1 00:00:08,608 --> 00:00:10,176 LAUGARREN ERREINUA 2 00:00:10,176 --> 00:00:11,845 Plastikoen erreinua. 3 00:00:11,845 --> 00:00:12,812 Plastikoak? 4 00:00:12,812 --> 00:00:13,747 Plastikoak. 5 00:00:13,947 --> 00:00:14,714 Plastikoak. 6 00:00:15,582 --> 00:00:16,750 Plastikoak. 7 00:00:16,816 --> 00:00:19,085 Zer dira plastikoak? 8 00:00:21,788 --> 00:00:24,157 -Ondo dago? -Bai. 9 00:00:27,360 --> 00:00:29,362 -Mila esker. -Ondo da. 10 00:00:35,135 --> 00:00:37,137 Nik ikusi ditut, ba… 11 00:00:37,137 --> 00:00:38,505 …martetarrak… 12 00:00:38,505 --> 00:00:41,241 -Bat. -Bai. 13 00:00:43,076 --> 00:00:45,145 Bat? 14 00:00:45,678 --> 00:00:45,712 Bai, hau… 15 00:00:45,879 --> 00:00:47,614 Bai, hau… 16 00:00:48,081 --> 00:00:50,950 Hau… Ondo da. 17 00:00:52,352 --> 00:00:54,988 Umeei bezala… 18 00:00:55,722 --> 00:00:56,823 Hiru. 19 00:00:56,823 --> 00:00:58,958 -Ondo da. -Konforme? 20 00:01:00,727 --> 00:01:02,962 Ez naiz billar-jokalaria; benetakoa, ez. 21 00:01:02,962 --> 00:01:04,697 Baina tipo batekin jokatu nuen gau batean. 22 00:01:04,697 --> 00:01:07,600 Billarrean jokatu nuen harekin. 23 00:01:07,600 --> 00:01:10,370 Eta badakizu zer egin nuen? 24 00:01:10,370 --> 00:01:14,207 Mahaiari begiratu nion, geometriak gogoan. 25 00:01:14,474 --> 00:01:16,342 Irabazi egin nion. 26 00:01:16,342 --> 00:01:19,279 Ez nuen jokaldi bat bera huts egin. Irabazi egin nion. 27 00:01:19,279 --> 00:01:21,981 Ondo da! 28 00:01:22,082 --> 00:01:24,851 Zu burutik jota zaude. 29 00:01:24,851 --> 00:01:26,786 Geometria erabili nuen! 30 00:01:26,786 --> 00:01:31,357 Jakin nahi dut nola eusten gaituen grabitateak. 31 00:01:31,558 --> 00:01:33,860 Nondik datorren azelerazio hau. 32 00:01:33,860 --> 00:01:36,262 Azeleratzen ari al gara orain? 33 00:01:36,262 --> 00:01:39,199 -Bai, horregatik… -Beraz, lurrak eusten digu… 34 00:01:39,199 --> 00:01:41,034 Ez gara hegan ateratzen espaziora. 35 00:01:41,034 --> 00:01:46,439 Baina azeleratzen ari bagara, mugitzen ari garelako seinale. 36 00:01:46,573 --> 00:01:52,779 1942an lurretik kanpoko norbaiten bisitatzat har zitekeen. 37 00:01:52,879 --> 00:01:55,215 Argazkian, hainbat erreflektorek… 38 00:01:55,215 --> 00:01:57,984 …airean argitzen dute lurretik kanpoko ontzi bat. 39 00:01:57,984 --> 00:02:02,322 Ez dugu botila handirik onartzen, antolatzaileen aginduz. 40 00:02:02,555 --> 00:02:04,924 Martetarrak… 41 00:02:04,924 --> 00:02:10,497 Haien ahots arraro hura entzutea izan zen nahasgarriena. 42 00:02:11,931 --> 00:02:14,834 Batzuetan oroimenera etortzen zaizkit… 43 00:02:14,834 --> 00:02:19,005 …besteei entzuten diedanean, bakoitza bere hizkuntzan… 44 00:02:19,038 --> 00:02:22,342 Eta egiten dut neure baitan: "Ez ote dira lurretik kanpokoak?" 45 00:02:22,475 --> 00:02:27,147 Eta zeruari begiratu, eta diot: "denak eroriko ziren, beharbada… 46 00:02:27,847 --> 00:02:30,683 …eta bakoitzari ulertu behar zaio". 47 00:02:33,653 --> 00:02:38,892 Big Banga ez ote zen Jainkoa gauzei hizketan, haiei bizia emateko? 48 00:02:38,925 --> 00:02:41,361 -Bai… -Hori izan ote zitekeen? 49 00:02:41,361 --> 00:02:43,496 Harago joan nahi izaten dugu beti… 50 00:02:43,496 --> 00:02:46,466 Eta beste aldetik itzultzen garenean… 51 00:02:47,167 --> 00:02:50,503 …ezer ez dakigula da gure ondorio bakarra. 52 00:02:52,172 --> 00:02:55,241 Jaso zure zaborra, mesedez. 53 00:02:55,942 --> 00:03:01,414 Zaborra jaso, mesedez, edo 5 zentimoko isuna jarriko zaizu. 54 00:03:03,483 --> 00:03:04,651 Amen. 55 00:03:06,186 --> 00:03:09,455 Triangelu itxurako objektu hegalariak… 56 00:03:09,455 --> 00:03:12,225 …milatik gora lagunek ikusi zituzten. 57 00:03:12,358 --> 00:03:18,264 Gertaera hura Nevadako eta Sonorako zeruetan ikusi zuten. 58 00:03:18,264 --> 00:03:23,503 Nire helburu nagusia 2.000 da. 59 00:03:24,404 --> 00:03:29,008 Baina ahal dudan guztia jasotzen dut… 60 00:03:29,042 --> 00:03:32,812 …1.000, gutxienez… 61 00:03:33,279 --> 00:03:35,515 …hori ondo dago niretzat. 62 00:03:38,952 --> 00:03:43,590 Haiek edozein izen jarri nahiko baligute… 63 00:03:43,590 --> 00:03:47,594 …beste mundu batetik datorren "arrotza" edo "estralurtarra"… 64 00:03:47,594 --> 00:03:51,231 "Nire planeta inbaditzera zatoz?" 65 00:03:53,600 --> 00:03:55,635 "Lurretik kanpoko ilegalak" esaten badigute… 66 00:03:55,635 --> 00:03:57,604 …immigranteak garenez, ba… 67 00:03:57,604 --> 00:04:00,640 Lurrak hitz egingo balu, esango luke, nire ustez: 68 00:04:00,640 --> 00:04:03,109 "Nire barruan daukadan guztia nire parte da". 69 00:04:41,047 --> 00:04:43,683 Orduko hiru bat kilometro ibiltzen nintzen… 70 00:04:43,683 --> 00:04:46,319 …hamar bat ordu egunean. 71 00:04:51,324 --> 00:04:53,326 Ez nuen pentsatzen… 72 00:04:53,459 --> 00:04:57,697 …etorkizunean bidean aurkituko nituen arriskuetan. 73 00:05:01,034 --> 00:05:02,535 Estresa… 74 00:05:02,535 --> 00:05:05,305 …janari, lo eta atseden falta… 75 00:05:05,705 --> 00:05:07,774 Oso zaila izan zen. 76 00:05:08,741 --> 00:05:12,245 Kalean aurki nezakeen edozer gauza jaten nuen. 77 00:05:12,312 --> 00:05:15,048 Zaborra, gehienbat. 78 00:05:15,081 --> 00:05:16,449 Eta hala izan zen. 79 00:05:16,916 --> 00:05:19,252 Nola deitzen diote? Kimera… 80 00:05:19,252 --> 00:05:22,622 -Bai. -Hori egin izan ez banu… 81 00:05:22,655 --> 00:05:25,625 …beste zerbait egin nezakeen, beharbada. 82 00:05:25,625 --> 00:05:26,859 Ez, ez… 83 00:05:26,859 --> 00:05:29,462 Bizitza osoan hori geratu izan balitzait buruan… 84 00:05:29,462 --> 00:05:32,198 …tortura gisako bat zatekeen. 85 00:05:32,198 --> 00:05:33,666 Saiatu egingo naiz. 86 00:05:33,666 --> 00:05:37,670 Mugara iristen ez banaiz ere, hobe saiatzea. 87 00:05:37,737 --> 00:05:39,672 Ez dut hori gogoan gehiago eduki nahi. 88 00:05:39,672 --> 00:05:42,542 Oinez segitzeko kemena eman zidan, beraz. 89 00:05:42,542 --> 00:05:45,912 Pentsatuz: "Ez dakit mugara iritsiko ote naizen". 90 00:05:46,112 --> 00:05:49,349 -Baina ez zenuen bidaia prestatu? -Ez. 91 00:05:50,983 --> 00:05:52,218 Horregatik galdu nintzen… 92 00:05:52,218 --> 00:05:54,887 -…zeren bidaia prestatu izan banu… -Unearen parte da hori. 93 00:05:54,887 --> 00:05:57,357 Mapa bat edo eramango nukeen. 94 00:05:57,357 --> 00:06:00,293 -Horregatik… -Bide bat edo edozer gauza. 95 00:06:00,393 --> 00:06:04,564 Baina abiatu nintzen, eta esan: "Agur, ikusi arte". 96 00:06:04,564 --> 00:06:06,566 "-Nora zoaz?" "-Estatu Batuetara". 97 00:06:07,734 --> 00:06:11,204 "Lurretik kanpoko ilegal" batek harrapatu du… 98 00:06:13,506 --> 00:06:17,377 Eta ez dago faktore adierazgarriagorik… 99 00:06:17,377 --> 00:06:19,312 …edo egokiagorik… 100 00:06:19,312 --> 00:06:22,715 …estatubatuar herritarraren ongizate ekonomikorako… 101 00:06:22,715 --> 00:06:25,618 …nola den bera bizi den lekua. 102 00:06:30,089 --> 00:06:33,393 Mereziko al du sakrifizioak? 103 00:06:39,198 --> 00:06:41,000 Behin batean… 104 00:06:41,000 --> 00:06:42,235 …etxetik irten nintzen… 105 00:06:42,235 --> 00:06:47,206 …eta poltsa horiek guztiak ikusi nituen, botilaz eta potoz beteak. 106 00:06:47,407 --> 00:06:49,275 Eskailerak igo, erosketako gurditxoa hartu… 107 00:06:49,275 --> 00:06:51,711 …eta haiek biltzen hasi nintzen. 108 00:06:52,145 --> 00:06:54,947 Gogor samarra izan zen hasieran, estigma sozialagatik. 109 00:06:54,947 --> 00:06:57,450 Eta egun batean, biltzen ari nintzen artean… 110 00:06:57,450 --> 00:06:58,985 …ezin nuen sinetsi… 111 00:06:58,985 --> 00:07:02,054 Ibai ondoan nengoen, isilik, arratsalde lasai batean… 112 00:07:02,088 --> 00:07:07,026 …potoak biltzen, eta, bat-batean, zoriontsu nintzela sumatu nuen. 113 00:07:08,060 --> 00:07:11,197 Zoriontsu sentitzen nintzen! 114 00:07:16,502 --> 00:07:18,905 Gehiago, gehiago? 115 00:07:24,143 --> 00:07:27,013 Zenbat denbora ibili zinen kalean? 116 00:07:28,681 --> 00:07:34,620 Batzuetan, hiruzpalau urte segidan… 117 00:07:35,254 --> 00:07:36,622 …edo gehiago, beharbada. 118 00:07:36,622 --> 00:07:38,825 Hiru urte? Bata bestearen atzetik? 119 00:07:38,825 --> 00:07:41,661 Kalean, bai… 120 00:07:41,661 --> 00:07:43,296 Demontre! 121 00:07:43,396 --> 00:07:49,569 Ni ere kalean ibilia naiz, baina hiruzpalau hilabete. 122 00:07:49,569 --> 00:07:52,038 Ez lau urte! 123 00:07:52,371 --> 00:07:57,176 Asko da! Luzaroan bizi izan naiz kalean. 124 00:07:59,912 --> 00:08:02,515 Kalea nire etxea zen. 125 00:08:03,015 --> 00:08:05,485 Okerren bat dago. 126 00:08:05,485 --> 00:08:10,323 Eta hura izan zen eduki nuen etxe bakarra, eta galdu egin nuen. 127 00:08:10,857 --> 00:08:13,426 A zer eromena! 128 00:08:13,426 --> 00:08:18,998 Zerura begiratzen nuen, gauez izarrak kontatu nahian. 129 00:08:19,198 --> 00:08:23,269 -Bost izarreko hotela! -Bai! 130 00:08:23,269 --> 00:08:27,106 -Bost izarreko hotela! -Arrazoi duzu! 131 00:08:27,106 --> 00:08:29,242 Bost izar! Hori da! 132 00:08:29,242 --> 00:08:30,977 Arrazoi duzu. 133 00:08:30,977 --> 00:08:32,044 Ederki. 134 00:08:33,913 --> 00:08:36,415 Imajinatzen ari naiz. 135 00:08:38,084 --> 00:08:40,887 Ona da, gustatu zait. 136 00:08:41,721 --> 00:08:44,357 Bost izarreko hotela! 137 00:08:45,892 --> 00:08:47,593 Hamabi urte! 138 00:08:47,593 --> 00:08:49,562 Eta hamabi urte asko da. 139 00:08:51,664 --> 00:08:53,833 Seme-alabekin han ez egonik… 140 00:08:53,833 --> 00:08:57,570 …arazo hori sortzen da: bakarrik heltzen dira. 141 00:08:57,570 --> 00:09:01,474 Eta, arazoren bat sortzen bazaie, kargu hartzen hasten zaizkizu. 142 00:09:01,641 --> 00:09:03,376 Bihar arte. 143 00:09:03,376 --> 00:09:05,478 -Agur. -Urte askotarako, jauna. 144 00:09:08,881 --> 00:09:12,685 Ez badu norberak bere burua prestatzen, bakarrik suntsitzen da… 145 00:09:12,985 --> 00:09:18,291 …begiak gaizki jarrita bizi baita. 146 00:09:18,925 --> 00:09:21,761 Eta bakarrik egotea… 147 00:09:21,761 --> 00:09:24,797 Eta edatea… 148 00:09:25,264 --> 00:09:27,199 Esaten dizut… 149 00:09:27,199 --> 00:09:28,701 Bakarrik egotea… 150 00:09:28,701 --> 00:09:32,371 …lagunarterik gabe, ezer gabe… 151 00:09:32,371 --> 00:09:39,445 Bakardadea da gaixotasunik okerrena mundu osoan. 152 00:09:49,021 --> 00:09:53,926 Alkoholismoa izan zen burua galarazi zidan pozoi bakarra. 153 00:09:53,926 --> 00:09:59,265 Alkoholaz abusatzen duenak ez du familiarako balio. 154 00:09:59,265 --> 00:10:01,667 Alkoholikoak ez du sekula familian balio. 155 00:10:06,539 --> 00:10:09,609 Zer dugu, Dieguito? Zer moduz zaude? 156 00:10:25,925 --> 00:10:28,828 Hemen lana, lana, lana da dena. 157 00:10:28,828 --> 00:10:31,163 Azala zimurtzen ari zait, ba. 158 00:10:32,698 --> 00:10:35,735 Txitxarrak bezala; txitxarrak lehortzen direnean… 159 00:10:35,735 --> 00:10:37,937 …jaiotzean joan egiten dira… 160 00:10:37,937 --> 00:10:41,674 …baina hiltzeko zorian daudenean jaiolekura itzultzen dira. 161 00:10:42,174 --> 00:10:44,577 Gauza bera egin behar. 162 00:11:01,427 --> 00:11:06,699 Zaila da. Iraganeko oroitzapenen esklabo izatea, batez ere. 163 00:11:06,699 --> 00:11:09,802 Egunero ari naiz iraganeko oroitzapenetatik bizitzen. 164 00:11:09,802 --> 00:11:11,837 Inoiz ez didate bakean bizitzen uzten. 165 00:11:11,837 --> 00:11:16,142 -Hau nire gorputza da. -Eta bedeinkatu! 166 00:11:18,377 --> 00:11:21,914 Gogoan dut umetan izan nuen amets bat. 167 00:11:21,914 --> 00:11:25,584 Barregarria da. Ume gaixobera izan nintzen. 168 00:11:25,584 --> 00:11:29,488 Zerura nindoala egin nuen amets, norbaitek gora ninderamala. 169 00:11:29,488 --> 00:11:34,493 Baina hain amets polita izan zen, non ez bainuen sekula berriz izan. 170 00:11:35,795 --> 00:11:39,765 Eta kontua da ez nuela jadanik etxera itzuli nahi. 171 00:11:41,467 --> 00:11:45,371 La, la, la… ama ekartzen dit gogora. 172 00:11:45,371 --> 00:11:47,707 Bejondeizula! 173 00:11:47,840 --> 00:11:51,477 Orain euliarena, arestian kantatu didazuna! 174 00:12:02,455 --> 00:12:06,258 Estatu Batuetako ametsaren bila etortzea izan zen nire interesa. 175 00:12:06,292 --> 00:12:09,895 Hala esaten du mundu guztiak, ezta? 176 00:12:12,398 --> 00:12:14,500 Askoz konplikatuagoa da. 177 00:12:14,500 --> 00:12:18,104 Plastikoak lehengai desberdinetatik datoz. 178 00:12:18,104 --> 00:12:20,206 Lehengai desberdin horietatik… 179 00:12:20,206 --> 00:12:23,008 …gai kimiko desberdinak sortzen dituzte kimikariek… 180 00:12:23,008 --> 00:12:24,910 …eta horiek behar bezala konbinatzen direnean… 181 00:12:24,910 --> 00:12:26,545 …plastikoak eratzen dituzte. 182 00:12:26,545 --> 00:12:31,150 Zorionekoak gara plastikoaren gizonek hain ondo lan egin dutelako. 183 00:12:31,150 --> 00:12:34,754 Etorkizunak ehundura plastiko zoragarriak ekarriko dizkigu. 184 00:12:34,754 --> 00:12:37,123 Baina hori ez da dena, altzariak ere egongo dira… 185 00:12:37,123 --> 00:12:39,558 …indarra eta arintasuna konbinatuko dutenak… 186 00:12:39,558 --> 00:12:42,461 …eta biziera praktiko eta atsegin baterako diseinatuak. 187 00:12:42,461 --> 00:12:44,997 Baina bat-batean gerran aurkitu ginen… 188 00:12:45,164 --> 00:12:49,769 …eta Plastikoen Erresumak azkar eta asmamen handiz erantzun zuen. 189 00:12:49,935 --> 00:12:55,040 Baina guduko berotik urrun, egun berri baten promesa. 190 00:12:55,241 --> 00:12:59,645 Plastikoek leku zilegi bat dute bakezko mundu batean. 191 00:12:59,845 --> 00:13:03,382 Bizitza denontzat aberatsago eta beteago bati eskainitako mundua. 192 00:13:03,382 --> 00:13:06,585 Tupperware-festa bat da, eta oso dibertigarria! 193 00:13:06,585 --> 00:13:09,488 Bai, hau da etorkizuneko ametsa. 194 00:13:09,488 --> 00:13:13,559 Eta amets horietatik sortu da aurrerabidea esaten dioguna. 195 00:13:13,692 --> 00:13:14,927 Beraz, hurrengo urteetan… 196 00:13:14,927 --> 00:13:19,932 …horrelako ametsak eta beste asko errealitate bihurtuko dira. 197 00:13:27,740 --> 00:13:31,911 Plastikoen etorkizuna distiratsua da, beraz! 198 00:13:37,817 --> 00:13:40,920 LAUGARREN ERRESUMA 199 00:14:02,842 --> 00:14:05,945 Estatu Batuen ametsa betetzea! 200 00:14:06,378 --> 00:14:09,248 Mundu osoaren inbidia!