1
00:01:30,390 --> 00:01:32,759
Danba!
Eman diot!

2
00:01:45,371 --> 00:01:47,574
Tiro ona!

3
00:01:47,607 --> 00:01:51,144
Kaixo.
Beti dakit non zauden.

4
00:01:51,211 --> 00:01:55,115
-Non zabiltza gaur ehizan?
-Oihanean, ez al duzu ikusten?

5
00:01:55,148 --> 00:01:59,219
-Bai horixe!
-Tigre asko daude, gainera.

6
00:01:59,953 --> 00:02:03,490
-Pare bati tiro egiten ikusi zaitut.
-Tiro egin behar izan diet.

7
00:02:03,523 --> 00:02:06,593
-Gauza izugarriak egiten dituzte.
-A bai?

8
00:02:06,593 --> 00:02:10,396
Bai. Hemen egon ez banintz,
nire tximuari erasoko zioten.

9
00:02:10,396 --> 00:02:12,432
Bai zera!

10
00:02:12,432 --> 00:02:17,070
Lehenengoari tiro egin diodanean,
tximua zuhaitzera igo ahal izan da.

11
00:02:17,070 --> 00:02:19,072
Ikusten? Hor dago.

12
00:02:23,543 --> 00:02:27,013
Gure inguruko zuhaitz guztiak
tximuz beteta daude.

13
00:02:27,013 --> 00:02:29,149
Hala da.

14
00:02:29,149 --> 00:02:32,519
Baina, itxoin pixka bat,
hau ez da tximua.

15
00:02:32,519 --> 00:02:33,553
Nola ez, ba?

16
00:02:33,553 --> 00:02:37,090
Tximinoa delako.
Orangutana da. 

17
00:02:37,090 --> 00:02:42,095
O-ran…?
Rango deituko diot.

18
00:02:42,695 --> 00:02:45,431
Nik ere Rango deituko nioke,
zu banintz.

19
00:02:45,465 --> 00:02:47,167
-Tximinoak ez dira tximuak?
-Ez, ez.

20
00:02:47,167 --> 00:02:50,470
Tximuek buztan luzea dute.
Tximinoek ez dute buztanik.

21
00:02:50,503 --> 00:02:52,839
Ikusten?
Ez du buztanik.

22
00:02:55,341 --> 00:02:58,077
Zer da hobea,
tximua izatea edo tximinoa?

23
00:02:58,278 --> 00:03:03,082
Tximinoa! Bizkorragoak dira.
Gure antzekoagoak.

24
00:03:03,082 --> 00:03:04,184
Zure antzekoagoak?

25
00:03:05,218 --> 00:03:07,887
Bion antzekoagoak.

26
00:03:07,954 --> 00:03:12,358
"Oran"ek gizakia esan nahi du.
"Gutan"ek, berriz, basoa.

27
00:03:12,358 --> 00:03:17,096
Natiboek orangutan deitzen diote,
alegia, Basoko Gizakia.

28
00:03:17,130 --> 00:03:18,765
Noizbait gizaki izango ziren,
agian.

29
00:03:18,831 --> 00:03:21,968
Agian, bai,
baina ez dut uste.

30
00:03:22,035 --> 00:03:24,771
Maskota onak dira gaztetan.

31
00:03:24,771 --> 00:03:26,706
Ikusi al duzu inoiz
benetakoren bat?

32
00:03:26,706 --> 00:03:29,475
Bai. Maskotatzat haietako bat zeukan
mutiko bat ezagutu nuen.

33
00:03:29,475 --> 00:03:32,745
-Nik ezagutzen al dut?
-Ez, bere herrian ezagutu nuen.

34
00:03:32,779 --> 00:03:37,417
-Non bizi da?
-Hemendik urruti-urruti!

35
00:03:37,617 --> 00:03:41,754
Hau bezalako oihan sarri batean.

36
00:03:42,989 --> 00:03:45,992
-Eta nola zuen izena?
-Bin deitzen zioten.

37
00:03:46,025 --> 00:03:47,827
Eta nola zuen tximuak izena?

38
00:03:47,860 --> 00:03:51,864
Gogoratu, ez zen tximua.
Orangutana zen.

39
00:03:51,864 --> 00:03:55,235
Orduan, Rango zuen izena,
nire tximuak bezala.

40
00:03:55,268 --> 00:03:56,536
Jakina.

41
00:03:56,569 --> 00:04:00,506
Zer ari zen mutila oihanean?
Tigre ehizan, ni bezala?

42
00:04:00,506 --> 00:04:03,309
Ez, ehizan ikasten ari zen.

43
00:04:03,343 --> 00:04:05,445
Baina Ali, haren aita,
hura ehiztaria zen.

44
00:04:05,511 --> 00:04:07,647
Etengabe ari zen tigreak hiltzen.

45
00:04:07,714 --> 00:04:09,649
Hara!
Hori bakarrik egiten zuen?

46
00:04:09,682 --> 00:04:12,352
Bai.
Horrela ateratzen zuen bizimodua.

47
00:04:12,352 --> 00:04:13,653
Nola?

48
00:04:13,720 --> 00:04:17,423
Tigreak animalia izugarriak dira.

49
00:04:17,457 --> 00:04:20,059
Dozenaka lagun hiltzen dituzte
urtero.

50
00:04:20,093 --> 00:04:24,197
Eta behiak, ahuntzak eta txerriak
ere hiltzen dituzte.

51
00:04:24,330 --> 00:04:26,633
Aliren herria inbaditzen zuten.

52
00:04:26,699 --> 00:04:31,671
Eta herritarrek oihanera
bidali zuten Ali, tigreak hiltzera.

53
00:04:31,938 --> 00:04:38,378
Alik eta Binek etxe bat
eraiki zuten oihanaren gainaldean.

54
00:04:39,178 --> 00:04:42,949
Honelako teilatu bat zuen.

55
00:04:43,549 --> 00:04:45,218
Zergatik?

56
00:04:45,285 --> 00:04:49,389
Euria bi aldeetara erortzeko.
Euri asko egiten du oihanean.

57
00:04:49,389 --> 00:04:52,625
-Oihanean zeuden?
-Erdi-erdian.

58
00:04:52,625 --> 00:04:55,695
Oihan sarri bat zeukaten inguruan…

59
00:04:55,695 --> 00:04:59,932
…eta han tximuak, panterak,
hartzak, tigreak…

60
00:04:59,966 --> 00:05:02,869
-…eta rangoak.
-Rangoak ere bai, noski.

61
00:05:02,869 --> 00:05:05,338
Tua bere aita zaharrarekin
bizi zen Rango.

62
00:05:05,371 --> 00:05:09,208
Zuhaitz gainean bizi ziren biak,
tigreak iritsiko ez ziren lekuan.

63
00:05:09,409 --> 00:05:13,112
Afrikara joan nahi nuke
tigreak hiltzera!

64
00:05:13,112 --> 00:05:15,181
Ezin duzu hori egin.

65
00:05:15,248 --> 00:05:17,750
Afrikan ez dago tigrerik.

66
00:05:17,817 --> 00:05:20,653
-Non bizi dira tigreak?
-Gehienak, Indian.

67
00:05:20,653 --> 00:05:23,189
O! Oihan hau Indian dago, ba.

68
00:05:23,256 --> 00:05:28,461
Ez, ba.
Ez dago orangutanik Indian.

69
00:05:28,528 --> 00:05:33,032
Afrikan bizi ez baziren eta Indian
bizi ez baziren, non bizi ziren?

70
00:05:33,032 --> 00:05:36,336
Zatoz. Erakutsiko dizut.

71
00:05:47,413 --> 00:05:49,982
Hemen dago.
Sumatra.

72
00:05:49,982 --> 00:05:53,553
-Uharte bat!
-Bai, ekuatorean bertan.

73
00:05:53,553 --> 00:05:57,423
Tigreak eta orangutanak dauzkan
munduko leku bakarra da.

74
00:05:57,457 --> 00:06:01,194
-Zergatik?
-Ez dakit, ba. Inork ez daki.

75
00:06:01,194 --> 00:06:04,130
Baina hura da leku bakarra,
biak batera bizi direna.

76
00:06:04,163 --> 00:06:06,566
Tigreari
animalia guztiek beldur diote?

77
00:06:06,632 --> 00:06:08,534
Denek, batek izan ezik.

78
00:06:08,534 --> 00:06:09,836
Zeinek?

79
00:06:09,836 --> 00:06:11,904
Itxaron eta ikusi.

80
00:07:19,672 --> 00:07:25,378
Hemen, oihanean, kostatik urrun,
basoko bi jaun prestu bizi dira.

81
00:07:25,445 --> 00:07:26,913
Bi orangutan.

82
00:07:26,979 --> 00:07:29,449
Tua zaharra
eta haren seme txikia, Rango.

83
00:07:29,482 --> 00:07:33,152
Zuhaitzetan pasatzen dute
denbora gehiena.

84
00:07:33,486 --> 00:07:35,521
Tigreak ezin dira
zuhaitzetara igo.

85
00:07:35,588 --> 00:07:39,525
Eta ezein gizakiri ez zaio bururatu
orangutan bati tiro egitea.

86
00:07:39,559 --> 00:07:43,062
Giza itxura handiegia dute,
ia gu bezalakoak dira.

87
00:09:06,312 --> 00:09:08,948
Ali tigre-ehiztariak badaki…

88
00:09:09,015 --> 00:09:12,151
…semeak tiratzaile ona
izan behar duela bizirik irauteko.

89
00:09:12,151 --> 00:09:15,755
Semeari ehizatzen erakustea ez da
denbora-pasa, kontu serioa baizik.

90
00:09:15,788 --> 00:09:18,658
Koko bat ipini du jomugatzat.

91
00:09:18,691 --> 00:09:22,528
Eguna iritsitakoan tigrea hiltzeko
gai bihurtu nahi du semea.                                                                   
92
00:09:23,829 --> 00:09:26,032
Mosketoi bat da arma.

93
00:09:26,032 --> 00:09:29,302
Amerikarrek edo europarrek
duela 100 urte erabiltzen zituzten…

94
00:09:29,302 --> 00:09:31,470
…horrelako mosketoiak.

95
00:09:31,504 --> 00:09:35,875
Baina hori da oihaneko biztanleek
ezagutu duten arma bakarra.

96
00:10:43,876 --> 00:10:49,181
Batzuetan, ehunka tximu janari bila
jaisten dira zuhaitzetatik.

97
00:10:49,382 --> 00:10:51,751
Oso une zoriontsuak dira haientzat.

98
00:10:51,751 --> 00:10:55,755
Tigrerik edo lehoinabarrik ikusi
gabe, egun zoriontsua dute.

99
00:10:55,821 --> 00:10:58,658
Hauek dira bake-une bakarrak.

100
00:10:58,658 --> 00:11:03,596
Etsai hiltzaileen aurka gerran bizi
baitira animalia babesgabe hauek.

101
00:11:13,039 --> 00:11:17,677
Giboiak ere, oihaneko igokaririk
eta akrobatarik onena izanik ere,…

102
00:11:17,710 --> 00:11:21,180
…janari bila lurrera
jaitsi behar izaten du batzuetan.

103
00:14:56,195 --> 00:15:00,532
Arma erabili ez ezik, harrapatu ere
egiten ditu Alik tigreak.

104
00:15:00,599 --> 00:15:04,136
"Jauzi hilgarria" izeneko
tranpa bat erabiltzen du.

105
00:15:04,270 --> 00:15:09,108
Banbu-puntak ipintzen dizkio,
labanak bezain zorrotzak.

106
00:15:10,109 --> 00:15:12,778
Bidexkan jartzen du tranpa…

107
00:15:12,778 --> 00:15:16,548
…eta soka bat lotzen dio
tramankuluari.

108
00:15:28,727 --> 00:15:33,332
Tigreak soka ukitu orduko,
jauzi hilgarria!

109
00:15:50,549 --> 00:15:52,551
Tua zaharrari
jakin-mina sortzen dio…

110
00:15:52,584 --> 00:15:56,188
…gizona deitutako
bizilagun bitxi horrek.

111
00:15:57,222 --> 00:16:02,194
Oihanean sartu aurretik, zergatik
ixten du Alik kontu handiz txabola?

112
00:16:02,194 --> 00:16:04,730
Zer dago barruan?

113
00:17:04,156 --> 00:17:06,025
Janaria.

114
00:17:09,261 --> 00:17:11,430
Janari gehiago.

115
00:17:12,331 --> 00:17:15,300
Janaria besterik ez.

116
00:17:15,334 --> 00:17:21,273
Dozena bat tximurentzat nahikoa,
eta Tularen jalekeriarentzat sobra.

117
00:17:22,941 --> 00:17:26,812
Ezin erabaki
zer gustatzen zaion gehien.

118
00:19:09,314 --> 00:19:12,784
Alik tranpa-kutxa ere erabiltzen du
tigreak harrapatzeko.

119
00:19:13,018 --> 00:19:15,654
Mutur batean ate bat dago,
soketatik zintzilik…

120
00:19:15,687 --> 00:19:19,825
…tigrea sartzean atea erori,
eta abian jartzen du tresna.

121
00:19:20,392 --> 00:19:24,129
Oihanean, isilik egon arren
eta bakarrik sentitu arren…

122
00:19:24,163 --> 00:19:28,567
…ziur egon zaitez
bi begi begira edukiko dituzula.

123
00:19:55,527 --> 00:19:59,331
Badago tigreak harrapatzeko
beste modu bat: hobia.

124
00:19:59,398 --> 00:20:03,068
Oihaneko bideetan zehar zebilen
jende asko lurperatu du.

125
00:20:03,068 --> 00:20:06,838
Tigreak hiltzeko
modu ugarietako bat da…

126
00:20:07,039 --> 00:20:13,612
…tigrea baita piztiarik basati,
maltzur eta harraparienetako bat.

127
00:20:13,745 --> 00:20:17,716
Eta helburu bakarra du:
besteak hiltzea.

128
00:20:27,092 --> 00:20:30,062
Bin tranpak egiten
laguntzen ari zaio aitari.

129
00:20:30,095 --> 00:20:33,031
Ali eraikitzen ari den
hobi motarako…

130
00:20:33,232 --> 00:20:37,369
…hosto erraldoiak
faktore garrantzitsu bat dira.

131
00:20:57,055 --> 00:21:00,192
Lehenik, banbu-zerrendez
estaltzen da tranpa.

132
00:21:00,158 --> 00:21:03,528
Hosto erraldoiekin estaltzen da,
gero, banbua.

133
00:21:03,528 --> 00:21:07,799
Bideko edozein tigre
engainatuko du kamuflaje horrek.

134
00:22:02,321 --> 00:22:06,491
Alik behar-beharrezkoa duen
bananondoari zer gertatu zaio?

135
00:22:06,591 --> 00:22:10,829
Ez daki, noski, Tua izan dela,
baina tximinoen susmoz dago.

136
00:22:10,829 --> 00:22:12,631
Azpilanetan ari dira beti.

137
00:23:10,989 --> 00:23:13,558
Aukera hori
ezin baliatu gabe utzi.

138
00:23:13,558 --> 00:23:16,228
Atea zabalik dago.
Ez dago inor etxean.

139
00:23:16,228 --> 00:23:18,997
Janaria titi tximuarentzat.

140
00:26:29,854 --> 00:26:31,656
Nork egin du hau?

141
00:26:32,023 --> 00:26:34,492
Nork inbaditu du etxea?

142
00:26:36,461 --> 00:26:38,897
Tua tximinoak.

143
00:26:43,468 --> 00:26:45,737
Modu bakarra dago
hau konpontzeko.

144
00:26:45,737 --> 00:26:47,973
Tranpa bat.

145
00:27:03,955 --> 00:27:06,725
Tigrea mehatxua
eta tximinoa traba diren bezala…

146
00:27:06,758 --> 00:27:10,729
…badago animalia bat baketsu askoa:
uretako bufaloa.

147
00:27:11,229 --> 00:27:14,833
Indartsua, pazientzia handikoa
eta otzana da.

148
00:27:14,833 --> 00:27:18,470
Oihan osoan
gizonak duen adiskide bakarra.

149
00:27:59,010 --> 00:28:03,348
Tuari tranpa jarriz
Alik ez dio minik eman nahi…

150
00:28:03,348 --> 00:28:06,117
…zentzabidea eman nahi dio.

151
00:28:06,117 --> 00:28:10,689
Tuari gehien gustatzen zaionarekin
betetzen du tranpa: arrautzekin.

152
00:31:16,407 --> 00:31:19,811
Tuari jarritako tranpa
ondo atera da.                             

153
00:31:22,013 --> 00:31:26,517
Beharbada, Alik zerbait
garrantzitsuagoa harrapatu du.

154
00:31:26,784 --> 00:31:30,755
Oihanean
kontu handiz ibili beharra dago.

155
00:31:40,198 --> 00:31:43,334
Zer egin dezake Tuak
bahiketa honen aurrean?

156
00:31:43,902 --> 00:31:44,936
Ezer ez.

157
00:31:44,969 --> 00:31:49,340
Bere seme babesgabea nora eraman
duten oroitzen saiatzea izan ezik…

158
00:31:49,374 --> 00:31:51,509
Eta, gero, beharbada…

159
00:33:45,023 --> 00:33:48,493
Sorkari babesgabe hori
defendatzeko zorian dago Ali…

160
00:33:48,559 --> 00:33:52,096
…baina Tua
oharkabean igotzen ari da…

161
00:33:52,096 --> 00:33:55,166
…beren etsai komunaren ahutzetara.

162
00:33:56,034 --> 00:33:58,569
Pantera beltzarengana.

163
00:34:32,837 --> 00:34:35,973
Arratsa iritsi da,
eta Ali etxetik urrun dago.

164
00:34:36,074 --> 00:34:39,043
Ez da segurua
ilundu ondoren oihana zeharkatzea.

165
00:34:39,110 --> 00:34:44,916
Gaueko arriskuetatik babestuko duen
leku bat bilatuko du, beraz.

166
00:34:50,621 --> 00:34:55,093
Eta Bin, Ali ehizan urrun ari
denean bakarrik egoten oihuta,…

167
00:34:55,093 --> 00:34:57,929
…arratseko bere ohiko errutina
egiten ari da.

168
00:34:57,929 --> 00:35:01,466
Oihanean bakarrik pasatu beharreko
beste gau luze bat baizik ez da.

169
00:36:22,947 --> 00:36:28,119
Iluntzeak babesa hartzeko ordua
iragartzen die oihaneko izakiei.

170
00:36:28,619 --> 00:36:31,789
Gehienak adabaruetan babesten dira.

171
00:36:31,822 --> 00:36:35,493
Gaua badator,
eta ilunpea arriskuz betea dago.

172
00:36:35,493 --> 00:36:37,428
Tximu txikiek ere sentitzen dute
hori…

173
00:36:37,461 --> 00:36:40,531
…eta amaren besoetan bilatzen dute
babesa.

174
00:36:55,546 --> 00:37:00,585
Tua kontu handiz ari da goi-goian
ohea prestatzen.

175
00:37:00,851 --> 00:37:03,254
Baina bihar gauean
ez du hor lo egingo.

176
00:37:03,287 --> 00:37:06,657
Tximinoek ez dute sekula
leku berean bi aldiz lo egiten.

177
00:37:06,691 --> 00:37:10,628
Ondo ikasia dute helbide finko bat
edukitzeak duen arriskua.

178
00:37:18,069 --> 00:37:22,273
Ali gure adiskidearen ohea ez da
Tuarena bezain segurua.

179
00:37:22,340 --> 00:37:25,710
Baina belaunaldi asko joan dira
gizakia zuhaitzetan bizi zenetik…

180
00:37:25,710 --> 00:37:29,247
…eta galdua du zintzilik patxadan
lo egiteko abilezia.

181
00:39:32,703 --> 00:39:35,906
Lehen gizakiek aspaldi ikasi zuten
erabiltzen…

182
00:39:35,906 --> 00:39:38,676
…beste ezein animaliak
menderatzen ikasi ez duen…

183
00:39:38,709 --> 00:39:41,178
…eta animalia guztiak
ikaratzen dituen elementu bat:

184
00:39:42,413 --> 00:39:44,014
Sua.

185
00:39:56,460 --> 00:40:00,398
Adaburuak ere ez dira
sua bezain seguruak.

186
00:40:00,865 --> 00:40:06,504
Adarretan ez du inork lo egiten,
felinoren bat inguruan badabil.

187
00:51:10,634 --> 00:51:13,603
Tua zaharra gose gabe esnatu da
gaur goizean.

188
00:51:13,637 --> 00:51:16,273
Pentsamendu bakarra dabilkio
garunean.

189
00:51:16,807 --> 00:51:21,778
Zer gertatu ote zaio bere semeari,
gizon bitxi horiek eraman dutenetik?

190
00:51:22,079 --> 00:51:24,448
Itzuliko al da noizbait?

191
00:54:21,958 --> 00:54:25,095
Tuak hau pentsatuko zuen,
beharbada:

192
00:54:25,095 --> 00:54:27,831
"Ez dut sekula gehiago
semea bistatik galduko".

193
00:54:27,864 --> 00:54:29,432
Onik aurkitu zuen Rango.

194
00:54:29,432 --> 00:54:33,103
Baina jakinduria azkar ezabatzen
dio bere tentaziorik handienak:

195
00:54:33,103 --> 00:54:35,071
Janariak.

196
01:02:19,969 --> 01:02:24,273
Heriotzaren aurrean,
tximua eta gizona berdinak dira.

197
01:02:24,907 --> 01:02:28,611
Hortik aurrera, ez batak ez besteak
ezin dute ez pentsatu, ez iragarri.

198
01:02:28,778 --> 01:02:31,948
Alik jakingo luke
bere semea ez zela sekula itzuliko.

199
01:02:31,981 --> 01:02:38,221
Baina Tua gaixoa, jota, zain dago
eserita, begira, itxaropenez.

200
01:02:53,703 --> 01:02:56,105
ITZULPENA - AZPITITULUAK:
Jon Muñoz