38,450 --> 02:12:42,554
Zergatik ez zuen inork bere burua
kazetarien aurrean ezeztatu?

1571
02:12:42,621 --> 02:12:45,657
Komunistek ez zigutelako sinetsiko.

1572
02:12:45,657 --> 02:12:48,193
Eta aurkariek bakarrik
oihukatuko zuten garaipena. 

1573
02:12:48,360 --> 02:12:52,331
1963an askatu eta birgaitu
egin zintuzten?

1574
02:12:52,364 --> 02:12:56,134
Ez, 1956an askatu ninduten, 
baina hori baino konplikatuagoa da.

1575
02:12:56,835 --> 02:12:58,804
Stalin hil eta handik urtebetera…

1576
02:12:58,804 --> 02:13:02,841
…Beria, segurtasun-ministroa, 
Sobiet Batasunean exekutatu zuten…

1577
02:13:02,841 --> 02:13:06,311
…eta epaiketak antolatu zituzten 
aholkulari jakin batzuk ere bai.

1578
02:13:06,345 --> 02:13:11,249
1955an, batzorde bat
epaiketak berrikertzen hasi zen.

1579
02:13:11,316 --> 02:13:14,586
Kohoutek eta bere jendea preso
sartu zituzten botere-abusuagatik.

1580
02:13:14,653 --> 02:13:16,788
Eta gu, bizirik iraun genuenok,
espetxean geunden oraindik. 

1581
02:13:18,423 --> 02:13:21,593
<i>Handik bi urtera, 
Kohoutek amnistiatu egin zuten…

1582
02:13:21,660 --> 02:13:24,930
<i>…baina beste epaiketa batzuetan 
kondenatutako bere biktima asko…

1583
02:13:24,997 --> 02:13:28,567
<i>…espetxean geratu ziren 
beste bizpahiru urtez. 

1584
02:13:37,909 --> 02:13:40,946
Ez al zara nitaz oroitzen?

1585
02:13:42,114 --> 02:13:44,449
Zer gertatu zitzaigun, jauna?

1586
02:13:45,851 --> 02:13:47,953
Ulertzen al duzu zerbait?

1587
02:13:48,053 --> 02:13:50,789
1956an, 
askatu zintuztenean…

1588
02:13:50,789 --> 02:13:53,191
…ni preso nengoen.

1589
02:13:53,358 --> 02:13:55,460
Orain ez dago jakiterik
zer den egia eta zer gezurra.

1590
02:13:55,460 --> 02:13:58,397
Baina aginduak eman zituztenek
boterean jarraitzen dute. 

1591
02:13:58,430 --> 02:14:00,032
Aginduak bete nituen.

1592
02:14:00,065 --> 02:14:03,602
Mikroak zeuden ni ere zelatatzeko. 

1593
02:14:03,969 --> 02:14:06,138
Onartuko al didazu garagardo bat?

1594
02:14:07,239 --> 02:14:09,908
Zer moduz dago zure emaztea?

1595
02:14:10,042 --> 02:14:14,446
Gertaeren ondoren, zu errugabea
zinela ulertu zuen ondoren…

1596
02:14:15,047 --> 02:14:18,617
…lan handia egin zuen zure alde
hemen eta Frantzian. 

1597
02:14:18,650 --> 02:14:22,921
Eta osasuna? Hobeto?
Zaindu beharra dago. 

1598
02:14:23,588 --> 02:14:26,792
Bai. Lan lasai bat aurkitu dut. 

1599
02:14:26,825 --> 02:14:29,461
Ez naute sekula gehiago harrapatuko.

1600
02:14:31,129 --> 02:14:34,232
Pozten naiz zugatik, jauna.

1601
02:14:36,134 --> 02:14:38,637
1968ko apirila

1602
02:14:40,272 --> 02:14:45,310
Kohouteken historia 
gorde egin nahi al duzu?

1603
02:14:48,580 --> 02:14:52,784
"Zer gertatu zitzaigun, jauna?
Ulertzen al duzu zerbait?"

1604
02:15:00,625 --> 02:15:04,262
1968ko abuztuak 20

1605
02:15:05,597 --> 02:15:08,100
Ez dut gau osoan begirik bildu. 

1606
02:15:10,335 --> 02:15:12,204
Benetan argitaratu behar al du hori?

1607
02:15:12,270 --> 02:15:16,274
Nik ez,
Txekoslovakiar Idazleen Batasunak.

1608
02:15:16,374 --> 02:15:17,642
Eskuizkribuaren zain daude. 

1609
02:15:17,676 --> 02:15:19,845
Egoera ez dago argi,
ondo dakizunez.

1610
02:15:19,878 --> 02:15:21,713
Indar inperialistak
eragin betean ari dira.

1611
02:15:21,780 --> 02:15:24,950
-Arriskua duzu ura…
-…etsaiaren errotara eramateko!

1612
02:15:25,817 --> 02:15:28,553
Lagunduko al didazu?

1613
02:15:30,122 --> 02:15:31,790
Orain ez nago jadanik bakarrik.

1614
02:15:32,157 --> 02:15:34,860
Alderdia bat dator,
eta egia osoa eskatzen du…

1615
02:15:34,993 --> 02:15:35,894
…zailtasun batzuk gorabehera.

1616
02:15:35,961 --> 02:15:38,230
-Ez ahal dugu damutu beharko!
-Agur, laztana. 

1617
02:15:38,230 --> 02:15:43,201
Esango didate: "Nik, zure lekuan, 
ez nukeen aitortuko".

1618
02:15:43,235 --> 02:15:45,303
Oraindik bizirik zergatik nagoen
galdetuko didate. 

1619
02:15:45,303 --> 02:15:46,738
Nahi duten guztia esango dute.

1620
02:15:46,805 --> 02:15:48,140
Baina ez nago jadanik bakarrik.

1621
02:15:48,140 --> 02:15:51,076
Alderdiarekin hitz egiten dut, 
eta gauza bera esaten dugu. 

1622
02:15:57,349 --> 02:16:00,919
<i>1968ko urtarrilean bota
egin zituzten kontserbadoreak…

1623
02:16:00,986 --> 02:16:04,222
<i>…txekoslovakiar alderdi komunistako
buruzagitzatik.

1624
02:16:04,256 --> 02:16:06,424
<i>Aro berri bat hasi zen.

1625
02:16:06,491 --> 02:16:08,326
<i>Herriak berriz hartu zuen hitza…

1626
02:16:08,360 --> 02:16:13,431
<i>…urte isil, pasibo, ezaxolatu 
eta mespretxuzko askoren ondoren. 

1627
02:16:13,498 --> 02:16:15,200
<i>Egina zegoen proba:

1628
02:16:15,233 --> 02:16:20,338
Sozialismoa masen askatasunean 
arraina uretan bezalaxe dago. 

1629
02:16:20,372 --> 02:16:23,842
<i>Baina, Pragara iritsi nintzen 
egunean bertan…

1630
02:16:23,875 --> 02:16:26,545
<i>…ikusi behar izan nuen
neure herria…

1631
02:16:26,545 --> 02:16:33,018
<i>…Varsoviako Ituneko 600.000 gizonek
eta 6.000 tankek inbaditua.

1632
02:18:01,940 --> 02:18:03,608
SESB - ZUENA
CSR - GUREA

1633
02:18:16,021 --> 02:18:19,824
Esnatu, Lenin! 
Breznev erotu egin da!

1634
02:18:30,735 --> 02:18:44,349
Lenin, esnatu!
Erotu egin dira!

1635
02:19:34,566 --> 02:19:37,569
ITZULPENA - AZPITITULUAK:
Jon Muñoz