1
00:00:11,708 --> 00:00:14,208
Jainko ahalguztiduna,

2
00:00:14,750 --> 00:00:17,583
zure esku jartzen naiz bidaia honetan,

3
00:00:17,750 --> 00:00:24,000
zeinari zure ohorez eta
gizonaren hobe beharrez ekin baitiot.

4
00:00:24,208 --> 00:00:27,625
Babes nazazu miseria
eta gaixotasun guztietatik,

5
00:00:27,750 --> 00:00:30,917
Satanengandik
eta espiritu bekatariengandik,

6
00:00:31,000 --> 00:00:36,083
bai eta espirituzko
eta haragizko tentalditik ere.

7
00:00:36,958 --> 00:00:41,500
Etxera onik
iritsiko naizela ziurta ezazu.

8
00:00:43,042 --> 00:00:44,583
Amen.

9
00:01:10,958 --> 00:01:13,708
AKTOREAK

10
00:02:56,292 --> 00:03:00,333
GIDOILARI ETA ZUZENDARIA

11
00:03:22,833 --> 00:03:27,542
Aldameneko konpartimentuko damak
adeitasunez galdetu du

12
00:03:27,708 --> 00:03:31,792
katilukada bat te
hartuko duen harekin apaiz jaunak.

13
00:03:31,958 --> 00:03:34,542
Ez naiz apaiz katolikoa,
baizik eta artzaina.

14
00:03:34,542 --> 00:03:38,083
Alemanez artzaina zara,
eta, polonieraz, apaiza.

15
00:03:38,250 --> 00:03:41,333
Zer desberdintasun dago?

16
00:03:41,750 --> 00:03:46,708
Desberdina da,
baina arrazoi duzu, neurri batean.

17
00:03:47,833 --> 00:03:52,000
Emaiozu nire txartela damari,
emaizkiozu eskerrak, eta esaiozu

18
00:03:52,167 --> 00:03:55,000
bost minutu barru izango nauela han.

19
00:04:07,833 --> 00:04:11,958
"Königsbergeko Elkarte
Biblikoko ordezkaria".

20
00:04:53,458 --> 00:04:56,542
- Aurrera, Irakasle jauna.
- Zer moduz?

21
00:04:57,792 --> 00:05:00,792
Kataryna naiz, Paçeko dukesa.

22
00:05:01,500 --> 00:05:06,458
Nire iloba, Julia Dowghiello.

23
00:05:07,292 --> 00:05:11,875
Eta miss Pamela Lemon,
Juliaren neskamea.

24
00:05:12,375 --> 00:05:14,958
Zer moduz, jauna?

25
00:05:14,958 --> 00:05:16,708
Pozten naiz zuek ezagutzeaz.

26
00:05:16,958 --> 00:05:20,750
Eseri, mesedez.

27
00:05:21,375 --> 00:05:25,417
Eskerrik asko. Oso aspergarria da
bakarrik bidaiatzea.

28
00:05:25,542 --> 00:05:27,875
Klaipedaraino lagunduta etorri gara,

29
00:05:28,042 --> 00:05:31,417
baina itsasoa krudela izan da gurekin.

30
00:05:31,583 --> 00:05:33,792
Tarte ederra egin duzue dagoeneko.

31
00:05:33,958 --> 00:05:36,833
Bai, Londrestik gatoz.

32
00:05:39,917 --> 00:05:43,042
Te nazkagarria
eman ziguten itsasontzian.

33
00:05:43,250 --> 00:05:46,000
Itsasontzi alemana zen.

34
00:05:46,167 --> 00:05:49,458
Badakizu, anderea, alemanek
ez dugu gustu onik tea egiten.

35
00:05:49,583 --> 00:05:52,292
Gure kafea ere ez da ona.

36
00:05:52,458 --> 00:05:58,208
- Jaunak zerbait ahaztu du.
- Zer?

37
00:05:59,875 --> 00:06:01,542
Esnea, ene anderea.

38
00:06:01,708 --> 00:06:05,458
Errusiako tea esnerik gabe
zerbitzatzen da, laztana.

39
00:06:05,583 --> 00:06:12,667
Pozoitu egingo zara.
Esnerik gabeko tea pozoi hutsa da.

40
00:06:12,792 --> 00:06:15,542
Pozoitu egingo naiz. Begira, Pam.

41
00:06:17,167 --> 00:06:19,583
Jauna, egin zerbait.

42
00:06:19,750 --> 00:06:21,958
Ez naiz pozoian aditua,

43
00:06:22,000 --> 00:06:24,583
baina ez dirudi honek
kalterik egingo duenik.

44
00:06:24,750 --> 00:06:27,542
Ingelesen aurreiritzietako bat.

45
00:06:28,208 --> 00:06:32,833
Lituanian kumisa edaten dugun
galdetu zidaten Londresen.

46
00:06:33,000 --> 00:06:36,875
Eta Vilniusen hartz zuriak
kaletik ibiltzen ziren ere bai.

47
00:06:37,042 --> 00:06:41,625
Ez dakite geografiaz, anderea.
Vilnius Ipar Poloan dagoela uste dute.

48
00:06:41,792 --> 00:06:44,833
Beti galdetzen dute
hartz zuriei buruz.

49
00:06:46,333 --> 00:06:49,250
Jaun-andreok,
mugara hurbiltzen ari gara.

50
00:06:49,375 --> 00:06:53,458
Mesedez, prestatu pasaporteak
eta ekipajea aduanan erakusteko.

51
00:06:55,958 --> 00:07:00,250
Eskerrik asko
laguntasunagatik, andereak.

52
00:07:00,417 --> 00:07:03,375
Gu Vilniusen jaitsiko gara.

53
00:07:03,583 --> 00:07:06,292
Nora zoaz zu, Irakasle jauna?

54
00:07:06,458 --> 00:07:10,333
Lituaniari eta Samogitiari buruz
ikertzeko asmoa dut.

55
00:07:10,917 --> 00:07:17,292
Etor zaitez Vilniusera. Jauregian
gonbidatuak hartzen ditut ostegunetan.

56
00:07:17,458 --> 00:07:22,458
Etorri behar duzu, Artzain jauna.
Agian hartz zuri bat ikusiko duzu.

57
00:07:25,167 --> 00:07:28,042
Bat ikusten ari naiz jadanik.

58
00:07:36,083 --> 00:07:38,083
Bikain, Lemon anderea.

59
00:07:38,292 --> 00:07:42,292
Zure herriaren sen onarekiko fedea
itzuliko dizu horrek.

60
00:07:52,667 --> 00:07:55,042
Ijitoa izan nahiko nuke.

61
00:07:55,208 --> 00:07:59,292
Julia, ezin zara benetan ari!

62
00:08:01,542 --> 00:08:05,125
Galdera da: Hartz hori prusiarra,

63
00:08:05,292 --> 00:08:08,042
errusiarra, lituaniarra
edo poloniarra da?

64
00:08:08,208 --> 00:08:12,750
Kosmopolita da, ijitoak bezala.

65
00:08:53,292 --> 00:08:55,625
Hortik dabil

66
00:08:56,083 --> 00:08:58,167
Azarelis.

67
00:09:01,125 --> 00:09:03,875
- Hor bizi da.
- Nor?

68
00:09:04,000 --> 00:09:06,625
Strukis, agure zangomakurra.

69
00:09:06,833 --> 00:09:08,625
Ez dut ulertzen.

70
00:09:08,833 --> 00:09:14,083
- Azarelis, zingira handia.
- Ez izan misteriotsua!

71
00:09:14,208 --> 00:09:18,583
- Hitz egitearen beldur naiz.
- Orduan, ez hitz egin.

72
00:09:19,875 --> 00:09:25,083
Buztanik gabeko lutxo izugarria da.

73
00:09:25,333 --> 00:09:30,458
Jaka alemana dirudi.

74
00:09:30,750 --> 00:09:32,417
Zergatik alemana?

75
00:09:32,583 --> 00:09:37,833
Agurea alemanak bezala
janzten da. Pazurkiewicz bezala.

76
00:09:38,000 --> 00:09:40,583
Pazurkiewicz? Nor da hori?

77
00:09:40,792 --> 00:09:42,833
Beste deabru bat.

78
00:09:43,000 --> 00:09:45,792
Inkuboa omen da.

79
00:09:46,250 --> 00:09:49,792
Ikaragarria, herritik omen dabil.

80
00:09:50,792 --> 00:09:56,792
Nekazariek eramatea lortzen du,
edo bere gurdian etortzen da.

81
00:10:38,833 --> 00:10:42,208
Ez dizut, bada, esan?
Gurpila hautsi digu.

82
00:10:45,125 --> 00:10:48,625
Hor ezkutatu behar dugu.

83
00:11:26,458 --> 00:11:31,292
Herrira joango naiz,
errementariaren bila.

84
00:11:34,375 --> 00:11:37,167
Ez mugitu, aita, itxaron hemen.

85
00:14:02,958 --> 00:14:06,875
Jainko maitea! Deabrua!

86
00:14:11,083 --> 00:14:13,250
Itxaron, gizona!

87
00:15:03,708 --> 00:15:08,750
Konde jaunak bere gelak
eman dizkigu, Irakasle jauna.

88
00:15:08,917 --> 00:15:12,750
Zaldiek ilundu aurretik
zu aurkitzea espero genuen.

89
00:15:12,917 --> 00:15:15,417
Ekaitzak ez die utzi.

90
00:15:15,583 --> 00:15:19,542
Zurekin jan ezin izatea
sentitzen du kondeak, Irakasle jauna.

91
00:15:19,708 --> 00:15:21,417
Migraina du.

92
00:15:21,583 --> 00:15:24,708
Irakasle jaunak ez badu nahi
gelan zerbitza diezaiogun,

93
00:15:24,750 --> 00:15:28,583
Frœber doktorearekin, kondesa
anderearen medikuarekin, afalduko du.

94
00:15:31,417 --> 00:15:35,250
Irakasle jaunak agindurik
eman nahi badu, hemen dago txilina.

95
00:15:35,333 --> 00:15:36,667
Eskerrik asko.

96
00:16:58,958 --> 00:17:00,708
Ekarri starka.

97
00:17:10,375 --> 00:17:16,125
Mediku gisa, Irakasle jauna,
sutsuki gomendatzen dizut starka.

98
00:17:16,167 --> 00:17:21,125
Hau bai likorea!
Berrogei urte barrikan.

99
00:17:21,125 --> 00:17:24,667
Elikadura-kanalarentzako
suspergarri ezin hobea.

100
00:17:24,750 --> 00:17:26,792
Organorik garrantzitsuena.

101
00:17:27,042 --> 00:17:28,875
Zuregatik!

102
00:17:33,458 --> 00:17:35,958
Ez al da zoragarria?

103
00:17:36,083 --> 00:17:38,625
Maiz ondoezten al da Konde jauna?

104
00:17:38,792 --> 00:17:42,292
Bai eta ez, Irakasle jauna.
Haren irteeren araberakoa da.

105
00:17:42,333 --> 00:17:46,417
Osasunaren pertsonifikazioa da,
amarekin alderatuta.

106
00:17:46,417 --> 00:17:51,125
- Kondesa ez dago ondo?
- Egoera txarrean dago.

107
00:17:51,208 --> 00:17:56,125
Baina sendatuko nuke,
baliabiderik banu.

108
00:17:56,667 --> 00:17:59,000
Ze arazo du Kondesa andereak?

109
00:17:59,000 --> 00:18:04,292
San Petersburgoko
medikuntza-aldizkarian kontatuko dut.

110
00:18:04,375 --> 00:18:09,292
- Hain larria da?
- Zoritxarrez, bai.

111
00:18:09,375 --> 00:18:13,208
Duela hogeita hamar urte gaixotu zen.

112
00:18:13,250 --> 00:18:16,875
Ezkondu eta egun gutxira,

113
00:18:16,875 --> 00:18:21,708
hura eta senarra, Konde jaunaren aita,

114
00:18:21,875 --> 00:18:25,417
ehizara joan ziren.

115
00:18:25,417 --> 00:18:28,042
Amazona onak dira
gure dama lituaniarrak.

116
00:18:28,042 --> 00:18:32,625
Kondesak jateari uko egin dio.
Zopa lurrera bota du.

117
00:18:32,625 --> 00:18:34,125
Arraioa!

118
00:18:34,125 --> 00:18:36,375
Deabruak eraman dezala!

119
00:18:36,375 --> 00:18:40,625
Beste noizbait amaituko dut istorioa.

120
00:18:40,625 --> 00:18:43,208
Egin siesta
bazkaldu ondoren, irakasle.

121
00:18:43,208 --> 00:18:46,750
Atseden hartu behar duzu,
lur basati hauetan bidaiatu ondoren.

122
00:19:21,542 --> 00:19:23,583
Norbait dago?

123
00:19:25,333 --> 00:19:27,250
Zer nahi duzu?

124
00:19:56,042 --> 00:20:00,458
Gizon bat zegoen
zuhaitz batetik leihotik begira.

125
00:20:00,458 --> 00:20:03,500
Irakasle jauna nahasi egin da,
zalantzarik gabe.

126
00:20:03,542 --> 00:20:07,375
Ziur naiz, parkean
lapur bat egotearen beldur naiz.

127
00:20:09,417 --> 00:20:12,000
Ezinezkoa, jauna.

128
00:20:15,167 --> 00:20:17,917
Etxeko norbait da, orduan?

129
00:20:19,625 --> 00:20:22,000
Zerbait nahi al du jaunak?

130
00:20:26,042 --> 00:20:28,250
Itxi leihoa.

131
00:21:10,917 --> 00:21:13,458
Barkamena eskatzera nator,
Irakasle jauna,

132
00:21:13,542 --> 00:21:17,667
zu bezalako apopilo bati
hain harrera txarra egiteagatik.

133
00:21:17,708 --> 00:21:21,917
- Szemioth kondea naiz.
- Hara, egun on, jauna.

134
00:21:21,917 --> 00:21:25,958
Nik eskertu behar dizut
zure abegi ona.

135
00:21:26,000 --> 00:21:28,292
Pasatu zaizu buruko mina?

136
00:21:29,125 --> 00:21:34,125
Bai, hurrengo krisira arte.

137
00:21:35,292 --> 00:21:39,917
Minimoki gustora
zaude hemen, barbaro artean?

138
00:21:40,042 --> 00:21:43,625
Bikain nago.

139
00:21:49,625 --> 00:21:51,417
Ezagutu egin nauzu.

140
00:21:52,875 --> 00:21:54,125
Ezagutu?

141
00:21:54,125 --> 00:21:56,708
Atzo bihurrikeriak egiten
harrapatu ninduzun.

142
00:21:56,708 --> 00:22:00,125
O, Konde jauna!

143
00:22:00,250 --> 00:22:04,667
Egun osoa gaizki pasatu nuen,
harrera-gelan giltzapetuta.

144
00:22:05,125 --> 00:22:10,125
Arratsaldean, hobeto nengoenez,
lorategitik paseatu nintzen.

145
00:22:10,125 --> 00:22:12,917
Gelako argia ikustean,
jakin-minak hartu ninduen.

146
00:22:12,917 --> 00:22:16,542
Nire burua aurkeztu behar nuen,
baina egoera hain zen komikoa...

147
00:22:16,542 --> 00:22:18,125
Barkatuko didazu?

148
00:22:18,625 --> 00:22:22,208
Konde jauna, zure izaerari
inbidia baino ezin diot izan.

149
00:22:22,292 --> 00:22:25,458
Barkatuta nago?

150
00:22:25,458 --> 00:22:26,792
Jakina!

151
00:22:30,375 --> 00:22:32,417
Egia al da, Konde jauna, liburutegian

152
00:22:32,458 --> 00:22:35,458
aita Lawickiren
katixima samogitiarra daukazula?

153
00:22:35,542 --> 00:22:38,125
Paçeko dukesak aipatu zidan.

154
00:22:38,833 --> 00:22:42,458
Baliteke. Zatoz, Irakasle jauna.

155
00:22:42,458 --> 00:22:45,542
Ez dut aitaren liburutegia
oso ondo ezagutzen.

156
00:22:45,542 --> 00:22:48,250
Liburu zaharrak
eta bitxikeriak zituen gustuko.

157
00:22:48,583 --> 00:22:53,542
Nik liburu modernoak bakarrik
irakurtzen ditut, baina bilatuko dugu.

158
00:22:57,042 --> 00:23:00,583
Biblia samogitierara
itzultzeko asmoa duzu?

159
00:23:00,625 --> 00:23:04,292
Baina samogitieraz
egiten dutenek ez dakite irakurtzen.

160
00:23:04,750 --> 00:23:06,500
Agian, Konde jauna.

161
00:23:06,500 --> 00:23:10,292
Baina irakurtzen ikasteko
oztoporik handiena libururik eza da.

162
00:23:10,292 --> 00:23:14,250
Testu inprimatua dutenean, irakurri
nahiko dute, eta ikasiko dute.

163
00:23:14,250 --> 00:23:16,292
Basati askori gertatu zaio hori.

164
00:23:17,083 --> 00:23:20,083
Ez naiz herrialde honetako
biztanleez ari.

165
00:23:20,083 --> 00:23:24,417
Kornubieraz zekien azken pertsona
lehengo egunean hil zen.

166
00:23:24,833 --> 00:23:27,208
Alexander von Humboldtek
aitari esan zion

167
00:23:27,208 --> 00:23:30,000
pikotak suntsitutako
tribu baten hizkuntza zekien

168
00:23:30,000 --> 00:23:32,625
bakarra zen loro bat
ezagutu zuela Amerikan.

169
00:23:49,792 --> 00:23:53,875
Libururik arraroenak hemen daude.

170
00:24:10,292 --> 00:24:14,917
Ez da posible! Lawickiren katixima!

171
00:24:15,042 --> 00:24:17,458
Erakarpen-indar misteriotsua.

172
00:24:32,625 --> 00:24:36,750
Mesedez, jo ezazu
liburutegi hau zure lan-gelatzat.

173
00:24:36,750 --> 00:24:38,750
Hemen ez zaituzte molestatuko.

174
00:24:38,833 --> 00:24:43,042
Ez dakit nola adieraz diezazukedan
nire esker ona, Konde jauna.

175
00:25:00,667 --> 00:25:02,083
Nor dabil hor?

176
00:25:03,042 --> 00:25:06,292
Egun on, Irakasle jauna.

177
00:25:06,292 --> 00:25:09,167
Ez dizut sartzen entzun.

178
00:25:09,167 --> 00:25:12,958
Lo geratuko nintzen.

179
00:25:13,000 --> 00:25:16,542
Gau latza izan dut. Ez dit
lo egiten utzi paziente deabruzkoak.

180
00:25:16,542 --> 00:25:19,208
Baina aurkitu dut erremedioa.

181
00:25:19,208 --> 00:25:22,167
Belar-saltzaileak
gauza zoragarriak esaten ditu.

182
00:25:22,167 --> 00:25:26,750
Bai, existitzen ez zela
uste nuen liburu bat aurkitu dut nik.

183
00:25:26,875 --> 00:25:29,083
Zorionak.

184
00:25:33,875 --> 00:25:38,875
Egia da! Ez nuen bukatu
kondesari buruzko istorioa.

185
00:25:38,875 --> 00:25:41,667
Horretarako gela egokia da hau.

186
00:25:47,333 --> 00:25:52,208
Kondea zena
arte-ezagutzaile handia zen.

187
00:25:52,208 --> 00:25:54,958
Behin margolari italiar bat
gonbidatu zuen hona.

188
00:25:54,958 --> 00:25:58,708
Familiaren zorigaiztoei buruz
entzun ondoren,

189
00:25:58,875 --> 00:26:02,000
marrazki batzuk egin zituen gizonak.

190
00:26:02,417 --> 00:26:06,083
Dena ehizan hasi zen.

191
00:26:06,167 --> 00:26:08,542
Hemen ehiza-eraikitzaileak daude.

192
00:26:08,583 --> 00:26:12,000
Kondesa atzean geratu zen,
edo aurreratu egin zituen.

193
00:26:12,083 --> 00:26:15,042
Ez da ondo ikusten.

194
00:26:15,208 --> 00:26:20,500
Bat-batean, kondesaren kosakoa
ziztu bizian joan zitzaion kondeari.

195
00:26:21,458 --> 00:26:24,375
"Jauna", esan zuen negarka,

196
00:26:24,417 --> 00:26:26,417
"hartz batek zure emaztea darama!".

197
00:26:26,458 --> 00:26:28,708
"Nondik?", galdetu zuen kondeak.

198
00:26:28,708 --> 00:26:31,208
"Handik", esan zuen kosakoak.

199
00:26:32,917 --> 00:26:37,500
Kondesaren arrastorik ez.
Zaldia bakarrik zegoen, itota.

200
00:26:37,625 --> 00:26:41,167
Azkenean, eraikitzaile batek
oihukatu zuen: "Hor! Hor!".

201
00:26:41,208 --> 00:26:42,167
Non?

202
00:26:43,000 --> 00:26:43,792
Hemen.

203
00:26:46,250 --> 00:26:49,792
- Zer egin nahi zuen hartzak?
- Irentsi.

204
00:26:49,958 --> 00:26:53,500
Kondearen arkabuz-eramailea,
alferrontzi bilaua,

205
00:26:53,583 --> 00:26:57,500
hain mozkor zegoen, ezen ez baitzituen
untxiak eta oreinak bereizten.

206
00:26:57,542 --> 00:26:59,375
Orduan, karabinaz tiro egin zuen,

207
00:26:59,375 --> 00:27:02,542
balak animaliari edo emakumeari
emango zion jakin gabe.

208
00:27:02,583 --> 00:27:03,917
Nori eman zion?

209
00:27:04,375 --> 00:27:10,750
Hartzari. Ez dago mozkorrak
bezalakorik gauza horietarako.

210
00:27:10,750 --> 00:27:12,000
Zer gertatu zen?

211
00:27:12,000 --> 00:27:15,625
Oso atzamarkatuta zegoen kondesa.

212
00:27:15,667 --> 00:27:19,500
Konorterik gabe, baina bizirik.

213
00:27:19,542 --> 00:27:25,250
Eraman egin zuten, eta bere senera
etorri zen, baina arrazoia joana zen.

214
00:27:26,083 --> 00:27:30,042
Lau medikuri
deitu zioten, azter zezaten.

215
00:27:30,083 --> 00:27:33,333
Kondesa haurdun zegoela esan zuten,

216
00:27:33,875 --> 00:27:38,542
eta, ziur aski, erditzea
krisi onuragarria izango zela.

217
00:27:39,042 --> 00:27:45,667
Bederatzi hilabete geroago,
mutil osasuntsu batez erditu zen.

218
00:27:45,833 --> 00:27:49,042
Baina, eta krisi onuragarria? Ezer ez!

219
00:27:49,042 --> 00:27:51,500
Amorrua areagotu zitzaion.

220
00:27:51,542 --> 00:27:53,667
Kondeak semea erakutsi zion.

221
00:27:53,708 --> 00:27:58,542
"Hil ezazue! Hil ezazue piztia",
esan zuen negarka gizagaixoak.

222
00:27:59,542 --> 00:28:03,708
Gutxikgatik ez zion
berak bihurritu lepoa.

223
00:28:03,833 --> 00:28:06,042
Harez geroztik dago horrela.

224
00:28:10,375 --> 00:28:16,792
Baina, normalean, ez dizkiegu
marrazki hauek bisitariei erakusten.

225
00:28:17,292 --> 00:28:21,667
Beraz, ez nazazu salatu,
Irakasle jauna.

226
00:28:28,125 --> 00:28:32,000
Arrakasta opa dizut zure ikasketetan.

227
00:29:31,667 --> 00:29:38,875
Nondik ateratzen duzue
izotza urteko garai honetan?

228
00:29:38,917 --> 00:29:42,042
Nahiko erraza da.

229
00:29:42,375 --> 00:29:46,250
Neguaren amaieran,

230
00:29:46,292 --> 00:29:51,875
lakuko izotzaren erdia
sotoan gordetzen dugu.

231
00:29:54,000 --> 00:29:59,125
Soto erraldoiak daude
jauregian, Irakasle jauna.

232
00:29:59,167 --> 00:30:04,167
Batzuk misterioz beteta daude.

233
00:30:04,292 --> 00:30:07,583
Ez da hala, Konde jauna?

234
00:30:07,625 --> 00:30:08,917
Agian.

235
00:30:17,833 --> 00:30:21,333
Ikuskizuna dator orain.

236
00:30:22,250 --> 00:30:25,208
Ivan, oiloa!

237
00:30:35,083 --> 00:30:36,750
Paso egingo dut.

238
00:31:07,875 --> 00:31:10,042
- Non, jauna?
- Hor.

239
00:31:22,625 --> 00:31:26,250
- Ez du ihes egingo?
- Ez, Konde jauna.

240
00:31:41,667 --> 00:31:43,542
Ze hegazti da hori?

241
00:31:43,542 --> 00:31:45,083
Belatza.

242
00:31:45,458 --> 00:31:48,000
Accipiter gentilis.

243
00:31:50,542 --> 00:31:53,292
Irakasle, zain gaude.

244
00:32:02,667 --> 00:32:06,583
Adi, jaisten ari da!

245
00:32:25,708 --> 00:32:31,125
Eraman gure laguna betiko lekura.

246
00:32:32,292 --> 00:32:34,458
Eskerrik asko partidagatik.

247
00:32:40,542 --> 00:32:43,750
Bazkarian ikusiko zaituztet.
Bainu bat hartuko dut.

248
00:32:45,750 --> 00:32:49,417
Pozten naiz kondeak ehiza ona izanaz.
Erlaxatu egingo du horrek.

249
00:32:49,458 --> 00:32:52,708
Belatzak ihes egingo zuela uste nuen.

250
00:32:52,708 --> 00:32:56,375
Beldurra baino indartsuagoa
da hiltzeko grina.

251
00:32:57,083 --> 00:33:00,667
Hemen dago
kondearen bitxikeria-bilduma.

252
00:33:00,750 --> 00:33:02,917
"Hausnarketarako santutegia" zeritzon.

253
00:33:02,958 --> 00:33:08,458
Orain apur bat abandonatuta
dago santutegia, ikusten duzunez.

254
00:33:16,250 --> 00:33:20,292
Zer iruditzen zaizu
galeper-familia hau?

255
00:33:22,208 --> 00:33:25,292
Kondeak harrapatu
eta disekatu egin zituen,

256
00:33:25,292 --> 00:33:27,042
hamar urte zituenean.

257
00:33:31,583 --> 00:33:34,042
Bai, azkenean!

258
00:33:34,042 --> 00:33:35,375
Zer da?

259
00:33:35,417 --> 00:33:38,667
Gure arrantzaleek harrapatu zuten
arrano arrantzale bat.

260
00:33:38,750 --> 00:33:41,375
Bere indarra
gehiegi balioetsi zuen arranoak.

261
00:33:41,375 --> 00:33:45,208
Eta bere biktimak ito zuen.

262
00:33:45,333 --> 00:33:47,750
Atzaparrak nonbait iltzatzen direnean,

263
00:33:47,792 --> 00:33:50,042
logika galtzaile ateratzen da.

264
00:33:50,208 --> 00:33:52,125
Pentsatzen dut arrainak

265
00:33:52,333 --> 00:33:54,833
gorpua bizkarrean zeramanean,

266
00:33:55,000 --> 00:33:56,917
historiako zoriontsuena zela.

267
00:33:57,083 --> 00:34:00,708
Lakuko izua zen.

268
00:34:14,083 --> 00:34:17,875
Balada samogitiar bat aipatu zenuen.

269
00:34:18,000 --> 00:34:22,458
Bai, Vilniusen eman zidaten.
Nahiko garrantzitsua dirudi.

270
00:34:22,542 --> 00:34:24,833
Irakurtzen utziko didazu?

271
00:34:24,875 --> 00:34:28,542
Atsegin handiz, zigarro bat
erretzen uzten badidazu.

272
00:34:28,583 --> 00:34:31,292
Jakina, Konde jauna.

273
00:34:32,375 --> 00:34:37,208
Poesia ulertzeko, erre egin behar dut.

274
00:34:40,167 --> 00:34:43,958
<i>Switezeko dontzeila</i> deitzen da.

275
00:34:43,958 --> 00:34:45,375
<i>Switezeko dontzeila.</i>

276
00:34:45,375 --> 00:34:46,750
<i>Switezeko dontzeila</i>, bai.

277
00:34:46,750 --> 00:34:50,708
Berorren gorentasunak nik baino hobeto
daki, pertsonaia historikoa da.

278
00:34:50,750 --> 00:34:55,333
"Nor da neskatxarekin
joan den mutiko ilehori hori?

279
00:34:55,333 --> 00:34:59,500
"Nor dabil Switez lakuko ur urdinetik,
ilargiaren mareekin?

280
00:34:59,542 --> 00:35:02,917
"Mutilak loreak eman dizkio,
eta neskak, baia gorri gozoak.

281
00:35:04,208 --> 00:35:06,542
"Neskak mutikoaren maitea
izan behar du,

282
00:35:06,542 --> 00:35:08,500
"eta, mutilak, neskarena".

283
00:35:08,542 --> 00:35:10,333
Konde jaunak ezagutu egiten du?

284
00:35:10,375 --> 00:35:12,875
Nork eman dizu balada samogitiar hori?

285
00:35:13,125 --> 00:35:17,625
Paçeko dukesarekin
zegoen neskatxa batek.

286
00:35:17,625 --> 00:35:19,333
Dowghiello andereñoak?

287
00:35:19,833 --> 00:35:23,500
Julia zoroa...

288
00:35:23,500 --> 00:35:27,125
Miçkiewiczen balada ederretako bat
eman dizu.

289
00:35:27,542 --> 00:35:32,042
Eta nik samogitiar original gisa
argitaratu nahi nuen...

290
00:35:32,875 --> 00:35:37,458
Orduan, Julia andereñoa
ezagutzen duzu? Zer iruditzen zaizu?

291
00:35:37,500 --> 00:35:39,875
Oso atsegina da.

292
00:35:39,875 --> 00:35:41,542
Eta oso polita.

293
00:35:41,708 --> 00:35:48,000
Azala izugarriki zuria du.

294
00:35:48,000 --> 00:35:50,917
Bai, elurra bezain zuria...

295
00:35:51,583 --> 00:35:53,958
Eta hura bezain hotza!

296
00:36:56,250 --> 00:36:57,958
Atera ezazue.

297
00:36:59,167 --> 00:37:02,167
Irakasle jauna, itxaron!

298
00:37:06,625 --> 00:37:08,625
Begiratu nahi al zenuke?

299
00:37:09,875 --> 00:37:13,875
Ez izan beldurrik, ez du
atzerritarrengan arretarik jartzen.

300
00:37:14,083 --> 00:37:15,375
Ez.

301
00:37:16,083 --> 00:37:18,375
Ez dut tartean jarri nahi.

302
00:37:18,542 --> 00:37:24,167
Ez dut uste hidropatiak
mina arinduko dionik,

303
00:37:24,167 --> 00:37:28,333
baina agian zientzia medikoari
mesede egingo dio esperimentuak.

304
00:37:42,792 --> 00:37:46,250
Bitxia da emakume hauei
tratamendua hainbeste gustatzea.

305
00:37:46,917 --> 00:37:50,000
Agian, erritu magikoa dela uste dute.

306
00:37:52,750 --> 00:37:57,917
<i>Zilarrezko arraina,</i>

307
00:37:58,125 --> 00:38:03,292
<i>nork arrantzatuko zaitu?</i>

308
00:38:03,500 --> 00:38:08,250
<i>Urrezko arraina,</i>

309
00:38:08,500 --> 00:38:13,833
<i>nork egingo dizu tiro?</i>

310
00:38:14,042 --> 00:38:15,833
Ideia bat.

311
00:38:15,958 --> 00:38:19,667
Zer deritzozu eutanasiari, aita?

312
00:38:33,542 --> 00:38:37,417
Berriz busti beharko dut.

313
00:38:39,917 --> 00:38:41,292
Hel iezaiozue!

314
00:39:03,083 --> 00:39:05,333
Zoranyren txakurrak, jauna.

315
00:39:05,542 --> 00:39:07,833
Txakurretan aditua zara,
Irakasle jauna?

316
00:39:07,833 --> 00:39:09,708
Ez asko, jauna.

317
00:39:14,917 --> 00:39:18,917
- Onak izango dira. Zain itzazue.
- Bai, jauna.

318
00:39:48,458 --> 00:39:52,458
Ikusi duzu txakur horien beldurra.

319
00:39:52,625 --> 00:39:55,292
Zergatik dira animaliak nire beldur?

320
00:39:55,458 --> 00:40:00,625
Erabilgarriak zaizkizulako bakarrik
nahi dituzula sentitzen dute, agian.

321
00:40:00,708 --> 00:40:03,833
Baliteke...
Ez zaizkit animaliak gustatzen.

322
00:40:03,917 --> 00:40:05,750
Ez dute gizakiek baino gehiago balio.

323
00:41:15,167 --> 00:41:17,167
Hau bai zuhaitz arraroa.

324
00:41:18,125 --> 00:41:21,250
Jendea sakrifikatzen zuten hemen.

325
00:41:21,292 --> 00:41:25,375
Erlijio guztiak dira susmagarriak.

326
00:41:25,375 --> 00:41:28,042
Ez dut uste dokumentatuta dagoenik.

327
00:41:28,042 --> 00:41:30,375
Nik ez nuke zalantzarik izango.

328
00:41:31,042 --> 00:41:36,167
Hemen egiten zituzten
errituak sorginek eta igorleek.

329
00:41:41,208 --> 00:41:44,667
Ene jaunok,

330
00:41:44,708 --> 00:41:47,208
Jainkoaren izenean,

331
00:41:47,375 --> 00:41:50,208
gauza sakratu guztien izenean,

332
00:41:50,375 --> 00:41:53,333
mesedez, egidazue karitatea.

333
00:41:53,542 --> 00:41:55,583
- Nor da?
- Orain ikusiko duzu.

334
00:42:04,417 --> 00:42:10,583
Emaidazue edalontzi bat vodka
erosteko dirua,

335
00:42:11,167 --> 00:42:16,708
gorputz gaixoa bero dezadan.

336
00:42:16,750 --> 00:42:18,500
Zer egiten duzu hemen?

337
00:42:18,500 --> 00:42:20,625
Ene anderea, ez duzu hori jango, ezta?

338
00:42:20,708 --> 00:42:23,542
Ene jauna,

339
00:42:23,583 --> 00:42:28,500
pobreok Jainko zintzoak
ematen digun guztia jaten dugu.

340
00:42:28,500 --> 00:42:30,958
Lituaniarrok sabela
latorriz forratua dugu.

341
00:42:31,042 --> 00:42:32,917
Ez dastatu agaricus necatorra.

342
00:42:32,958 --> 00:42:36,375
Kontuz.

343
00:42:36,375 --> 00:42:39,083
Gordeta daude...

344
00:42:44,542 --> 00:42:48,042
Pirkuns! Pirkuns!

345
00:42:57,167 --> 00:43:02,417
Hona eszena kostunbrista:
sorgina sugea xarmatzen.

346
00:43:02,625 --> 00:43:05,333
Etorkizuna iragartzea nahi duzu?

347
00:43:05,375 --> 00:43:10,458
Dowghiellytarren gazteluan zerbait
lortuko duzun esango dizut.

348
00:43:10,500 --> 00:43:12,375
Sorgina, ezagutu egiten nauzu.

349
00:43:12,667 --> 00:43:16,542
Jaunari nahi ez dakiola.
Sugeak ezagutzen zaitu.

350
00:43:19,292 --> 00:43:27,667
Esan dit uso zuria ez dela zuretzat.

351
00:43:38,083 --> 00:43:40,833
Badakizu armak erabiltzen,
behar izanez gero?

352
00:43:42,208 --> 00:43:44,542
Nahi adina otso
eta hartz ditugu hemen.

353
00:44:19,875 --> 00:44:24,542
Zorte handia duzu,
edo atso hori benetako sorgina da.

354
00:44:24,875 --> 00:44:27,500
Ohiz kanpoko zerbait ikusiko duzu.

355
00:44:29,750 --> 00:44:31,125
Zer da hori?

356
00:44:31,542 --> 00:44:35,417
Uroak. Lituaniako bisonteak.

357
00:44:48,167 --> 00:44:51,958
Piztia eder hori oraindik ere
existitzen da Europan?

358
00:44:54,333 --> 00:44:58,000
Oihan Beltzera joan ziren.

359
00:44:58,625 --> 00:45:03,000
Noble, lehoia, hil egin da.

360
00:45:03,083 --> 00:45:06,583
Errege berria
hautatuko dute animaliek.

361
00:45:14,583 --> 00:45:18,583
Zoaz. Agian,
errege izatea lortuko duzu.

362
00:45:18,667 --> 00:45:23,375
Handia eta sendoa zara.

363
00:45:23,375 --> 00:45:27,208
- Atzaparrak eta hortzak dituzu.
- Zoaz, mula.

364
00:45:28,708 --> 00:45:33,000
- Haien jauna izango zara.
- Ospa! Hil egingo zaitut, bestela!

365
00:45:39,583 --> 00:45:43,208
Agur, piztien errege!

366
00:45:46,208 --> 00:45:47,375
Konde jauna!

367
00:45:51,833 --> 00:45:53,333
Zingira bat da!

368
00:45:56,875 --> 00:45:59,833
Lituaniako basoetan dauden gauzekin

369
00:45:59,875 --> 00:46:02,500
zure filosofiak
ezin du ametsik ere egin.

370
00:46:58,292 --> 00:46:59,167
Ongi etorri.

371
00:46:59,167 --> 00:47:03,500
Une ezin hobean
etorri zara, Szemioth kondea.

372
00:47:03,750 --> 00:47:07,750
Soineko bat
iritsi berri zait Paristik.

373
00:47:08,083 --> 00:47:10,375
Soineko hori
ez du niretzat estreinatu.

374
00:47:26,625 --> 00:47:27,958
Ongi etorri.

375
00:47:30,625 --> 00:47:33,333
Wittenbach irakaslea,
Dowghiello anderea.

376
00:47:34,083 --> 00:47:36,542
Irakasle jauna Juliaz
kexatzera etorri da,

377
00:47:36,542 --> 00:47:38,292
jukutria gaiztoa egin dio, eta.

378
00:47:38,333 --> 00:47:40,083
Umea da, Irakasle jauna.

379
00:47:40,083 --> 00:47:43,042
Barkatu egin behar diozu,
dena aitortu du.

380
00:47:45,250 --> 00:47:46,792
Ez al nago ederra?

381
00:47:47,792 --> 00:47:52,208
Julia, Julia...
Irakasle jauna zutaz kexatu da.

382
00:47:52,250 --> 00:47:56,375
Ezta gutxiago ere. Pozik nago,
zuri eskeri, ikasi dudalako

383
00:47:56,417 --> 00:48:02,167
musa lituaniarra
inoiz baino ederrago birtsortzen dela.

384
00:48:02,208 --> 00:48:04,458
- Barkatuta nago, jauna?
- Oraindik ez.

385
00:48:04,458 --> 00:48:10,208
Vilniusen agindu zenidana
betetzen duzunean barkatuko dizut.

386
00:48:10,333 --> 00:48:11,708
Zer agindu nizun?

387
00:48:11,708 --> 00:48:16,042
Ahaztu egin zaizu?
Zu gogoratzen al zara, miss Lemon?

388
00:48:19,625 --> 00:48:22,833
Ez naiz dantzaren izenaz gogoratzen.

389
00:48:22,833 --> 00:48:24,917
Rusalka!

390
00:48:24,958 --> 00:48:28,708
Eta behar dudan gizona hemen daukat.

391
00:48:30,708 --> 00:48:34,042
Espero dut Juliak
bere okerra zuzentzea.

392
00:48:40,208 --> 00:48:41,958
Pamela, <i>allegro presto</i>.

393
00:48:42,292 --> 00:48:46,708
Kondea! Dantzatu egin behar duzu,
etnografiaren hobe beharrez.

394
00:48:47,083 --> 00:48:48,625
Koreografia.

395
00:48:48,625 --> 00:48:50,792
Irakasle jauna ez da koreografoa, ama.

396
00:48:51,833 --> 00:48:55,458
Folklore primitiboan
dago interesatuta.

397
00:48:55,542 --> 00:48:58,000
Nekazariek bezala dantzatuko dugu.

398
00:48:58,000 --> 00:49:00,958
Rusalka bat naiz, uretako ninfa.

399
00:49:01,042 --> 00:49:02,833
Gure basoak edertzen dituzten

400
00:49:02,875 --> 00:49:05,250
ur beltzezko putzu guztietan dago bat.

401
00:49:05,250 --> 00:49:06,250
Ez hurbildu.

402
00:49:06,792 --> 00:49:11,250
Uste dut jotzeko gai izango naizela,
baina doinu barbaroa da.

403
00:49:12,042 --> 00:49:13,667
Dena prest dago.

404
00:49:40,667 --> 00:49:45,458
Sirena urgaineratu egin da,

405
00:49:46,375 --> 00:49:48,583
arrantzaleari hurbildu zaio,

406
00:49:49,000 --> 00:49:51,208
eta liluratzen hasi da.

407
00:49:51,833 --> 00:49:53,792
Gaztea eta tuntuna da,

408
00:49:53,917 --> 00:49:57,750
erraza da hura xarmatzea.

409
00:51:09,833 --> 00:51:12,458
Hartz batek bezala harrapatu nauzu!

410
00:51:14,167 --> 00:51:16,167
Sentitzen dut.

411
00:51:17,042 --> 00:51:19,208
Gero Uruguayra, itsasontziz.

412
00:51:19,250 --> 00:51:23,417
Uruguay? Oso urruti dago hori.

413
00:51:23,542 --> 00:51:26,292
Zergatik joan zen hain urruti?

414
00:51:26,292 --> 00:51:29,500
Bertako hizkuntza ikasi nuen.

415
00:51:29,542 --> 00:51:34,250
- Arriskutsua izango zen.
- Arriskutsua baino, aspergarria.

416
00:51:34,250 --> 00:51:38,208
Behin, bidea galdu genuen,
eta astebete pasatu genuen jan gabe.

417
00:51:38,208 --> 00:51:42,458
Gautxoek egiten zutena
egin behar izan nuen.

418
00:51:42,583 --> 00:51:46,000
Nire zaldiari zaina ireki nion,
eta odola edan nuen.

419
00:51:46,042 --> 00:51:50,333
- Zer iruditu zitzaizun?
- Moralki nazkagarria.

420
00:51:50,333 --> 00:51:52,292
Baina on egin zidan.

421
00:51:52,292 --> 00:51:55,167
Eta hari esker nago orain hemen jaten.

422
00:51:55,333 --> 00:51:57,958
Bordele-zaporea al zuen?

423
00:51:58,125 --> 00:52:00,875
Ez, odola gozoagoa da.

424
00:52:00,917 --> 00:52:03,208
Eta nondik
odolustu beharra dago zaldia?

425
00:52:18,583 --> 00:52:23,708
- Belarrien atzetik, uste dut.
- Ados.

426
00:52:23,917 --> 00:52:26,667
Konde jauna zaldi-odolaz ari da.

427
00:52:27,167 --> 00:52:30,000
Bai, belarri atzetik.

428
00:52:31,250 --> 00:52:33,375
Andereak egongelan daude.

429
00:53:30,542 --> 00:53:31,833
Gabon, jaunok.

430
00:53:41,333 --> 00:53:45,292
Ikusten duzun bezala,
gure zibilizazioa espartarra da.

431
00:53:45,750 --> 00:53:48,583
Uruguayn lurrean
egin behar izan nuen lo.

432
00:53:48,708 --> 00:53:52,500
Bai, han basatiagoak dira.

433
00:54:04,708 --> 00:54:08,375
Zer deritzozu Juliari?
Itxura ona hartu diozu?

434
00:54:09,333 --> 00:54:12,458
Xarmagarria iruditzen zait.

435
00:54:12,833 --> 00:54:17,083
Bai, baina hain da pinpirina!

436
00:54:21,875 --> 00:54:26,458
Kapitaintxo ilehori hori
benetan gustatzen zaiola uste duzu?

437
00:54:26,542 --> 00:54:29,417
Landa-laguntzailea?
Zer dakit ba nik!

438
00:54:31,042 --> 00:54:33,875
Ergela da... Emakumeei
gustatuko zaie, beraz.

439
00:54:34,750 --> 00:54:36,917
Oker zaudela uste dut, Konde jauna.

440
00:54:37,542 --> 00:54:39,667
Egia esatea nahi duzu?

441
00:54:41,792 --> 00:54:45,833
Szemioth kondearen gustuko
izan nahi du Julia andereñoak,

442
00:54:46,042 --> 00:54:49,750
ez armadako
landa-laguntzaileen gustuko.

443
00:54:53,708 --> 00:54:57,333
Ez zait gustatzen armarik
hurbil izatea, lo egiten dudanean.

444
00:54:58,500 --> 00:55:00,125
Behin,

445
00:55:00,292 --> 00:55:03,375
pistolaz tiro egin nuen,
lotan nengoenean.

446
00:55:03,625 --> 00:55:05,250
Ia gelakidea hil nuen.

447
00:55:13,292 --> 00:55:16,917
Mesedez, gordeko duzu
giltza bihar arte?

448
00:55:25,167 --> 00:55:27,708
Lo egiteko ordua.

449
00:55:45,917 --> 00:55:49,833
- Gabon.
- Gabon.

450
00:58:08,792 --> 00:58:11,375
Agian gaixo dago.

451
00:58:11,792 --> 00:58:14,000
Amets ikaragarriak izan zituen.

452
00:58:14,042 --> 00:58:16,083
Agian, lo-ibiltaria da.

453
00:58:16,125 --> 00:58:18,958
Arriskutsua izan daiteke,
egoera horretan.

454
00:58:18,958 --> 00:58:22,333
Agian amarengandik oinordetu du.

455
00:58:22,375 --> 00:58:26,458
Baina pertsona zentzuduna
eta ikasia da kondea.

456
00:58:26,500 --> 00:58:30,667
Ados, jauna,
baina arraro jokatzen du maiz.

457
00:58:30,833 --> 00:58:33,292
Batzuetan, hainbat egunez
gaixotzen da.

458
00:58:33,375 --> 00:58:35,625
Maiz, gauez ateratzen da.

459
00:58:36,333 --> 00:58:41,958
Liburu arraroak irakurtzen ditu,
metafisikari, fisiologiari buruz...

460
00:58:42,042 --> 00:58:47,292
Zer dakit ba nik.
Denbora-galtze hutsa.

461
00:58:47,708 --> 00:58:51,833
Badakizu zer behar duen?
Orain erakutsiko dizut.

462
00:59:07,250 --> 00:59:09,458
Ez atera zaratarik.

463
00:59:14,000 --> 00:59:15,625
Ikusi zuk zeuk.

464
00:59:19,083 --> 00:59:21,042
Onak, ezta?

465
00:59:21,333 --> 00:59:23,000
Ez al dizu lotsik ematen?

466
00:59:23,083 --> 00:59:25,625
Ez al dira ederrak?

467
00:59:25,875 --> 00:59:31,625
Printzesak bezala, biluzik daudenean.

468
00:59:35,833 --> 00:59:37,667
Ez egin ihes!

469
00:59:46,000 --> 00:59:49,000
Ez jarri horrela, gizona.

470
00:59:49,083 --> 00:59:52,000
Ez dute ikusi nork izutu dituen.

471
00:59:56,208 --> 01:00:00,167
Gure baliaezinaz esan nahi nuena da

472
01:00:00,333 --> 01:00:02,958
Herkulesek Hebe behar duela.

473
01:00:03,292 --> 01:00:06,792
Sinetsidazu, horietako edozein

474
01:00:06,958 --> 01:00:10,375
egongo litzateke
jauna entretenitzeaz harro.

475
01:00:10,583 --> 01:00:11,583
Begira!

476
01:00:12,917 --> 01:00:14,833
Ez du maitalerik,

477
01:00:14,958 --> 01:00:17,083
ez da ezkondu.

478
01:00:17,375 --> 01:00:19,458
Oker dago.

479
01:00:20,167 --> 01:00:23,917
Sendagai bat behar du.

480
01:00:24,417 --> 01:00:29,250
Nik bere adina nuenean...
Deabruak eraman nazala, Irakasle!

481
01:00:54,792 --> 01:01:00,333
Zure materialismo zakarrak
izugarri harritzen nau.

482
01:01:00,458 --> 01:01:02,792
Horrela muturra sartzea
lotsagarria da.

483
01:01:06,458 --> 01:01:10,375
Baina, agian, arrazoi duzu,
medikuntza-ikuspuntu batetik.

484
01:01:10,625 --> 01:01:15,250
Espero dut Szemiothek
merezi duen neska aurkitzea.

485
01:01:16,333 --> 01:01:19,583
Mesedez, ez dezagun
honi buruz gehiago hitz egin.

486
01:01:40,250 --> 01:01:41,667
Nor da?

487
01:01:41,833 --> 01:01:45,500
- Kondea.
- Erori egingo da.

488
01:01:46,083 --> 01:01:48,208
Salto egingo du.
Burutik jota dago.

489
01:02:30,167 --> 01:02:33,750
Esan, artzaina. Gustatzen zaizu
gure altxor historikoa?

490
01:02:33,958 --> 01:02:35,667
Izutu egin nauzu, jauna.

491
01:02:37,167 --> 01:02:39,208
Zu erortzearen beldur nintzen.

492
01:02:39,333 --> 01:02:44,042
Landa ikusten ari naiz.
Ibiltzen ikusi zaitut.

493
01:02:44,417 --> 01:02:47,875
Mailak zenbatu dituzu? 113.

494
01:02:48,333 --> 01:02:53,750
Nola azaltzen duzu
naturaren dualtasuna edo bikoiztasuna?

495
01:02:53,792 --> 01:02:55,583
Zer esan nahi duzu?

496
01:02:56,292 --> 01:03:00,375
Goian egonda, ez duzu izan,
aldi berean, salto egiteko tentaldia,

497
01:03:00,375 --> 01:03:03,083
eta guztiz kontrako izu-ikara?

498
01:03:03,167 --> 01:03:05,583
Kausa guztiz fisikoekin
azal daiteke hori.

499
01:03:05,583 --> 01:03:08,667
Goranzko ibilaldi baten ondoren
sentitzen dugun nekeak

500
01:03:08,792 --> 01:03:12,625
burmuinerako odol-jarioa eragiten du.

501
01:03:12,833 --> 01:03:14,833
Utz dezagun odola, doktore.

502
01:03:14,958 --> 01:03:18,292
Beste adibide bat.
Kargatutako suzko arma bat daukazu.

503
01:03:18,292 --> 01:03:23,083
Zure laguna han dago. Buruan bala bat
sartzeko ideia bururatzen zaizu.

504
01:03:23,292 --> 01:03:26,000
Hilketa izugarri gorroto duzu,

505
01:03:26,042 --> 01:03:27,375
baina ideia izan duzu.

506
01:03:38,417 --> 01:03:42,250
Uste dut zure pentsamendu guztiak
idatziko balituzte,

507
01:03:42,417 --> 01:03:48,708
edozein epailek espetxera
edo eroetxera bidaliko zintuzkeela.

508
01:03:49,958 --> 01:03:54,792
Inoiz ez dut inor hiltzeko
ideia izan, konde maitea,

509
01:03:55,333 --> 01:04:00,458
baina izango banu, ez al litzateke
arrazoia hor egongo ideia baztertzeko?

510
01:04:00,500 --> 01:04:03,833
Horretarako hausnartu egin behar duzu.

511
01:04:04,000 --> 01:04:08,083
Hau da, denbora eta odol hotza
behar dituzu. Beti al ditugu biak?

512
01:04:10,208 --> 01:04:13,500
Aizue, hontzak,

513
01:04:14,000 --> 01:04:16,833
hontz handiak, beleak!

514
01:04:17,583 --> 01:04:19,833
Ez dugu errukirik izan behar!

515
01:04:20,000 --> 01:04:22,583
Lehenengo, janaririk gabe
geratuko gara.

516
01:04:22,792 --> 01:04:24,875
Eta janaririk ez dugunean,

517
01:04:25,042 --> 01:04:28,167
haragirik gabe geratuko gara,

518
01:04:28,417 --> 01:04:33,333
hezurrak nabarmendu arte.

519
01:04:36,708 --> 01:04:40,000
Hau txori-koruak esaten du.

520
01:04:41,042 --> 01:04:43,208
Bai, badakit.

521
01:04:43,625 --> 01:04:46,167
Zergatik deitzen da <i>Arbasoak</i>?

522
01:04:46,250 --> 01:04:49,458
Gure hildako arbasoen omenez

523
01:04:49,542 --> 01:04:53,583
egiten dugun
oroitzapeneko errituaren izena da.

524
01:04:53,583 --> 01:04:56,750
Ohitura paganoa da, ziur aski.

525
01:04:56,875 --> 01:05:00,667
- Obra hau produzitu nahi duzu?
- Bai.

526
01:05:01,458 --> 01:05:05,333
Gutxienez, saiatu.

527
01:05:05,375 --> 01:05:09,292
Baina, aita zenak

528
01:05:11,083 --> 01:05:14,917
ez zuen antzerkitzat jotzen.

529
01:05:18,708 --> 01:05:21,083
Zer gertatzen da?

530
01:05:21,083 --> 01:05:22,792
Aizu, eta zerbitzariak?

531
01:05:24,208 --> 01:05:25,792
Barkatu.

532
01:05:31,458 --> 01:05:33,042
Zer gertatu da?

533
01:05:33,125 --> 01:05:35,792
Doktoreak haserrea adierazi du.

534
01:05:35,792 --> 01:05:37,500
Musikak traba egiten diola dio.

535
01:05:40,500 --> 01:05:44,208
Aitari ez zitzaion
antzerkia gustatzen.

536
01:05:44,292 --> 01:05:47,500
Aitonak eraiki zuen antzeztoki hau.

537
01:05:47,667 --> 01:05:51,125
Gela hau dantza-aretoa zen.

538
01:05:55,458 --> 01:05:58,792
Ikusten... Saiatu naiz...

539
01:06:20,625 --> 01:06:24,167
Berriz ez jotzeko esan dizut.

540
01:06:25,167 --> 01:06:29,083
Emaidazu!

541
01:06:46,625 --> 01:06:51,042
Joan zure gelara! Etzan!

542
01:09:31,917 --> 01:09:34,208
Sentitzen dut, Irakasle jauna.

543
01:09:35,000 --> 01:09:38,667
Bart, denok
urduritu gintuen haizeteak.

544
01:09:39,333 --> 01:09:41,375
Erreko dugu?

545
01:09:59,958 --> 01:10:02,667
Bat-bateko erabakia hartu izanaz

546
01:10:02,833 --> 01:10:07,708
eta Dowghielly jauregira joan izanaz
damutzen naiz. Dena amaitu da.

547
01:10:07,917 --> 01:10:10,958
Ez dut sekula berriz ikusiko.

548
01:10:12,083 --> 01:10:16,208
Agian, harez maiteminduta
nagoela uste duzu zuk.

549
01:10:16,292 --> 01:10:18,542
Hori da
mediku ergel horrek uste duena.

550
01:10:19,458 --> 01:10:22,625
Ez, ez dut inoiz maite izan.

551
01:10:30,958 --> 01:10:32,667
Dibertitu egiten nintzen.

552
01:10:32,792 --> 01:10:36,708
Haren azal zuria ikusteak
atsegin ematen zidan.

553
01:10:37,708 --> 01:10:41,958
Abegi ona eskertu nahi nizuke.

554
01:10:42,125 --> 01:10:47,375
Baina bihar joan egin behar dut.
Herrialdea apur bat esploratuko dut.

555
01:10:47,542 --> 01:10:50,708
Gero, Königsbergera itzuliko naiz.

556
01:10:50,875 --> 01:10:53,833
Erabilgarriak izan al gara?

557
01:10:55,125 --> 01:10:58,583
Egon zaitez ziur...

558
01:11:00,917 --> 01:11:02,792
Zuk nik baino hobeto dakizu.

559
01:11:42,708 --> 01:11:46,208
<i>Hemen dago! Begira, oraren mingaina!</i>

560
01:11:46,375 --> 01:11:50,250
<i>Katuek biolinista hil zuten.</i>

561
01:11:50,417 --> 01:11:54,250
<i>Bere eskuak eta oinak,</i>
<i>bere bihotza eta eskuak,</i>

562
01:11:54,417 --> 01:11:57,500
<i>mahaiaren azpian lurperatuta daude.</i>

563
01:12:17,708 --> 01:12:21,708
Ez begiratu inoiz arraila batetik,
deabrua atzean egongo da eta.

564
01:12:22,167 --> 01:12:25,958
- Atsotitza da?
- Bai, zaharra.

565
01:12:26,125 --> 01:12:27,792
Idatzi egin behar dut.

566
01:12:27,958 --> 01:12:32,958
Nola da beste atsotitz hori?
"Miszka su Lokiu, abu du tokiu".

567
01:12:32,958 --> 01:12:35,333
Hartza eta Lokis gauza bera da.

568
01:12:35,833 --> 01:12:41,333
Zer esan nahi du "Lokis"-ek?

569
01:12:41,333 --> 01:12:42,833
Hartza.

570
01:12:42,958 --> 01:12:47,167
Batzuek"Miszka" esaten dute,
beste batzuek, "Lokis",

571
01:12:47,333 --> 01:12:49,667
eta beste batzuek "hartza".

572
01:12:50,500 --> 01:12:51,792
Eroez ari direnean.

573
01:12:56,083 --> 01:12:58,958
Hau ere dantza zaharra da.

574
01:14:20,083 --> 01:14:22,708
Konde jaunaren gutuna.

575
01:14:23,000 --> 01:14:27,708
Hiru herritan bilatu zaitugu.
Zalgurdia zain dago.

576
01:14:45,750 --> 01:14:47,417
Orduan,

577
01:14:49,583 --> 01:14:51,625
gertatu egin da.

578
01:15:08,583 --> 01:15:10,542
Arrazoi nuen!

579
01:15:10,917 --> 01:15:16,292
Bi ezkontza izango ditugu.
Katolikoa abenduaren ondoren.

580
01:15:16,708 --> 01:15:20,333
Orain zuk ezkonduko dituzu,
erritu ebangelikoaz.

581
01:15:20,333 --> 01:15:21,667
Gazteluko kaperan.

582
01:15:21,833 --> 01:15:25,250
Dirudienez, ezkongaiak presa du!

583
01:15:25,333 --> 01:15:27,458
Familiako afaria egingo dugu,

584
01:15:28,208 --> 01:15:32,958
eta, gero, ezkontza handia
egingo dugu Gabonetan!

585
01:16:14,417 --> 01:16:17,208
Hartza, hartza!

586
01:16:17,417 --> 01:16:20,833
Fusilak! Egin tiro!

587
01:16:23,042 --> 01:16:26,542
Emakumea eramango du!

588
01:16:29,083 --> 01:16:31,292
Hil ezazue!

589
01:17:47,125 --> 01:17:48,500
Lagun maiteak,

590
01:17:48,750 --> 01:17:56,250
Jaunaren aurrean
ezkontza santuan uztartzen zaituztet.

591
01:17:56,958 --> 01:17:59,250
Bizitza berria hasiko duzue.

592
01:17:59,417 --> 01:18:04,292
Gaztaroko dibertsio
eta alaitasunik gabeko bizitza,

593
01:18:04,458 --> 01:18:09,167
betebehar serio
eta proba gogorrez betea.

594
01:18:10,042 --> 01:18:12,792
Jainkoak, sorkuntza guztien jaunak,

595
01:18:12,875 --> 01:18:14,958
zain zaitzatela.

596
01:19:26,000 --> 01:19:30,833
Jaun maiteok, egun handi honetan
amnistia emango dut.

597
01:19:31,167 --> 01:19:33,667
Danilka, ireki kaiola.

598
01:19:42,042 --> 01:19:44,875
Presoak askatuko ditut.

599
01:20:04,708 --> 01:20:05,750
Jainko maitea!

600
01:20:10,208 --> 01:20:14,833
Paralisiak eraso zaitzala!
Zizareek jan zaitzatela!

601
01:20:16,458 --> 01:20:21,500
Ez dakizu norekin
ari zaren, piztia basatia!

602
01:20:27,167 --> 01:20:29,167
Bai eskergabea...

603
01:20:45,042 --> 01:20:49,375
Neskamea itoko dut.

604
01:20:49,375 --> 01:20:52,000
Kondesari balkoira ateratzen utzi dio.

605
01:20:52,125 --> 01:20:54,708
Festa zapuztu du.

606
01:20:54,708 --> 01:20:56,875
A, horregatik izan da?

607
01:20:57,333 --> 01:21:02,500
Uste nuen zaplaztekoa
izan zela. Eta, zergatik?

608
01:21:02,792 --> 01:21:07,333
Ohitura da hemen.
Trikimailu legala, badakizu.

609
01:21:07,333 --> 01:21:10,750
Balizko dibortzio batean
erabiltzeko aitzakia.

610
01:21:10,750 --> 01:21:13,833
- Nazkagarria!
- Lagun maiteak,

611
01:21:14,250 --> 01:21:17,708
kondesa maitea,
orain emakume ezkondua,

612
01:21:17,875 --> 01:21:22,208
utziguzu, azkeneko aldiz,
neskatzat jotzen,

613
01:21:22,375 --> 01:21:28,708
eta jostailu hau oparitzen.
Petersburgotik ekarri dugu.

614
01:21:31,417 --> 01:21:35,750
Hau bai hartz polita.

615
01:21:44,333 --> 01:21:46,333
Lepoa hautsi zaio.

616
01:21:51,792 --> 01:21:55,292
Ez egin negarrik, laztana.
Beste bat erosiko dizut.

617
01:22:36,208 --> 01:22:38,542
- Nor da?
- Ni naiz.

618
01:22:39,208 --> 01:22:40,833
A, zu zara...

619
01:22:44,250 --> 01:22:46,375
Aurrera.

620
01:22:57,958 --> 01:23:00,583
Zuk ere ezin duzu lorik egin?

621
01:23:03,250 --> 01:23:05,417
Gau arraroa da.

622
01:23:07,583 --> 01:23:10,958
Nabaritu duzu baretasuna?

623
01:23:12,625 --> 01:23:16,417
Bai, haizea gelditu da.

624
01:23:16,958 --> 01:23:18,583
Lehen elurra dugu.

625
01:23:20,000 --> 01:23:24,000
Eztei-gau lasaia.

626
01:23:27,833 --> 01:23:29,542
Joka dezagun partida bat.

627
01:23:53,458 --> 01:23:56,083
Kondesa urduri egongo da.

628
01:23:56,917 --> 01:24:01,375
Ohera lotu dugu.

629
01:24:20,833 --> 01:24:23,417
- Zain nago.
- Jainko maitea!

630
01:24:24,750 --> 01:24:27,583
- Zer gertatu da?
- Zerbait erori da.

631
01:24:38,583 --> 01:24:40,083
Haluzinatzen ari zara.

632
01:24:43,583 --> 01:24:45,292
Egin dezagun lo.

633
01:24:51,292 --> 01:24:52,750
Gabon.

634
01:25:59,417 --> 01:26:01,542
Barkatu, jaunok.

635
01:26:08,583 --> 01:26:11,458
Etorri, goian zerbait
gertatu dela dirudi.

636
01:26:48,208 --> 01:26:51,333
Konde jauna, ireki.

637
01:26:51,625 --> 01:26:55,917
- Ez dago beste irteerarik?
- Ez. Konde jauna!

638
01:26:56,292 --> 01:26:58,458
Zerbait gertatu da?

639
01:27:00,167 --> 01:27:03,500
Lorategitik ikusi dut
leihoa irekita dagoela.

640
01:27:03,750 --> 01:27:05,833
Atea bortxatu behar dugu.

641
01:27:07,042 --> 01:27:10,042
Konde jauna, ireki atea!

642
01:27:10,583 --> 01:27:14,292
Julia, esan zerbait!

643
01:27:15,958 --> 01:27:18,458
Konde jauna, ireki atea!

644
01:27:18,917 --> 01:27:21,833
- Julia, ireki.
- Ireki atea!

645
01:27:23,167 --> 01:27:29,000
Zer gertatzen da?
Zer gertatu da? Julia!

646
01:27:36,708 --> 01:27:38,167
Hemen!

647
01:28:42,333 --> 01:28:44,792
Zer gertatu da? Utzi pasatzen!

648
01:28:53,500 --> 01:28:56,958
Katilu bat ur eta hesgailuak!

649
01:28:57,458 --> 01:29:01,000
Eta kirurgia-tresneria!

650
01:29:33,083 --> 01:29:37,000
Zauri hau ez du
altzairuzko xafla batek eragin,

651
01:29:37,875 --> 01:29:39,833
hozka da!

652
01:30:20,667 --> 01:30:23,458
Gizon arraroa zara, artzaina.

653
01:30:23,542 --> 01:30:27,333
Badirudi leku honetatik
joatea damutzen duzula.

654
01:30:27,542 --> 01:30:29,833
Batek jakin, agian...

655
01:30:30,042 --> 01:30:34,250
Pozten nau bizitza normalera
bueltatuko naizela jakiteak.

656
01:30:34,417 --> 01:30:36,833
Hiriak, trafikoa, gasezko argiak...

657
01:30:37,042 --> 01:30:41,708
Ez dakit zergatik egon naizen
basamortu honetan hainbeste denbora.

658
01:30:41,833 --> 01:30:44,000
Badakizu,

659
01:30:44,083 --> 01:30:47,375
ziur aski, ergel-talde honek
benetan uste du

660
01:30:47,375 --> 01:30:49,083
kondea hartz bilakatu zela,

661
01:30:49,083 --> 01:30:52,167
emazteari kosk egin ziola,
eta basora ihes egin zuela.

662
01:30:52,458 --> 01:30:58,083
Agian, zauriari buruz
esan nuena gehiegizkoa izan zen.

663
01:30:58,125 --> 01:31:02,292
Agian, maitasunaren berotasunean
kosk egin zion,

664
01:31:02,292 --> 01:31:05,125
konortea galdu zuen,
eta izutu eta ihes egin zuen.

665
01:31:05,208 --> 01:31:07,542
Astebete barru etxean egongo da.

666
01:31:07,542 --> 01:31:12,833
Nonbait egongo da. Ez badu...

667
01:31:13,208 --> 01:31:14,500
Ez badu zer?

668
01:31:14,500 --> 01:31:18,125
Ez badu hark ere
hartz bilakatu dela uste.

669
01:31:18,333 --> 01:31:21,125
Orduan, amaren patu bera
izango du: erotasuna.

670
01:31:21,250 --> 01:31:23,792
Hori ere aurreikusi dut.

671
01:31:24,250 --> 01:31:30,583
Zuk haren egoera ezagutzen zenuen,
eta ez zenion lagundu.

672
01:31:30,583 --> 01:31:32,625
Alderantziz, eromenera eraman duzu.

673
01:31:33,167 --> 01:31:38,792
Ikusten zintudan eta nire buruari
galdetzen nion: "Zergatik egiten du?"

674
01:31:39,417 --> 01:31:42,792
Asper-asper eginda nengoen
basamortu horretan.

675
01:31:44,292 --> 01:31:46,292
Zu bai lotsagabea.

676
01:31:46,292 --> 01:31:50,583
Eta zu koldarra eta hipokrita.
Lagundu al diozu zuk?

677
01:31:50,625 --> 01:31:54,208
Zu erlijio-gizona zara.
Kontsolatu al duzu?

678
01:31:54,250 --> 01:31:57,042
Bai, haien sufirmenduak
dibertitu egiten ninduen.

679
01:31:57,083 --> 01:32:01,708
Gorroto nituelako,
beste guztia bezala. Ni barne.

680
01:32:01,833 --> 01:32:05,500
Mundua simaurtegia iruditzen zait.

681
01:32:05,667 --> 01:32:12,458
Zergatik gorroto zenituen zuk
eta haiek baino hobea zarela uste?

682
01:33:52,083 --> 01:33:55,583
Emaiezu betiko atsedena, Jauna.

683
01:34:41,292 --> 01:34:43,583
Ane Irizar
www.subtitulam.com